Tua'r un amser, ac yn enwedig yn y ganrif ddiwethaf, sylwodd seryddwyr hefyd fod nifer o bethau yn yr awyr nad oeddynt yn ser gan eu bod yn edrych fel smotiau aneglur.

Darganfu seryddwyr, wrth ddefnyddio telesgopau grymus, mai'r seren ddis- glair agosaf wedi'r haul yw Alffa Centawrws, a bod y goleuni oddi ar ei hwyneb yn cymryd dros bedair blynedd i gyrraedd atom.

Os derbynnir y modd y crewyd ac y cychwynnwyd bywyd yma ar y Ddaear yn ol tystiolaeth ddiweddaraf seryddwyr a biolegwyr, yna rhaid inni hefyd dderbyn y gosodiad hwn: sef, os yw'r un amodau yn bod yn rhywle arall yn y gofod yna mae posibilrwydd fod bywyd yno yn ogystal.

Cesglir hyn yn ôl tystiolaeth ddaearegol sydd yn awr ym meddiant y seryddwyr mai cyfres o lifeiriannau iâ anferth ynghyd â llifogydd anrhaethol fawr o ddŵr sydd wedi llunio neu foldio siâp arwyneb y blaned.

Seryddwyr a ŵyr.

Yn ffodus mae'r technegau diweddar o ddefnyddio cyfrifiadurion a phrosesau delweddu wedi galluogi seryddwyr i ddarganfod llawer o'r galaethau estynedig fel C.

Pan fydd seryddwyr yn edrych trwy delesgop ar Alffa Cen- tawrws, gwelant oleuni a adawodd y seren bedair blynedd yn ol.

Sylweddolodd seryddwyr tua dwy ganrif yn ol fod ein Haul yn rhan o alaeth fawr.

Bu i'r dŵr gasglu a chrynhoi hyd y gwastadeddau yn rhan ogleddol y blaned a ffurfio yr hyn a adwaenir yn iaith y seryddwyr fel Cefnfor Borealis.