Ers dau neu dri o berfformiadau bellach rwyf wedi cael rhyw hen deimlad annifyr ym mêr fy esgyrn fod cwmni Bara Caws wedi chwythu'u plwc.

Gan fyfyrio ar flwyddyn o newid mawr ers sefydlu'r Cynulliad Cenedlaethol, rwyf yn ymfalchïo yn y ffordd y mae BBC Cymru wedi llwyddo i adlewyrchu datblygiad y corff newydd, ac effaith datganoli ar y wlad, gydag ystod o raglenni newydd ardderchog.

Bydd yr hen dwb golchi sy'n nghefn y ty yn cael ei sbyddu am bryfaid genwair bach rhai rwyf wedi eu casglu'n ofalus drwy'r haf - a dyna fi'n barod am ymweliad â'r Ddyfrdwy i drotio am lasgangen yn ystod y tri mis hwn!

Rwyf hefyd yn gyfrifol am baratoi rhestrau aelodaeth (fesul rhanbarth, cell, coleg, ysgol ac ati) a labeli aelodaeth yn ôl y galw.

Rwyf wedi arfer a'r hyn a elwir yn "amser Celtaidd" - h.y. popeth yn hwyr.

Rwyf i'n darllen llawer iawn.

Does gen i fawr o gof am wraig na phlant yr Hafod ond rwyf yn cofio'r gūr yn dda iawn.

Wedi'r cyfan, 'rwyf yn cyfrif.

Bellach, rwyf newydd basio pentref lle mae criw o bobl fel pe baen nhw'n codi tŷ gwiail mewn modd cydweithredol.

"Rwyf wedi meistroli ambell frawddeg sy'n fantais wrth fy ngwaith" meddai'n gellweirus wedyn.

'Rwyf yn gwbl sicr eich bod wedi ei weld e.

Rwyf yn edrych ymlaen ato yn fawr.

Pob parch i bawb sy'n cael Cerddi'r Gaeaf at eu chwaeth (ac 'rwyf innau yn eu mysg) ond yr un parch i'r rhai y mae eu barn yn amau'r clod a roir i 'Awdl yr Haf' ('rwyf ymysg y rheini hefyd).

Rwyf fi'n llenydda am fy mod i'n caru crefft llenydda, yn caru geiriau a rhythm geiriau; felly rwy'n tristau'n arw wrth feddwl y gellir fy ngalw - a hynny'n gyfiawn - yn ddieithryn yn fy ngwlad fy hun.

Gan fyfyrio ar flwyddyn o newid mawr ers sefydlur Cynulliad Cenedlaethol, rwyf yn ymfalchïo yn y ffordd y mae BBC Cymru wedi llwyddo i adlewyrchu datblygiad y corff newydd, ac effaith datganoli ar y wlad, gydag ystod o raglenni newydd ardderchog.

Rwyf bellach dros ddeugain oed a'r mwyaf y gallaf ei ddisgwyl oddi wrth yr Arglwydd yw bod yn gymar da i William.

Rwyf wedi dechrau cael blas ar rai o'r rhaglenni i ysgolion ac mae rhai ohonynt yn ddiddorol dros ben.

Er hynny, buom yno am rhyw fis, ac rwyf yn dal i ddychwelyd i'r Dwyrain Canol yn gyson, ac yn cael derbyniad gwresog iawn yno.

O'r holl blanhigion prin, 'rwyf am ganolbwyntio ar chwilio am aelodau un teulu'n unig am y tro, sef teulu'r tegeiriannau (Orchidaceae).

Er yr adeg pan oeddwn yn blentyn, 'rwyf wedi mwynhau clywed am anturiaethau.

Am yr eildro yn ystod fy nghyfres ysgrifau rwyf am ddwyn sylw at fy awgrym blaenorol o beidio dilorni a dibrisio dail tê wedi gorffen eu pwrpas mewn tebot.

Y gosodiad pwysfawr a ymffurfiodd yn ei ben oedd, 'Rwyf i'n bwyta cacennau'.

Rwyf am gychwyn efo'r ddarlith radio enwog.

Rwyf wedi clywed ar ôl dechrau'r papur hwn nad Metlin oedd y cam cyntaf yn y gwaith, ond eu bod yn gyrru cerrig go fawr (term y gwaith am y rhai hyn yw cerrig torri, sef cerrig wedi eu torri gan yr ordd) i Runcorn i gael eu metlo; felly roedd yn angenrheidiol cael rhywbeth i gario'r cerrig hyn o ben y graig i lawr i lan y môr, a ffyrdd i'w cludo.

Rwyf yn derbyn cyflogaeth ar ac yn ddarostyngedig i'r telerau a'r amodau a gynhwysir yn y Cytundeb hwn.

Ond rwyf wedi dweud digon i ddangos bod silia, er eu bod mor fach ac mor syml, mae'n debyg, yn gallu amrywio yn eu ffurf a'u swyddogaeth yn helaeth iawn.

Bydd profiad Menna fel pennaeth HTV Cymru yn amhrisiadwy i BBC Cymru, ac rwyf yn siwr y caiff gefnogaeth lawn y staff a'r rheolwyr wrth iddi geisio sicrhau bod BBC Cymru yn cynnal ei sefyllfa gref fel darlledwr cenedlaethol Cymru.

Rwyf am adael y blynyddoedd cyntaf, pan agorwyd y gwaith allan, ac am ddechrau rwan hefo'r gwaith wedi ei ddatblygu tipyn bach, hynny yw, wedi gwneud lle i ddynion weithio yno.

Am yr amrywiaeth derfynol rwyf am fynd yn ol at dagell y Deufalfiaid.

Yn nghwrs y blynyddoedd, fel nifer o gyfeillion eraill, rwyf wedi recordio sawl llyfr ar gyfer Cymdeithas Deillion Gogledd Cymru yn y stiwdio fach ym Mangor.

Mae'n rhaid imi gael gair â chi ar unwaith.' 'Rwyf wedi bod yn siarad hefo un plismon yn barod,' atebodd yntau'n bur groes.

"Droeon wrth feddwl am faes glo'r De ac am lowyr yr wyf wedi eu hadnabod, 'rwyf wedi cael fy hun yn holi cwestiynau am eu lle yn llên y Gymraeg gan ddod yn anfodlon i'r casgliad nad oes iddynt mewn gwirionedd, fawr o le o gwbwl am nad yw'n llenyddiaeth yn siarad cyfaniaith eu profiad," meddai.

Ond rhamantus ai peidio, 'rwyf wedi dal rhywbeth yn debyg hyd heddiw.

'Rwyf yn gyfarwydd â'r adwaith yna bellach.

Felly rwyf yn cefnogi llythyr S.

Ond, yn ôl Pengwern, yr hyn a ddywedodd oedd: 'Rwyf yn medru mynd i mewn yn well i "gymdeithas ei ddioddefiadau Ef" ar ôl dioddef hyn.' Mor bell oedd y cenhadwr a'r pwyllgor yn Lerpwl oddi wrth ei gilydd yn eu meddyliau bryd hyn!

Ac 'rwyf wedi meddwl llawer beth yn union a ddylanwadodd arnaf fel cynifer o hogiau Cymru, a hogiau Llyn ac Eifionydd yn arbennig.

Rwyf yn hyderus bod tîm rheoli BBC Cymru yn llwyr ymwybodol o'r newidiadau hyn i'r farchnad ddarlledu, a bod y gallu yno i fanteisio i'r eithaf ar y cyfleoedd newydd fydd yn ymddangos o ganlyniad i'r chwyldro sy'n awr yn digwydd ym maes cyflwyno rhaglenni.

Ond y pnawn yma yr hyn rwyf i am ei wneud yw adrodd ychydig o ffeithiau noeth am droeon ei yrfa cyn ei 'droedigaeth' ym Mhenllyn, neu'n hytrach cyn iddo ddod i'w wir adnabyddiaeth ohono ef ei hunan, gan awgrymu'n wyliadwrus fod a wnelo'r ffeithiau hyn, efallai ryw fymryn a delwedd ac arddull ei gerddi, a chan gadw mewn cof nad yw gosodiadau ysgubol ac anghyflawn am fywyd a chefndir unigolyn o fardd, weithiau gan y bardd ei hunan, o fawr werth i'r neb a fyn o ddifri ei ddeall.

Heddiw, os na lwyddaf i wneud fawr ddim arall, rwyf am geisio chwalu'r chwedl honno.

'Ond yng ngoleuni'r holl dystiolaeth yr wyf wedi'i derbyn, rwyf wedi trefnu gwasanaeth i fwrw ysbrydion drwg ymaith.' Fferrodd Mathew.

Mae pob un brawd a mynach Sistersaidd rwyf i'n ei adnabod yn cefnogi Glyn Dwr.

"Rwyf wedi byw yn Sheffield ar hyd fy oes.

Ymatebai'n blwmp "Rwyf wedi ffaelu'n deg ag Almaeneg".

Maen amser cyffrous i fod yn rhan o'r BBC. Rwyf yn edrych ymlaen ato yn fawr.

Wrth ddweud "arnon ni" rwyf yn golygu pobl heddiw a phobl a fu yn yr oesoedd o'r blaen.

Os y medrwch gael gafael ar y llyfr gan yr hen fil-feddygon o Glwyd rwyf yn sicr y mwynhewch ei ddarllen.

Rwyf wedi clywed amdanoch chi."

Llifai dagrau o'i lygaid wrth iddo sôn am ei natur radlon a hapus ac rwyf yn sicr i'r un lwmp ddod i wddf pob aelod o'r gynulleidfa wrth inni sylweddoli faint o feddwl oedd ganddo ohoni.

Rwyf wedi talu i'r Llywodraeth am gael aros yma, a dywedwch wrthynt fod cynrychiolydd Cymru yma o flaen un Nigeria.

'Rwyf wedi ceisio fy nhrwytho fy hun yn hanes a thraddodiadau Cymru, ond 'rwy'n bur ymwybodol o'r modd y mae'r byd cyfoes, cosmopolitaidd wedi chwalu'r traddodiadau yna.

Rwyf yn cofio un digwyddiad yn dda iawn; mae yna rai eraill yn cofio y tro yn dda iawn hefyd.

Felly, 'rwyf wedi gwrthod lladd fy hun fel llenor.

Rwyf wedi cael diwrnodau o'r fath a haul hyfryd yn cynhesu'r gaeaf, ac yr wyf wedi cael dyddiau gwych wedi i'r bechgyn fod allan yn torri tyllau yn y rhew er mwyn gallu rhoi'r abwyd allan!

'Rwyf innau'n barod i fentro honni mai'r pysgodyn mwyaf a ddaliwyd gan y Cilgwyn oedd T.

Bydd profiad Menna fel pennaeth HTV Cymru yn amhrisiadwy i BBC Cymru, ac rwyf yn siwr y caiff gefnogaeth lawn y staff ar rheolwyr wrth iddi geisio sicrhau bod BBC Cymru yn cynnal ei sefyllfa gref fel darlledwr cenedlaethol Cymru.

'Rwyf yn teimlo fod braidd gormod o ddewis arwyr wedi bod fel testunau darlithoedd i'r Gymdeithas, a'r tro yma yr ydych am gael tipyn o hanes y chwarel a'r gweithwyr.

Rwyf wedi talu am fy ffolineb, fel y gwelwch.' 'Petawn i ond wedi sylweddoli ar y pryd i ble ac i ba amser yr oedden ni wedi dychwelyd .