Fel Cyfarwyddwr Peirianneg a Thechnoleg S4C, bydd yn rheoli tîm o tua 35 ac yn gosod ac yn arwain strategaeth dechnegol y sefydliad, yn ogystal â rheoli systemau gwybodaeth i ddefnyddwyr Technoleg Gwybodaeth trwy'r corff drwyddo draw.

Mae'n dilyn mai er mwyn dyn y mae pob sefydliad yn bod, ac o gwmpas urddas dynol y dylid adeiladu pob trefn.

Ond, y mae'n ddisgwyliad newydd fod gan y Bwrdd y ddyletswydd i gynghori'r system ar weithredu pob sefydliad addysgol, i'r graddau y mae'n gweithredu cynllun iaith beth bynnag, ac anhebyg y byddai gan y Bwrdd yr amser (sef y staffio) i fedru monitro neu arolygu'r fath bentwr o gynlluniau er mwyn cyflawni'r ddyletswydd statudol yn effeithiol.

* arenwi person cyswllt a ddylai allu darparu dealltwriaeth gyffredinol ynghylch y sefydliad croesawu.

Yn ei beirniadaeth hithau o waith Fishman, dywed Martin- Jones fod Fishman yn trafod 'dewis' iaith yn helaeth yn ei astudiaethau o gymunedau dwyieithog, tra'n honni yr un pryd mai normau'r gymuned sy'n pennu'r iaith a siaradir ym mhob sefydliad cymdeithasol.

yfed llai o alcohol,' ebe Rhiannon Bevan, Swyddog Cyswllt Cymru Sefydliad y Merched.

Dyma gyfrwng delfrydol i sicrhau fod pob sefydliad ac athrawon, rhieni, llywodraethwyr a myfyrwyr yn teimlo fod gyda hwy ran yn y broses o greu trefn addysg deg.

Ond nid yw'n eiriol ar ran yr un awdurdod addysg unigol, ar ran yr un sefydliad addysgol unigol nac ar ran Gweinidogion y Llywodraeth.

Dyma'r unig sefydliad Undodaidd y gwyddai ambell Undodwr anghysbell amdano.

Cynnal cangen gyntaf Sefydliad y Merched yn Llanfair P.G.

Dyma sefydliad addysgol sy'n angenrheidiol i ddyfodol addysgiadol ac economaidd yr ardal.

Yr Athro Brekham, pennaeth Sefydliad Bywydegol yn Vladiuostok, a wnaeth rai o'r arbrofion cynharaf.

Nid oedd mwyach yn sefydliad byw, a chyfrifid hi fel rhyw gymdeithas hanner-dirgel gyda'i defodaeth arbennig, heb fod ganddi unrhyw hawl i aelodaeth gyffredinol, megis y Rechabiaid a'r Seiri Ryddion.

Gadawodd y rhain gof am sefyll yn nannedd y sefydliad ar gost addoli mewn ogofeydd o olwg ysbi%wyr y Llywodraeth, ar gost carchar yn achos Vavasor Powell ac eraill, ac ar gost ei fywyd i John Penry.

* Drwy gysylltu â swyddfa mewn-swydd eich sefydliad addysg uwch lleol.

Y sesiwn cyntaf o'i fath yn hanes y sefydliad - digwyddiad hanesyddol arall.

Breuddwyd Justine Merritt oedd gweld y Rhuban Heddwch yn amgylchynu'r Pentagon, sefydliad milwrol yr UDA.

* Trafodwch gyda'r sefydliad croesawu a chyda'r ysgol sut y gellid trefnu cydweithio pellach rhyngddynt

Cyfarfod cyn-leoli gyda'r sefydliad croesawu yw'r elfen hanfodol i sicrhau lleoliad llwyddiannus.

Efallai y byddwch yn teimlo, fodd bynnag, na all y sefydliad croesawu fodloni eich nodau, ac mewn achos o'r fath bydd y trefnydd yn trafod trefniadau eraill gyda chi.

Teimlid bod yr Eglwys (er gwaethaf eithriadau megis 'yr hen bersoniaid llengar') wedi ymbellhau oddi wrth y werin Gymraeg, ac felly bod talu degwm i gynnal y sefydliad eglwysig yn anghyfiawn.

Y Sul nesaf bydd y ddau sefydliad yn ceisio denu at ei gilydd y nifer fwyaf erioed o bobl i gerdded eu cwn i gyd efo'i gilydd yn yr un lle.

Hefyd ymysg yr ymwelwyr byddai arweinydd yr wrthblaid, oedd hefyd yn Llywydd Skol Uhel ar Vro(Sefydliad Diwylliannol Llydaw, rhywbeth tebyg i Gyngor Celfyddydau Cymru).

Canfu'r Athro Petkou o'r Sefydliad Hyfforddiant Meddygol Uwch yn Sofia, fod yr atgyrchion yn cyflymu.

* a oes gennych chi unrhyw syniadau ynghylch y math o sefydliad yr hoffech fynd iddo ar leoliad?

Awgryma aelodaeth Harris yng nghwmni meirchfilwyr Sir Frycheiniog ei agosrwydd at y sefydliad Seisnig.

Y mae'n bosibl mai un o'u hamcanion wrth osod sefydliad yn Llanio oedd amddiffyn y mwyngloddiau aur yn Nolaucothi.

Estynnodd y Cadeirydd groeso i Bet Morris o Sefydliad y Merched,Meirionnydd.

Graddiodd Arshad Rasul mewn Peirianneg Electronig o Sefydliad Gwyddoniaeth a Thechnoleg Prifysgol Manceinion (UMIST) yn 1976 ac mae ganddo dros ugain mlynedd o brofiad ym maes peirianneg teledu.

Dylai'r Cynulliad gydnabod na all yr un sefydliad cenedlaethol ynddi ei hun hyrwyddo a rhyddhau holl botensial pobl a chymunedau Cymru.

* arenwi sefydliad croesawu addas ar gyfer y lleoliad.

Yn awr, wrth i ferch Kitchener Davies, Manon Rhys, baratoi at addasu Cwmglo ar gyfer y llwyfan modern, mae yna nofel a drama arall a allai siglo'r sefydliad.

BAFTA yw prif sefydliad y DG yn hyrwyddo a gwobrwyo'r gorau mewn ffilm, teledu a chyfryngau rhyngweithiol a BAFTA Cymru yw cangen Cymru yr Academi.

b) fod yn sefydliad democrataidd, yn cynrychioli pawb sy'n gweithio o fewn addysg ac nid yn quango arall.

I gyflawni'r gamp yr oedd Mr Wolff wedi hawlio tâl o $71ar ei ffurflen gostau am ddwy ddol vodoo a set o hoelion arch o sefydliad yn dwyn yr enw Dr Zombie's House of Voodoo yn New Orleans.

Gwnaed ymdrech unwaith i anwybyddu stori am aelod parchus o'r sefydliad yng Nghymru a gyhuddwyd o gyflawni trosedd cyfreithiol difrifol iawn.

Dydi pethau eraill y mae rhywun yn eu darllen yn y papurau ddim yn awgrymu rhyw ofal mawr och pobol gan y sefydliad hwn.

Llongyfarchiadau i'n Cadeirydd, Mrs Audrey Jones, ar gael ei hethol yn Gadeirydd Sir Sefydliad y Merched, Ynys Mon.

Fe'i magwyd yng Ngorllewin yr Almaen ond mae wedi byw yn Berlin ers y chwedegau pan chwaraeodd ran flaenllaw ym mhrotestiadau gwrth-sefydliad, gwrth- gyfalafiaeth a gwrth-imperialaeth y myfyrwyr yno.

* Person cyswllt yn y sefydliad

Mae'r uchelwyr Cymraeg yn dal i deimlo diddordeb ym materion eu hardal enedigol ond y maent ar yr un pryd yn dod yn aelodau cyflawnach o'r sefydliad canghennog a grewyd gan y Tuduriaid i asio Cymru wrth Loegr.

Gwrthodant gyfrannu tuag ati neu gyfrnnu cil-dwrn tuag ati oblegid mai sefydliad Cymraeg yw hi.

Er mor gryf y bywyd Cymraeg hwn ni buasai, er pan ymgorfforwyd Cymru yn Lloegr, draddodiad balch o wrthsefyll y sefydliad Seisnig mewn unrhyw amlygiad ohono.

Mae Sefydliad y Merched Sant y Brîd yn ffodus i gael ymhlith yr aelodau dwy sy'n trefnu blodau yn broffesiynol.

Mae ganddo hyder un a fagwyd ym mri ac urddas dau sefydliad arall" - yr unig un yn Siambr y Cynulliad i brofi rhin ac awyrgylch y ddau dy Llundeinaidd.

Gwyddai'r sefydliad sut i frathu trwy fygwth diarddel o swyddi am ddifetha delwedd cwmni neu sefydliad addysgol.

Dangosodd ei ymroddiad i adeiladu talent ar draws pob un on gwasanaethau, ac yn arbennig i sicrhau mwy o amlygrwydd i raglenni Cymru ar rwydweithiaur BBC, ei allu diamheuol i arwain y sefydliad, ac mae wedi paratoi BBC Cymru ar gyfer y sialensau newydd syn ei wynebu yn yr oes ddigidol.

Erbyn heddiw y mae'n anodd gan bobl gredu pa mor fawr oedd y sefydliad hwn.

* trefnu cyfarfod cyn-leoliad rhyngoch chi a'r sefydliad croesawu.

Beth bynnag am safonau academaidd y sefydliad bryd hynny, roedd yn fagwrfa i lawer to o gymeriadau gwreiddiol cefn gwlad.

Am fod Eglwys Loegr yn sefydliad gwladwriaethol Seisnig, ac y rhai a fynnai fod yn angymdeithas sifil Seisnig, ystyriwyd y rhan a fynnai fod yn annibynnol arni, boed y rheiny yn Annibynwyr, yn Fedyddwyr, yn Bresbyteriaid neu'n Grynwyr, yn fygythiad i'r drefn wladol Seisnig, gyda digon o reswm fel y dangosodd Cromwell.

Codwyd ffens o gwmpas llain o dir ychydig yn nes ymlaen lle bu sefydliad Ecoleg Tir y Cyngor Gwarchod Natur yn ymchwilio i ffordd o fyw ac arferion pori defaid cyntefig, Soay.

Yn ystod ei gyfnod fel rheolwr y sefydliad bu newidiadau mawr i ddarlledu cyhoeddus yng Nghymru, a llwyddodd i sicrhau bod gwasanaethau radio a theledu ar flaen y gad o ran darlledu safonol i bobl yng Nghymru.

Ac er i Newman wadu wrth Esgob Rhydychen mai mynachlog ydoedd, wrth i'r amser gerdded a dynion ifainc yn dod yno i aros, ymdebygai bywyd Littlemore yn fwyfwy i fywyd sefydliad Pabyddol, gyda phwyslais neilltuol ar ddisgyblaeth a llymder personol, yn enwedig yn nhymor y Grawys.

Dyna pryd y cyflwynir deiseb i'r Cynulliad yn galw ar i'r sefydliad hwnnw weithredu'n egniol dros hawliau pobl ifanc.

Ond, mae sefydliad dwyieithog lle mae'r aelodau i gyd yn rhugl mewn un iaith a lleiafrif yn unig yn rhugl yn yr iaith arall yn dra gwahanol i sefydliad lle mae'r rhan fwyaf o'r aelodau yn hollol ddibynnol ar gyfieithu llafar ac ysgrifenedig.

Yr oedd yr Ysgol Sul yn sefydliad cryf.

Fe'i rheolir yn genedlaethol gan Understandig British Industry, sef project o eiddo Sefydliad Addysgol y CBI, sy'n elusen gofrestredig.

LLONGYFARCHIADAU cynnes iawn i Mrs Josie Pickering sydd yn aelod o Sefydliad Y Merched, Llanedwen ar ennill y "Gwen Brock cup" y hi gafodd fwyaf o bwyntiau mewn cystadleuthau unigol yn yr "Anglesey Federation Annual Comp" a gynhaliwyd yn ddiweddar yn Llangefni.

Yng nghanol 1999 byddwn yn dechrau darlledu gwaith Cynulliad Cenedlaethol Cymru gydag ymrwymiad o barodrwydd ac adnoddau fydd yn creu'r bont fwyaf effeithiol rhwng y sefydliad newydd a'r cyhoedd yn gyffredinol.

Yn niffyg unrhyw sefydliad arall, fe fynegodd y genedl ei hun trwy'r sumbol hwn, - trwy gapel oedd yn ymgorffori agweddau cymdeithasol, pensaerniol, cerddorol, addysgol, a llenyddol bywyd.

* trafod unrhyw nodau a all fod gan y sefydliad croesawu ar gyfer y lleoliad.

Cyfle i Gymry ddisgleirio yn y prifysgolion a dod yn rhan o'r sefydliad politicaidd, masnachol ac eglwysig, oedd Ysgol Botwnnog i fod.

Parciodd Elfed ei fws yn ofalus yn ei gornel arferol o'r garej a throdd i edrych sut lanast a adawyd ar ôl gan aelodau Sefydliad y Merched.

Wrth i Aelodau'r Cynulliad gymryd eu seddi, fe fydd rhai ohonyn nhw'n dod wyneb yn wyneb â chyfieithu ar-y-pryd am y tro cyntaf, a'r rhan fwyaf, os nad y cyfan, heb weithredu o fewn sefydliad gweithredol ddwyieithog o'r blaen.

Ond mi allech ollwng iddi hi efo Nedw a gwenu a chwerthin y faint a fynnech chi heb ennyn dig awdurdod na thynnu gwg y sefydliad.

ond liciwn i drafod y gynghanedd a'r orsedd y sefydliad mwyaf radical, gwreiddiol yng nghymru ac arwyddion eraill ein diwylliant o safbwynt semiotig.

Bydd y sawl sy'n cymryd rhan yng ngwaith awdurdodau cyhoeddus a sefydliadau elusennol yn gyfarwydd â'r drefn o wneud amcangyfrif am y flwyddyn, ac un ffordd i edrych ar sefyllfa'r sefydliad ydyw drwy gymharu'r cyfrifon ar derfyn y nwyddyn â'r amcangyfrif a wnaethpwyd ymlaen llaw.

* rhowch wahoddiad ffurfiol i rywun o'r sefydliad i ddod i'ch ysgol.

Efallai yr hoffech ddefnyddio camera neu recordydd tâp ar ôl gwneud trefniant ymlaen llaw gyda'r sefydliad croesawu.

Yn anffodus, dyna yw perspectif sawl gohebydd a sefydliad newyddiadurol o bwys.

Gall asiantaethau'r llywodraeth ganolog, y Sefydliad dros Ecoleg Ddaearol a Choleg Prifysgol Gogledd Cymru, Bangor, hwythau eu harolygu.

TG4 yw'r sefydliad cyntaf i ddod â chwa o awyr iach, o gyffro ac o ieuenctid i'r iaith Wyddeleg.

Llanio oedd eu canolbwynt yn y cyffiniau ­ yr oedd yn wersyll parhaol ac ef oedd yr unig sefydliad Rhufeinig yn y sir.

Yn achos canolfannau gofal plant bach, y mae pob asiant gwirfoddol a phreifat yn gorfod cael ei gofrestru gan yr adran gwasanaethau cymdeithasol (SSD), felly gellid ystyried mai dyna'r corff cyhoeddus a ddylai yn y pendraw fod yn gyfrifol am bob sefydliad addysgol yn y cyfnod cyn-statudol?

Heblaw unigolion a theuluoedd fe ddaeth newydd-ddyfodiaid eraill i'n mysg yn ail chwarter y ganrif hon, sef y mudiadau newydd fel Sefydliad y Merched a Chlybiau'r Ffermwyr Ifainc, Cymdeithas y Capel, Dosbarth Allanol y Coleg a llawer o weithgareddau eraill a alluogodd y plwyf i ennill y lle blaenaf mewn cystadleuaeth sirol ar weithgarwch ardal wledig.

(Yn Lloegr y gwrthwyneb sy'n digwydd, mae diwylliant yn cael ei ddihidlo o'r sefydliad i lawr.) Ef oedd y llais Cymreig a lefarai dros swyddogaeth cymdeithasol celfyddyd, a bu'n cydweithio â phobl eraill mewn gwahanol feysydd celfyddydol dros y blynyddoedd, gan sefydlu'r mudiad Beca oddeutu ugain mlynedd yn ôl.

Mae'r Sefydliad wedi bod yn gweiddi ildiwch ar Gymdeithas yr Iaith yn gyson ers degau o flynyddoedd.

Aeth dorf o amgylch tref Aberystwyth gan bastio posteri ILDIWCH I'R GYMRAEG ar siopau, banciau, cymdeithasau adeiladu, ac unrhyw sefydliad arall nad oedd yn defnyddio'r Gymraeg pchr yn ochr â'r Saesneg.

Mae olion sefydliad llawer cynharach na'r pentref ar fynydd Yr Eifl, y tu cefn i Lanaelhaearn.

Bydd angen negydu a chytuno ar y nodau terfynol ar gyfer y lleoliad gyda'r sefydliad croesawu a bydd hynny'n un o ganlyniadau'r cyfarfod cyn-leoli.

Ymysg y siaradwyr mae Richard Wyn Jones o Sefydliad Gwleidyddiaeth Cymru Prifysgol Cymru Aberystwyth, a fydd yn ein goleuo ar strwythur y Cynulliad a sut y bydd yn gweithio.

Mater gweddol syml fyddai trosglwyddo copi%au o ganllawiau polisi pob sefydliad i'r Bwrdd hefyd.

Cyn llunio eich nodau lleoliad yn derfynol, bydd angen i chi eu trafod gyda'ch cyd-weithwyr, y trefnydd lleoliadau athrawon a'r sefydliad croesawu.

Gyrfa a gychwynnodd pan drodd glaslanc un ar hugain allan ryw ben bore, 'lawer dydd yn ôl' bellach, gobaith yn fflachio yn ei Iygaid, tân yn llosgi yn ei fol a thail cefn gwlad Môn yn ffres ar ei 'sgidia' am ei gyfweliad cynta' yn Ysgol Ramadeg Newton le Willows, sefydliad oedd yn drewi gan draddodiad yn Lloegar bell!

Arwyddocâd hyn i gyd yw fod yr ysgol Sul yn sefydliad mawr iawn.

Ymunai pob sefydliad Seisnig a Saesneg a'r Llywodraeth i'w trwytho â'r gred mai er mwyn Prydain Fawr a thrwy'r iaith Saesneg y dylent fyw.

Tuedd polisi yw gwarchod buddiannau'r sefydliad yn hytrach na'r unigolyn a gallai rhai unigolion ddioddef.

Cymerodd 54 o bobl, a oedd yn cynrychioli 40 sefydliad, ran yn y gynhadledd.

Er gwaethaf rhybuddion Robin, doedd Rhian ddim wedi rhag-weld pa mor gyndyn y byddai'r sefydliad i gyfaddef nad oedd cyfiawnder.

Anfonwch gopi%au at y canlynol: Sefydliad croesawu; pennaeth; cydgysylltydd datblygiad staff; staff sy'n gyfrifol am arweiniad mewn addysg gyrfaoedd, dealltwriaeth economaidd a chyd-weithwyr perthnasol eraill; trefnydd lleoliadau athrawon.

Mewn gwlad fechan â phoblogaeth fechan fe fydd y sefydliad o fewn poeriad i bob un ohonom.

Y mae ambell sefydliad yn blodeuo yn yr anialwch, serch hynny, megis tū bach diddorol yr Hen Lolfa y Nhalybont.

Yr oedd y teulu estynedig yn sefydliad cymdeithasol o bwys mawr yr adeg honno.

Yn ystod y flwyddyn ddiwethaf, dechreuodd BBC Radio Wales baratoi ei hamserlenni ar gyfer her y flwyddyn i ddod: etholiadau cyntaf y Cynulliad Cenedlaethol newydd, agoriad y sefydliad newydd, Cwpan Rygbi'r Byd ac ar ddiwedd y flwyddyn, dathliad y Mileniwm.

"Yn nwylo'r bagad o bregethwyr a chlerigwyr, yn gystadleuwyr a beirniaid, a'i cynhaliai ni allai'r eisteddfod lai na bod ar bob gwastad, yn sefydliad ymatalgar a byddai'n annichon i feirdd a llenorion y dosbarth gweithiol a fynnai 'ymddyrchafu' drwyddi droseddu yn erbyn chwaeth...

Parhad ydi hon, debygwn i, o bregeth debyg rai blynyddoedd yn ôl gan Arglwydd y Bwrdd Iaith ein bod ni'r Cymry bellach wedi 'troi cornel'. Difyr oedd sylwi mor barod oedd eraill megis Prys Edwards i amenio hyn, gan gytuno fod protestio a 'ballu yn hen ffasiwn, ac mai'r cyfan oedd rhaid ei wneud bellach oedd gwenu'n glên a 'hyrwyddo'. Roedd dyddiau dod ben ben â'r Sefydliad drosodd.

Cofiwch anfon eich adroddiad at y sefydliad croesawu i gael sa/ l eu bendith cyn ei ddosbarthu.

Efallai y bydd gan y sefydliad croesawu ei nodau ei hun ar gyfer eich lleoliad, a bydd angen eu cymryd i ystyriaeth wrth gynllunio'r rhaglen.

Dywedodd Ysgrifennydd Iechyd Cymru, Mr Nicholas Bennett AS, 'Y mae brwdfrydedd ac ymrwymiad aelodau Sefydliad y Merched wrth gynnal y rhaglen Cymry'n Colli Pwysau wedi gwneud cryn argraff arnaf.