Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

santes

santes

Cynigir canhwyllau, arian a botymau i ddelw'r santes tra bo'r anabl a'r claf yn cael eu gwella'n wyrthiol wrth ymdrochi yn y ffynnon.

Yn anffodus, nid oes gennym fuchedd i Santes Dwynwen.

Eto i gyd, nid oedd hynny'n rhwystr i'r ferch gyffredin ymuniaethu â'r santes.

Ymdrechwn i gynnig rhaglenni gwahanol gydol yr amser megis Te Mawr, cyngerdd canu gwerin, Gwyl Ffraid/Santes-Dwynwen, a phicnic i gydfynd a'r Gymanfa a Gwyl Dewi-Sant.

Mynnodd Rhian gael mynd i ysgol breswyl y Santes Fair er mwyn dianc o swn ffraeo Reg a Megan.

Yr wm ni yn Eglwys y Santes Fair (Plwyf Aberystwyth) yn gynulleidfa o Gristnogion Anglicanaidd.

Tynnwyd sylw yn arbennig at y defnydd o sain, lliw ac animeiddio ar safle Ysgol Santes Tudful, ac at fanylder y gwybodaeth cymunedol safle Ysgol Llanrug.

Derbyniwyd rhoddion er cof tuag at Gronfa'r Eglwys Santes Fair drwy law D.

Yn ei gywydd 'Galw ar Ddwynwen' dymuna Dafydd ap Gwilym anfon y santes yn llatai, sef negesydd-serch, at ei gariad Morfudd.

Bu yn aelod ffyddlon a gweithgar o Eglwys Santes Fair Trefriw a Chymdeithas yr Henoed.

Barn unfrydol y beirniaid oedd mai Ysgol Gynradd Gymraeg Santes Tudful ac Ysgol Gynradd Llanrug oedd y goreuon.

Tra'r oedd y santes ei hunan yn forwyn ddilychwin a gysegrodd ei gwyryfdod i Grist, yr oedd hefyd yn hyrwyddo cariad cnawdol.

Ac fe gefais gyfarwyddiadau - manwl; pwy ffordd i'w dilyn allan o Langolwyn, troi i'r chwith wrth eglwys y Santes Fair, a dilyn y ffordd fawr am ryw ddwy filltir, troi oddi ar honno wedyn wrth westy'r Tarw Du, a dilyn y ffordd gulach i fyny'r llechwedd; troi heibio talcen capel Methodus a dilyn ffordd y chwarel garreg galch; yna, ar grib rhiw go serth, ac yng nghanol y wlad yr oedd Trem Arfon.

Yn achos y Dywysoges Diana gwelwyd sut y trodd cymeriad bregus yn santes.

mae'n bosibl y credid bod Santes Dwynwen (fel Santes Melangell a San Ffraid) wedi treulio cyfnod yn Iwerddon cyn dod i Gymru.

Y mae'n barod i fanteisio ar sancteiddrwydd y santes ddiwair er mwyn hyrwyddo perthynas odinebus.

Yn baradocsaidd, felly, cysylltid Santes Dwynwen, ar y naill law, â diweirdeb sanctaidd ac, ar y llaw arall, â chariad bydol.

Mae'n deialu'r rhif i'w swyddfeydd moethus yn Stryd y Santes Fair, Caerdydd.

Sonia'r gweddi%au am wrthdaro rhwng Maelgwn Gwynedd a'r santes, ond nid yw'n eglur beth oedd achos y gynnen rhyngddynt.

Gweithiai Fleming yn Ysbyty'r Santes Fair, sydd yng nghanol holl fudreddi Llundain.

Bu gwasanaeth cyhoeddus yn Eglwys Santes Fair dan arweiniad y Rheithor Dilwyn Roberts ac yn dilyn yn yr Amlosgfa Bae Colwyn.

Yn y gweddi%au Lladin hyn honnir bod Santes Dwynwen wedi dod i Gymru o Iwerddon a'i bod wedi cerdded dros y môr.

Yn hytrach nag eiriol ar y santes yn enw'i chariad, y mae Dafydd ap Gwilym yn eiriol arni yn enw'i thad, Brychan.

Rheswm arall dros apêl Dwynwen oedd y gred y gallai ffynnon y santes iacha/ u clefydau corfforol.

Cyhoeddir yr apêl ar adeg pan ddylsen ni i gyd fod mewn hwyliau rhamantus - ar drothwy Dydd Santes Dwynwen, a bydd Dydd Sant Ffolant yn dilyn ymhen ychydig.

Ond beth yw cysylltiadau Santes Dwynwen â chariadon, ac i ba gyfnod y perthyn y traddodiadau hyn?

Mi wn i iddi gael ei magu ar Ynys Islay yn yr Hebredies (ynys y bu+m innau arni hi, ddwy flynedd yn ôl, am fymryn o wyliau) a'i bod hi, bellach, yn byw yng Nghaernarfon, yn ardal Twtil, a'i bod hi'n addoli'n gyson yn Eglwys y Santes Fair.

Yn ail dymunai gael bod yn nawdd santes cariadon ac yn drydydd fod heb gariad ei hun byth eto.

Roedd un yn edrych mas drwy ffenest ac yn diawlio Ail Ardalydd Bute y saif ei gofgologn bygddu ar waelod Heol y Santes Fair.

Rhaid oedd i'r santes (a'r lleian) osgoi uniad rhywiol â phriodfab bydol er mwyn ennill uniad ysbrydol â'i phriodfab tragwyddol yn y nef (h.y.

Treuliodd flwyddyn ar gwrs y BD cyn cael ei dderbyn i Gymdeithas (fel y gelwid hi'r pryd hwnnw) y Santes Catherine, Rhydychen.

Fe gychwynnodd y Mini ar y taniad cyntaf, a chyn pen dim yr oeddwn i'n gyrru drwy'r dref a heibio eglwys Y Santes Fair, ac i'r wlad, a'r fraich sychu'n siglo'n ol a blaen fel peth gwyllt ar y ffenestr o flaen fy llygaid i.