Cwympodd Maureen mewn cariad gyda Haydn ac er na ddigwyddodd dim byd rhyngddyn nhw, 'roedd Haydn yn rhan o'r rheswm dros fethiant priodas Denzil a Maureen.

Ar yr un pryd roedd yn beiriant, yn rhyw fath o stamp boglynnu.

(Er i adfynach chwerw a adawodd y gymdeithas rhyw flwyddyn ledaenu si ymysg mân fynachod Enlli fod y Priodor wedi'i erlid o Rydychen ar ôl cwta dau dymor dan amgylchiadau pur amheus a dweud y lleia'.) Ond roedd hynny flynyddoedd maith yn ôl, pa 'run bynnag.

"Roedd fy nhad yn golier ac mi fu+m i yn gweithio fel Bevin Boy am dair blynedd cyn mynd i'r Coleg Normal ym Mangor.

Ar adeg arall roedd o'n gweithio hefo un ar ddeg o ddynion eraill mewn chwarel, hwn eto mewn lle pur wyllt, a phawb yn byw mewn cytiau a gofalu am eu bwyd eu hunain.

Bob nos, o bump o'r gloch nes ei bod hi'n tywyllu roedd s n morthwylio a llifio yn llenwi'r lle.

Ar sedd gefn ei gar roedd 'na un o'r hetie anferth 'na maen nhw'n ei wisgo yn nhaleithie America.

Ar ben hynny 'roedd o'n beryg' bywyd.

Ar ôl naw mlynedd o lywodraeth geidwadol, roedd y diflastod a deimlid tuag at Brian Mulroney, y cynbrif weinidog, yn sicr o effeithio ar gyfle ei olynydd Kim Campbell.

Bedair blynedd yn ôl roedd e ar ei ore yn Ne Affrica.

Ac roedd yna hollt ieithyddol bryd hynny hefyd.

A hithau wedi cyrraedd ei deg-ar-hugain erbyn diwedd y chwedegau, roedd hi'n dechrau ymddangos fel petai Glenda Jackson yn mynd i orfod bodloni efo'r golchi llestri.

Roedd y rali yng Nghaerdydd yn rhoi sylw arbennig i drafferthion pobol anabl wrth geisio cael swydd.

Clywsom jôcs gwirioneddol ddoniol am ei yrfa yn Llanrwst yn y stôr ac fel saer - 'roedd o'n fwrddrwg go iawn!'

[Roedd Richard Owen yn ewythr i Harriet, priod Lloyd Hughes.

"Ti 'di gweld telifision Charles?" Ac yna mewn amser 'roedd mynd i dŷ Charles i weld telifision fel mynd i pictiwrs.

Daeth y newydd trist y bore yma am farwolaeth un o gewri criced Lloegr, Colin Cowdrey, Roedd yn 67 oed.

Bron yn anorfod ar ôl rheolaeth haearnaidd y Sofietiaid, roedd rhyddid cenedlathol a rhyddid economaidd yn cael eu gweld yn un.

Arhosais i bethau ddod atynt eu hunain ryw ychydig: y fegin yn dal i weithio er bod yr esgyrn yn ratlo ar ôl y glec, ac roedd y byd yn dechrau sadio wedi fy nhaith din-dros-ben drwy'r awyr ar ddeng milltir ar hugain yr awr.

Ac 'roedd Mam a fy chwaer wedi gwnio RJR yn goch ar bob dilledyn o'm heiddo.

Ble bynnag yr âi, ei gam bellach yn fyrrach, ei war wedi crymu, roedd croeso iddo.

Chi'n gweld, roedd Luned bob amser yn ferch llawn bywyd.

"Roedd Llygoden Fach y Wlad yn methu â chysgu am ei bod hi mor gyffrous.

Cymerais innau ddracht o'r ddiod wedyn ac roedd mor felys â'r gwin.

`Rydw i wedi anghofio'r gath.' Roedd hi fel pe bai Harvey wedi darllen meddwl ei feistres.

"Rydym wedi cadw cymeriad y tai." Dywedodd, hefyd, fod y Cyngor yn falch o'r un math o waith adnewyddu a wnaethpwyd yn ardal Hirael, Bangor, lle roedd y tai yn edrych yn amrywiol, ac nid yn undonog o gwbl.

Bellach roedd cael rhywun a fedrai'r Gymraeg yn hanfodol i'r swydd ddadleuol oedd dan sylw.

Bu enwogion yn trafod trefi neu ardaloedd a olygai lawer iddynt yn Sense of Place ac roedd Movers and Shakers yn cyfarfod dynion a merched o Gymru oedd yn amlwg yn eu maes.

Cerddi eraill: W. D. Williams oedd yr ail, ac 'roedd dau o brifeirdd y dyfodol hefyd yn y gystadleuaeth, Mathonwy Hughes ac E. Llwyd Williams.

Ar flaen y ciw, ychydig lathenni o'r ffin, roedd teulu'n cysgodi wrth ochr lorri.

Am y bardd, roedd ganddo ef hynafiaid wrth y llath, gyda thraddodiad hir a disgyblaeth fanwl yn gefn iddo.

Cyn bo hir, 'roedd gan bron bob pentref ei alcemegwr ei hun; yn aml iawn, hen berson go od yn byw ar ei ben ei phen ei hun, yn teimlo'n sicr y gallai weithio hud a lledrith.

Bid a fo am hynny, mae'r gair Cymraeg 'awen' yn nes o ran ei ystyr i ysbrydoliaeth nag ydyw dychymyg, ac onid wyf yn camgymryd, 'roedd Waldo'n ffyddlon i ryw gynneddf yn ei natur wrth ddewis y gair hwn, ac wrth wneud, 'roedd yn gallu cadw'r hyn a oedd yn werthfawr yn ystyr y gair 'Imagination' i Blake heb gael ei lluddias gan rai o ragdybiaethau'r meddwl diweddar am y dychymyg.

Beth bynnag ydoed, roedd yn dod yn nes atynt.

Aeth Stacey i Gaerdydd ac yn fuan iawn 'roedd hi'n caru gyda Cai.

(Gwell egluro mai yn ystod yr eiliadau brau hynny y torrwyd y garw rhyngddynt.) Bu'r pryd bwyd yn eitem ddigon diflas ac roedd amryw resymau am hynny.

Clymodd ei braich am ei fraich o a'i arwain i'r stafell fwyta lle roedd Elsbeth ac Eurwyn yn aros amdanynt.

Ar ôl bowlio Awstralia allan yn eu hail fatiad am 264, roedd angen 155 ar India i ennill.

Cawsom gymeradwyaeth dda ac roedd pawb yn fodlon.

Arferai Mr Roberts weithio fel coitsmon mewn plasty ond erbyn y cyfnod hwn roedd mewn gwth o oedran ac yn gaeth i'r tŷ; a chofiaf Mrs Roberts yn egluro i mi fel yr arferai hi fynd i'r Belle Vue bob nos i geisio peint o gwrw i'w gŵr efo'i swper.

`Roedd clasuron Comiwnyddiaeth,' meddai un economegydd ifanc, `yn dangos sut i fynd o sustem breifat i sustem gomiwnyddol.

Aeth yr awyren hebddo ac wedi ail-bacio'i fagiau roedd ar ei ffordd i dde-ddwyrain Twrci.

A phan ddirywiodd ei iechyd, roedd bron yn gymaint o boen, hyd yn oed i'r 'nhw', â brad y siopwr o Brifweinidog a werthodd ryddid Tsecoslofacia am ddarn o bapur diwerth.

Ar un, roedd rhosyn lled-fyw.

Ar garreg arall, mewn llythrennau cyhyrog, sgwâr, roedd brawddeg syml wedi'i cherfio uwch bedd y bardd Kazys Boruta: `Ewyllys yr awel rydd a chwyrli%o'r goedwig las.' Ymlaen heibio tro yn y llwybr ac roedd cerflun o angel fel petai ar fin codi oddi ar ymyl dibyn.

Cyrff mewn parlyrau Sulaidd eu naws: roedd Cymry dechrau'r ganrif yn ddigon cyfarwydd â hynny.

Ar hyd y blynyddoedd, roedd ieuenctid yr ardal wedi'u hollti'n ddwy garfan, yn bennaf ar sail pa ysgol uwchradd y mynychent.

Cyn dyddiau'r teledu, roedd y gyrrwr hefyd yn credu ei bod yn anlwcus cael tynnu ei lun neu arwyddo llyfr llofnod cyn i ras ddechrau.

Cawsom ginio yn Amlwch ac wrth gychwyn oddi yno am Gaergybi gwelsom un o longau cwmni y Blue Funnel yn hwylio'n weddol agos i'r arfordir, ac 'roedd gwledd arall yn ein haros yng Nghaergybi, sef cael mynd ar fwrdd y llong Cambria.

"Roedd fy nhad gyda'i anffurfioldeb arferol yn dymuno i mi atgoffa Miss Davies fod perffaith ryddid iddi ddod â ffrindiau neu deulu i aros yn y fflat unrhyw adeg, ond os bydd rhywun yn dod yno i fyw ar sail fwy parhaol, efallai y byddai hi garediced â gadael iddo fo gael gwybod er mwyn iddo gael trefnu ynglŷn â'r rhent.

A pha un bynnag, roedd ganddo reitiach pethau i feddwl amdanynt.

Cyn bo hir roedd cannoedd wedi cynnig helpu gyda'r gwaith.

Cyn cychwyn ar y cyrch ar Ruthun roedd ei ddilynwyr wedi'i goroni yn Dywysog Cymru.

Cyfeiriwyd eisoes at ei safle fel athro Hebraeg a Chanon, ac yn barod 'roedd pobl wedi cysylltu'r mudiad gyda'i enw, er mai llysenw ydoedd ar y dechrau cyntaf.

Ar ddydd Sul roedd dirprwyaeth yn cyfarfod ag arlywydd y wlad, Heng Samrin - cyfle i gael lluniau prin o'r Arlywydd.

Ac yna roedd y cwch cyflym wedi troi ac yn anelu fel mellten am yr agoriad cul i'r mor mawr.

Ar y daith adref ar ôl chwarae ym Manceinion roedd yn draddodiad rhoi triniaeth arbennig i hogiau newydd y flwyddyn gyntaf Mae eli o'r enw 'Sloane's Liniment' i'w gael ar gyfer poenau yn y cyhyrau sy'n creu gwres mawr ar ba ran bynnag o'r corff y'i rhoddir.

Ar ôl cael cymaint o brobleme sgoAo roedd Cymru wedi rhoi'r bêl yn y rhwyd bedair gwaith yn y gêm gynta hebddo, a hynny yn erbyn Lloegr.

Adeg honno roedd yna fudiad o'r enw yr Eingl Gymry, roedd cylchgrawn o'r enw 'Wales' ac roedd pobl yn dechrau sylweddoli eu bod nhw wedi colli rhywbeth, ac roedd yna rhyw duedd ynom ni er ein bod ni yn sgwennu yn Saesneg, i ni geisio dangos nad Saeson mohonom ni.

Ac yn waeth na'r cwbl, roedd y bobl o'r farn eu bod yn ysbrydion drwg!

Cafodd y prif ddiwydiannau eu gwladoli, roedd perthynas glØs rhwng y wladwriaeth a'r undebau llafur, a chrewyd gwladwriaeth les enfawr.

Bu farw'n dlotyn wedi oes fer o gynllunio a dyfeisio er lles yr ardal ac ar y diwedd roedd yn druenus ei weld yn ceisio bodoli ar yr ychydig bres a gai oddi wrth Urdd y Seiri yn Llundain.

A'r peth nesaf y gwyddai Meic, roedd yn gwibio'n nes at yr anghenfil disglair gan ergydio at ei goesau gyda'r fwyell.

Ac er ei chasineb at waith papur, yn union fel y disgrifiasai Watcyn Lloyd hi, 'roedd wedi bod wrthi am dridiau cyfan bythefnos ynghynt yn gwneud dim ond cynorthwyo Sioned i ymgynefino â'r busnes a chael trefn ar y cyfrifon.

Ac yntau yn ei bedwardegau cynnar, roedd wedi bod yn ddiplomat ac yn filwr gyda'r herc yn ei gam yn brawf o'i ran ym mrwydr y Bay of Pigs.

Ar ôl pymtheng mlynedd yn gweithio yn El Salvador gydag offeiriaid Gwyddelig, roedd tinc y Sbaeneg a'r Wyddeleg i'w clywed yn gymysg â'i hacen Gymreig.

Cyn i Ceri ymuno Gai Toms a Michael Jones oedd yn canu ac am gyfnod roedd yna ferch yn aelod, Cara Jones.

Ar ôl Mo%lln, roedd y cyhoedd yn yr Almaen yn gynddeiriog.

Am fy mod yn ddyn papur newydd roedd hi am imi weld pawb a phopeth.

Cyn cychwyn, roedd John Griffith - `Y Gohebydd' i ddarllenwyr Y Faner a phawb arall - wedi gosod ei fwriad ar bapur, gyda'i gymysgedd arferol o gyfeiriadau Beiblaidd, ebychiadau Saesneg, a Chymraeg cartrefol, byrlymus.

Cyn bo hir roedd y rhan fwyaf o'r ddiadell yn ddiogel rhag yr eira a sgubai dros y wlad, ond doedd Ivan ddim yn fodlon.

Cyn y cyfarfod roedd rhai o'r aelodau wedi gosod arddangosfa ar gyfer cystadleuaeth Llanelwedd ar y teitl "Gwneud yn fawr o'r ychydig" a daeth Ruth Davies, Llandegfan i roi sylwadau ar y gwaith.

Ac 'roedd hyn yn ei ansefydlogi yntau.

Ac roedd Fflwffen yn siwr o fod wedi arogli'r pysgodyn yna.

Ar ddydd golau, yn sŵn traffig a phobl a rhuthr fedrech chi mo'i chlywed, ond yn y tawelwch, roedd miwsig yr afon yn llithro dros y cerrig i'w glywed yn glir.

Ar ben hynny roedd wedi gorfod talu llawer rhagor nag yr oedd wedi ei ragweld i was am wneud gwaith y tyddyn yn ei absenoldeb a bu colledion oherwydd nad oedd, ynghanol ei brysurdeb fel Ysgrifennydd Cyffredinol, wedi medru rhoi'r sylw dyledus i'w gartref.

Ar ôl hanner awr o gael eu hysgwyd yng nghefn y fan roedd yr ewfforia'n prysur ddiflannu.

A rhywsut, roedd rhywbeth yn dweud wrth pawb fod y swyddog ifanc o ddifri.

Achos yr holl helynt oedd y sgubell a gedwid gan y cwpl ifanc yn seremoni%ol o flaen eu ty ac roedd rhywun neu rywrai wedi'i dwyn.

(Ganddi hi roedd y baedd Large White gorau ar Benrhyn Llyn.) Rhesymau gwahanol, fodd bynnag, a barai fod y postman lleol - priod a thad i bump o blant, a blaenor gwerthfawr gyda'r Annibynwyr - yn troi i mewn i Gerrig Gleision ambell i fin nos o dan yr esgus o ddanfon teligram.

Ac 'roedd y tri yn barod i daeru, pan welsant Edward, mai ddoe ddiwethaf yr ymosodwyd arno ym Mhlas Cilian.

Cyn hynny, yn union wedi'r Rhyfel roedd ar staff arlwyo Chequers pan oedd Mr Alltee yn Brif Weinidog.

Cael a chael oedd hi wedyn ond am unwaith roedd y lwc efo Abertawe.

Arhoses i ddim yn rhy hir, ond roedd yn falch pan ddwedes i yr awn i draw trannoeth i dorri coed tan a thacluso pethe.

Ac fel tasa hyn ddim yn ddigon, roedd y Sbaenwyr ar Ffrancwyr nad oeddynt mewn dosbarthiadau'n arbenigo mewn sgio dros fy sgis, fy nharo hefo'u polion a gwneud swn llithro fel 'avalanche' y tu ol i mi.

`Wedyn fe symudwn ni nhw ymlaen pan fydd yr eira'n cilio.' Roedd Ivan yn siarad â'i gŵn yn aml.

Ac os oedd gwythiennau'r Fraslyd, y Fowr a'r Bumcwart a'r lleill i gyd yn dipyn sicrach na thywod, eto, o'u twrio a'u tynnu oddi yno roedd y tir uwchben yn siwr o symud ryw fymryn.

Cynnyrch y Diwygiad Protestannaidd oedd yr Erthyglau, ac i'r garfan yn y mudiad a dueddai tuag at Rufain 'roedd y Diwygiad dan amheuaeth.

Ac yno roedd cartref yr ail Siwsan - Siwsan Diek, yn wreiddiol o Borthmadog.

Byddai canlyniadau'r arolwg yn werthfawr er cryfhau polisi%au tai y cynllun lleol newydd a gosod sylfaen ar gyfer strategaeth tai y Cyngor drwy ddatgelu gwybodaeth ynglŷn â'r cymunedau hynny lle 'roedd angen gwirioneddol yn bodoli ar gyfer tai rhesymol eu pris.

Ar ôl yr ymladdfa roedd o'n ymagweddu tuag ataf yn wahanol.

'Daughter condemns father for selling Wales' oedd y pennawd y bachwyd arno ac roedd ffilm o Enlli yn llifio arwydd 'Ar Werth'.

"Tyrd efo ni, Jabi boi, i sodro'r uffar bach." Roedd gan Jabas gywilydd mawr o'i dad meddw.

Cerddodd yn araf tuag ataf "Pam na fasech chi'n dwad i eistedd efo mi yn y sedd flaen?" "'Roedd yn well gen i fod o'r golwg.

Ar yr un llaw, roedd yna ganmoliaeth ryngwladol i'r RRC.

Ac roedd hi am iddo lwyddo.

cais drwy law'r canolwr Alex Finlayson, dal i ddod 'nôl i'n dwylo ni roedd y bêl, a hynny dro ar ôl tro.

Ar bob polyn teligraff yno 'roedd uchelseinydd.

Ac yntau'n dod o'r Rhondda ac wedi bod yn athro yn Ysgol Rhydfelen am flynyddoedd, roedd John Owen eisio wynebu'r cwestiwn o agwedd y bobol ifanc at yr iaith.

Chododd e ychwaith mo'i ddwrn na'i lais mewn protest, roedd yn swagrwr bonheddig ac yn ŵr llaith a ddewisoedd, yn gam neu'n gwmws, broffesiwn arbennig o galed.