Cyflawnid hynny fynychaf er mwyn cadarnhau statws y teuluoedd hynny.

b) fod cyfeiriadau at statws Saesneg fel iaith swyddogol yn neddfwriaeth Ewrop, ac chyfeiriadau at ddefnydd swyddogol o'r Saesneg mewn deddfau a chonfensiynau eraill, e.e. yn San Steffan ni chaniateir defnyddio unrhyw iaith heblaw Saesneg.

Yr oedd yn deyrnged haeddiannol, wrth gwrs, i weinidog Wesleaidd ac i'w statws fel Cymro a llenor ar ddiwedd y tri degau.

Sefyllfa statws ddu, eto, fire-fight, ym Maen Gwyn.

Cytundeb eang (75%) y dylai'r Gymraeg a'r Saesneg gael statws cyfartal yng Nghymru.

Does dim amheuaeth fod statws merched wedi gwella o dan Gadaffi.

Hyd yn oed â chadernid statws iaith swyddogol y tu cefn iddi, a dros ddeugain y cant o'r aelodau yn siaradwyr Basgeg, nid yw'r canran hwn yn cael ei hadlewyrchu yn y defnydd o'r iaith Fasgeg yn y siambr a'r pwyllgorau.

Fel gwraig i fanijer pen-pwll Tyn-y-bedw roedd ganddi'r statws angenrheidiol i gael y fraint o arllwys te wrth un o'r byrddau adeg unrhyw barti a gynhelid yn y festri, swydd o urddas i'r dewisol o blith y chwiorydd.

Dôi ambell i filwr adre o'r rhyfel yn gloff, yn brin o fraich ac weithiau'n ddall ond arwydd o statws oedd hynny.

Dechreuodd y Gymdeithas ymgyrchu trwy fynnu statws cyhoeddus i'r iaith Gymraeg.

Cafwyd trafodaeth gadarnhaol ar nifer o bwyntiau gan gynnwys rhoi proffeil iaith i holl swyddi staff y Cynulliad, sicrhau bod modd i holl aelodau'r staff a'r aelodau etholedig ddysgu Cymraeg neu loywi eu Cymraeg a hynny yn y Cynulliad ei hun yn ystod oriau gwaith, a rhoi statws llorweddol i'r iaith Gymraeg yn y Cynulliad Cenedlaethol.

Beth bynnag arall oedd ym meddyliau'r seneddwyr wrth basio deddfau o'r fath, y mae'n amlwg eu bod am ysbeilio'r Gymraeg a'r Wyddeleg o unrhyw statws cyfreithiol ac i wrthod unrhyw le iddynt ym mywyd gwleidyddol Cymru ac Iwerddon.

Efallai'n wir fod y nofel wedi tyfu o ran statws yn sgil datblygiad y cyfryngau torfol.

Amlygwyd eto y diffygion yn neddf 1993 - sef nad ydi hi ddim yn rhoi statws swyddogol i'r iaith Gymraeg (sy'n golygu ei bod yn colli allan ar grantiau allweddol o Ewrop), ac nad ydi'n delio gyda'r sector breifat na'r sector wirfoddol.

Berlin oedd canolbwynt y cynnwrf hwnnw yn yr Almaen, yn rhannol o ganlyniad i'w statws gwleidyddol a'i safle daearyddol rhwng dau brif bțer y dydd.

Pa wendidau bynnag a ganfyddid yn ei berthynas â'i gydnabod, ei statws ar ei aelwyd ei hun ac adlewyrchiad ohono o fewn ei gymdogaeth a gyfrifai fwyaf.

Mae'r ddeddf yn cydnabod Basgeg fel priod iaith Gwlad y Basg, yn rhoi statws swyddogol i'r iaith ynghyd â Sbaeneg ac yn datgan nad oes modd gwahaniaethu ar sail iaith.

Dylai'r Cynulliad gynorthwyo i sbarduno symudiad yn Ewrop am Ddeddf Iaith i Ewrop gyfan fydd yn sicrhau statws cyfartal i holl ieithoedd Ewrop.

Maen nhw'n gwrthod dadl yr Eisteddfod fod rhaid cadw'r enw swyddogol er mwyn diogelu statws elusennol y Brifwyl a ffynonellau ariannol.

Llareiddiwyd ei gydwybod euog drwy gynnig statws uwch i'r gweithwyr yn Lleifior, ond yntau, yr aristocrat, a sbardunodd y fenter.

'Byddwn yn galw am Gynulliad trwyadl ddwyieithog o'r cychwyn cyntaf,' meddai Branwen Niclas, 'ac am statws lorweddol i'r iaith Gymraeg.

Wrth bwysleisio'r Gymraeg a Chymreictod rhoddir statws iddynt ym mywyd a gwaith beunyddiol yr ysgol a rhoddir bri arnynt yng ngolwg y gymdeithas.

Teimlid bod Mulroney yn gyfrifol am nifer o fethiannau yn ystod y cyfnod: rhai economaidd yn bennaf ond hefyd cyfres o fethiannau cyfansoddiadol a oedd i fod i sicrhau cytundeb ynglŷn â statws Que/ bec o fewn Canada.

Yn y ddwy iaith, er mwyn sicrhau bratiaith ddi-statws.

O ganlyniad i'r Ddeddf, mae statws a phroffil yr iaith wedi cynyddu'n sylweddol a gall y sawl sy'n siarad Cymraeg yng Nghymru yn awr ddisgwyl gwasanaethau helaethach nag erioed drwy gyfrwng y Gymraeg gan gyrff sy'n darparu gwasanaethau cyhoeddus.

Yn God Save the Prince of Wales, a gyflwynwyd gan Sioned Wiliam, datgelwyd rhai o'r sgandalau ar straeon a oedd yn amgylchynu 10 o Dywysogion Cymru ac yn Ar ôl yr Orsedd, teithiodd Beti George i'r India i gwrdd â rhai o aelodau o deuluoedd brenhinol yr isgyfandir i gael gweld beth sydd gan fywyd i'w gynnig iddynt ar ôl iddynt golli eu statws brenhinol.

(Statws) .........

A bydd tîm rheolir daith hon yn galw am gynnal taith o statws ddatblygu neu o dan 21 o leiaf bob dwy flynedd.

Gall diffyg statws swyddogol effeithio ar bolisiau o Ewrop a gwariant ar raglenni perthnasol.

Gall codi ymwybyddiaeth weithio ar ddwy lefel, sef y lefel affeithiol gyda'i hapêl at hanes, traddodiad a threftadaeth a'r lefel ymarferol gyda'i hapêl at swyddi, statws a dwyieithrwydd (yn enwedig yng nghyd-destun yr Ewrop newydd).

Mae gan y Gymdeithas grwp arbennig i ofalu am agweddau gwahanol o'r gwaith (Grwp Addysg, Grwp Statws, Grwp Adloniant ayyb). Cewch ddod yn aelod o'r grwpiau hyn yn syth, dim ond i chi nodi hynny ar y ffurflen ymaelodi.

Yn ail, o ganlyniad ni bu chwaith unrhyw gais politicaidd hyd at yr ugeinfed ganrif i adfer statws yr iaith Gymraeg na chael ei chydnabod mewn unrhyw fodd yn iaith swyddogol na gweinyddol.

Y perygl amlwg o gyfyngu trafodaethau ar y Gymraeg i un Pwyllgor Pwnc yn unig yw mai dim ond trafodaethau yn ymwneud â statws yr iaith a hawliau ieithyddol siaradwyr unigol fyddai'n cael eu hamlygu.

Galwn ar yr holl ymgeisyddion i'r Cynulliad ddatgan eu hymrwymiad i'r iaith Gymraeg ac i roi statws cyfartal i'r Gymraeg a'r Saesneg wrth ymwneud â'r cyhoedd.

Ar hyn bryd mae diffyg statws swyddogol i'r Gymraeg yng Nghymru yn 'anomali' o fewn yr Undeb Ewropeaidd.

Yn ystod arweinyddiaeth Alun Michael yn y Cynulliad, gofynnodd Dafydd Wigley iddo a oedd yn cytuno gyda'r angen i roi statws swyddogol i'r Gymraeg.

Roedd awydd Saunders i wadu statws llenyddiaeth i'r nofelau hyn yn codi o'i agwedd at y byd yr oeddynt yn ei ddarlunio.

Gyda sefydlu'r Cynulliad Cenedlaethol enillodd y Gymraeg statws newydd yng Nghymru.

Mae'r cynnydd yn statws yr iaith yn arwain at gynnydd mewn defnyddio'r Gymraeg yn y sectorau gwirfoddol a phreifat hefyd wrth i gyrff a chwmnïau sydd â chysylltiad â'r cyhoedd yng Nghymru fynd ati i ddatblygu eu gwasanaeth Cymraeg i'w cwsmeriaid.

Nid oes gan y Deyrnas Gyfunol gyfansoddiad ysgrifenedig a'r traddodiad hwnnw o gymryd pethau'n ganiataol oni phrofir yn wahanol sydd i gyfrif am nad oes datganiad ffurfiol o statws swyddogol y Saesneg fel sydd ar gyfer ieithoedd eraill mewn gwladwriaethau sydd â chyfansoddiad ysgrifenedig.

Hefyd mae'r Gymdeithas am weld y Gymraeg yn ennill statws ym maes Technoleg Gwybodaeth.

Menter newydd a chyffrous iawn yw rhoi lle canolog i'r Gymraeg ym mywyd llywodraeth Cymru a dylai hynny fod ar y sail bod y Gymraeg a'r Saesneg yr un mor ddilys â'i gilydd o ran eu statws annibynnol.

Roedd - - yn poeni fod comisiynydd yn berygl o golli ei statws di-duedd wrth gymryd gwaith uwch-gynhyrchydd.

Ar un adeg bu'n weinidog yn y blaid geidwadol; bu'n cydweithredu â Rene Levesque pan oedd hwnnw yn brif weinidog Que/ bec; bu hefyd yn llysgennad Canada ym Mharis, ond ffurfiodd y Bloc que/ be/ cois dair blynedd yn ôl, ychydig cyn methiant cytundeb Lac Meech a oedd i roi statws arbennig i Que/ bec.

Daeth yn aelod anhepgor o Senedd a Chyngor y Coleg, a chymerodd ran mewn nifer o ymgyrchoedd yno - ynglŷn â statws y Gymraeg (ymgyrch a'i cleisiodd yn arw), ynglŷn â phrifathrawiaeth y cyn-Brifathro, ynglŷn â phenodiad cofrestrydd newydd; a phan oedd yn Ddeon Cyfadran y Celfyddydau cafodd un ysgarmes enwog ynghylch ad-drefnu.

Mewn cyfarfod cyhoeddus drefnwyd gan Gymdeithas yr Iaith Gymraeg yng Ngwesty'r Angel Caerdydd nos Fawrth Mai 16eg - cyfarfod i lansio deiseb Cymdeithas yr Iaith Gymraeg dros Ddeddf Iaith Newydd, deddf a fyddai yn rhoi statws swyddogol i'r Gymraeg - fe gafwyd cefnogaeth gref gan Elin Jones, llefarydd Plaid Cymru ar yr iaith Gymraeg, a Christine Humphreys ar ran y Rhyddfrydwyr Democrataidd.

Y broses allblygol; rhannu doniau â chefn gwlad; adlewyrchu'r goludoedd a fuasai'n hanfod ei gyff ei hun ac a ddangosai y 'mawredd a chymeriad' a feithrinai ' o gadw tŷ gwedi y tad': y nodweddion allblygol hynny a roddai ystyr i fywyd yr uchelwr; hebddynt ni allai ei gyfiawnhau ei hun yng ngolwg ei geraint, ei gymdogaeth, na'r wladwriaeth a roesai iddo wisg gydnabyddedig ei statws gweinyddol.

Dylai'r iaith Gymraeg dderbyn statws o'r radd uchaf o fewn un o Bwyllgorau Pwnc y Cynulliad gydag un o Ysgrifenyddion y Cynulliad yn amlwg gyfrifol am yr iaith Gymraeg.

mae Gal yn son am y siaradwyr/-wragedd Hwngaraidd sy'n 'dewis' siarad Almaeneg am eu bod eisiau 'statws a bri', ond nid yw'n cysylltu'r anghyfartaledd rhwng y ddwy iaith i leoliad grym o fewn y strwythur cymdeithasol ehangach).

Dim ond trwy roi statws swyddogol i'r Gymraeg fel priod iaith Cymru y gallwn ni wedyn fynnu bod banciau a siopau a chwmnïau ac ymddiriedolaethau iechyd, a.y.y.b. yn gweithredu'n drwyadl ddwyieithog. Siân Howys yn gwneud ei marc ar ddechrau'r ymgyrch

Am y dywaid ynddo, 'Nad ydyw Crist i'w addoli fel Cyfryngwr'." Serch hynny, y mae achos i amau fod y statws cymdeithasol a roddwyd i'r offeiriad, fel gŵr dysgedig, ac felly fel bonheddwr, yn corddi enaid Hugh Hughes gymaint ag oedd cwestiynau diwinyddol o'r math.

Dyma arwydd glir o sut i gymeryd cam cadarnhaol i sicrhau parhad yr iaith Gymraeg - rhoi statws cynllunio i'r iaith Gymraeg, gan wneud hyn yn ffurfiol, ac yna mynd ati i ymchwilio i gyflwr yr iaith Gymraeg ym mhob cymuned.

(Statws) Cyfarwyddwr y Cwmni /Ysgrifennydd y Cwmni/ Partner/Masnachwr Unigol

Hefyd mae nifer o swyddogion blaenllaw Awdurdod Datblygu Cymru wedi dweud wrth BBC Cymru am eu hamheuon bod y Cynulliad yn ceisio tarfu ar gyfrifoldebau a statws y corff.

Dewisodd y teitl er mwyn pwysleisio bod yr iaith Gymraeg yn parhau yn ddi-statws.

Bydd Branwen Niclas, Cadeirydd Cymdeithas yr Iaith Gymraeg, ac Elin Haf Gruffydd Jones, arweinydd Ymgyrch Statws y Gymdeithas, yn arwain y rali.

Nid ym myd y Gyfraith yn unig y mae diffyg statws i'r iaith, wrth gwrs.

Ar ben y rhestr daw dwy genedl gymharol fawr, y Pwyliaid, a gollasai eu hannibyniaeth yn ddiweddar iawn, a'r Magyariaid, a gadwai elfennau o statws awtonomaidd o hyd o dan Fien.

Mae statws y Gymraeg yn wanach na nifer o ieithoedd eraill Ewrop nad ydynt yn ieithoedd gwladwriaethol.

Mae'r Gymraeg yn iaith yn ein hysgolion boed yn fam iaith neu'n ail iaith ac mae hyn bellach yn rhoi statws fel bod y ddwy iaith ochr yn ochr, meddai Arwel George, Pennaeth Ysgol Gyfun Penweddig, un a fu'n ymgyrchu dros gael y ddarpariaeth.

Bydd hyn yn arwain at ddirywiad enbyd yn statws y Gymraeg yng Nghymru'.

Y dyddiau hynny, nid y cwmni%au teledu ac ati a benderfynai werth ac apêl gornest ond y rhai oedd yn barod i dalu eu pres wrth y clwydi i weld gornest go iawn cyn bod sôn am borthi neb â gornestau rhwydd drwy fewnforio 'stiffs' i greu record a statws artiffisial i'r un ffefryn.

Bu'n frwd tros roi statws teilwng i'r Gymraeg a bu'n gefn mawr i Dr J.

Nododd ambell ysgol, er enghraiift, enw'r athro ymgynghorol sirol, a diolch iddo, ac eraill yn nodi enw'r hyfforddwraig cenedlaethol, heb awgrymu fod iddi statws gwahanol i eiddo'r tîm lleol.

Does dim amheuaeth felly fod dehongliad Gadaffi o'r Koran wedi gwella statws merched yn Libya.

c) cydnabod statws swyddogol yr iaith os ydyw datganiad Yr Arglwydd Roberts o Gonwy (pan oedd yn Weinidog Gwladol), Ty'r Cyffredin 15 Gorffennaf 1993 yn ddilys, a gadael i bobl Cymru fod yn ymwybodol o statws yr iaith.

Rhaid sicrhau fod y statws yn ddiamwys drwy'r sector gyhoeddus led led Cymru.

Mae ieithoedd nad ydynt yn ieithoedd 'gwladwriaeth' oddi mewn i Ewrop yn mwynhau uwch statws.

Mae Grwp Statws Cymdeithas yr Iaith wedi cyhoeddi mis o ymgyrchu mawr o Chwefror y 1af i Fawrth y 1af.

Eglurodd fod i Feirdd Ynys Prydain gynt bedair Cadair - Gwynedd, Powys a Dyfed a Morgannwg - ac er mwyn pwysleisio rhagoriaeth hanesyddol Morgannwg a'i statws unigryw ef ei hunan honnai'n gyson mai Cadair Farddol Morgannwg yn unig oedd wedi goroesi i'w gyfnod ef.

Ers canol y 1970au daeth Cymdeithas yr Iaith i gredu fod tynged yr iaith yn dibynnu'n bennaf ar barhâd cymunedau lleol. Nid oes llawer o bwrpas cael statws i'r iaith na dysgu Cymraeg i'n plant os bydd ein cymunedau lleol yn chwalu.

Os oeddynt yn ymfalchio yn eu cenedl a'u gwreiddiau gwerinol, meddai, yr oeddynt yn siarad Hwngarian, ond yr oedd y rhai oedd eisiau statws a bri yn y gymdeithas yn dewis siarad Almaeneg.

* Gall ysgol sy'n gwneud cais am statws ysgol a gynhelir a grant gynnig newid sylweddol yn ei chymeriad neu ei maint...

Yr agwedd hon tuag at archaeoleg môr sydd wedi lledaenu gorwelion yr astudiaeth a dwyn dimensiwn newydd i statws y maes.

trwy nodi sut y gellid cryfhau statws y Gymraeg yn y gymuned leol a thrwy geisio pontio'r agendor rhwng y Cymry Cymraeg a'r Cymry di-Gymraeg lle mae hyn yn berthnasol.

Sylfaen y deddfau hyn yw cydnabod Catalaneg fel priod iaith Catalonia a rhoi statws swyddogol iddi.

mae'r Cyngor Criced Rhyngwladol wedi rhoi statws gemau prawf i Bangladesh.

Rhagwelir y bydd y Mesur hwn yn codi proffil a statws y Gymraeg.

Treuliodd ei ddiwrnod olaf yn gosod arddangosfa ddiweddaraf Beca, 'Statws Swyddogol - Beca wrth y Glwyd' yn Llyfrgell Bae Colwyn.

Trwy'r cymdeithasu mynych a fu rhwng aelodau o'r teulu a'u cyd-ysweiniaid Cymreig ac â'r uchelwyr Seisnig, un ai yng Ngwedir neu yn Llwydlo neu yn Llundain, adlewyrchir yn barhaol yr ymdrech uchelgeisiol honno i gyfleu rhyw naws neu statws cymdeithasol arbennig.

d) dod a statws y Gymraeg yng Nghymru i gydymffurfio a statws ieithoedd llewyrchus eraill yn Ewrop nad ydynt yn brif iaith y wladwriaeth, yn hytrach na bod y Gymraeg yn aros yn answyddogol ynghyd ag ieithoedd mwy difreinteidig na hi.

Yn ôl yr FA, mae goblygiadau cytundebol a chyfreithiol dwys yng nglwm â'u statws proffesiynol.

Ni ellid cynnal y statws bonheddig heb addysg, a honno'n addysg glasurol.

Cychwynnodd y Gymdeithas drwy fynnu statws i'r Gymraeg mewn siopau, banciau ayyb, a chafodd nifer o fuddugoliaethau.

Ar ddiwedd y Mileniwm ymddeolodd Huw Tregelles Williams fel cyfarwyddwr cerdd y Gerddorfa, yn dilyn gyrfa hynod gyda BBC Cymru lle tyfodd statws y Gerddorfa yn aruthrol.

O safbwynt iaith leiafrifol fel y Gymraeg sydd wedi bod heb statws mewn cynifer o feysydd allweddol am gymaint o flynyddoedd, y mae colli hyder yn safon a pherthnasoldeb yr iaith a siaredir yn gallu esgor ar shifft araf tuag at ddefnydd helaethach o'r iaith ddominyddol mewn gwahanol sefyllfaoedd.

Yn ôl Dylan Phillips, 'Go brin fod gan yr aelodau cyffredin y diddordeb lleiaf yn yr athronyddu a'r gwleidydda: profiadau uniongyrchol y brotest a'r weithred a oedd yn eu diddori hwy' (t.181). I fudiad ymgyrchu dyma un o'i gryfderau: tra bod rhai mudiadau eraill yn trafod beth i'w wneud, mi roedd aelodau'r Gymdeithas yn gweithredu ac yn tynnu sylw at ddiffyg statws yr iaith.

Dyw'r Gymraeg, y Fasgeg y Gatalaneg ayb, ddim yn meddu ar y statws hwn.

Nid poeni am y statws, nid poeni am yr aelodaeth ond poeni sut yr oedd grym am gyrraedd y cymunedau.

Nid yw'r Ddeddf yn rhoi statws swyddogol i'r Gymraeg yng Nghymru.

Nid statws cyfreithiol y darparwr ddylai benderfynu a yw'r gwasanaeth yn cael ei ddarparu yn Gymraeg.

Dal i bwyso, gyda 3 mis o weithredu difrifol ddwywaith yr wythnos yn erbyn adeiladau ac eiddo'r cwmnïau teledu a'r Llywodraeth. O fewn 5 mlynedd, gwelodd dros 1,000 o aelodau'r Gymdeithas y tu mewn i waliau carchar oherwydd eu rhan yn yr ymgyrchoedd dros Sianel Gymraeg a Statws Swyddogol i'r Iaith.

Nid yw'r newid yn statws a phroffil yr iaith wedi ei gyfyngu i'r sector cyhoeddus.

Mae cyfrifoldeb ar holl aelodau'r Cynulliad fod y statws hwn yn cael ei warchod.

cryfhau statws cynllunio'r iaith Gymraeg gan felly atal y tueddiad i benderfyniadau lleol gael eu gwyrdroi gan Apeliadau i'r Swyddfa Gymreig.

Mae angen Deddf newydd sy'n rhoddi statws swyddogol lawn i'r iaith er mwyn i ni gael cydnabyddiaeth o Ewrop.

Wel, cefnogaeth eang led-led Cymru ar ddefnyddio'r Gymraeg (71%). Cytundeb eang y dylai Cymraeg a Saesneg gael statws cyfartal yng Nghymru (75%). Cytundeb eang ar bwysigrwydd addysg Gymraeg (80%). Cytunai 83% y dylai pob corff cyhoeddus allu delio â phobl yn y ddwy iaith.

Gwahoddwyd cynrychiolwyr o gyrff sydd, ym marn y Bwrdd, â rhan allweddol i'w chwarae mewn datblygu sefyllfa a statws y Gymraeg.

Fe fyddai ennill statws swyddogol i'r Gymraeg yn arbed y dryswch presennol: fe fyddai'n neges ddiamheuol i bobl yng Nghymru fod gwerth ar yr iaith a bod modd ei defnyddio heb rwystr.

Dim ond wedi cael y statws hwn y bydd y Gymraeg yn gallu hawlio grantiau allweddol oddi wrth Ewrop.