Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

stiwardiaid

stiwardiaid

Nid oedd Francis yn bencampwr yn y maes hwn; fe'i daliwyd ac fe'i cosbwyd laweroedd o weithiau gan y gwyddai'r stiwardiaid amdano mor dda.

Ddechrau'r wythnos, fe ddywedodd llefarydd eu bod "os yn bosib, yn mynd i ystyried cyflogi stiwardiaid Cymraeg."

Roedd y stiwardiaid yn deall Francis i'r dim.

Ar yr union eiliad honno pwy ddaeth heibio iddynt ond un o r stiwardiaid a gofyn i'r dyn: "Be sy'n bod ar y ceffyl 'ma gin ti?" A'r llall yn ei ateb ar drawiad megis: "Newydd gal golwg ar 'y mhapur setlo i mae o!" Cyflog digon gwael a gai y rhai a fyddai'n canlyn ceffyl yn aml, a'r papur setlo' oedd yn dangos maint hwnnw ar ddiwedd pob mis o weithio.

Digwyddais fynd i ardd oedd tu cefn i dy tafarn yno, Ue yr ydoedd Stiwardiaid Gwydir, a mân foneddigion eraiU o Lanrwst yn cydyfed cwrw.

Gwþr caredig oedd gwþr Sir Gaerfyrddin; gwþr cymwynasgar, tylwythgar, teulugar, cymdogion da, boneddigion y tir; gwragedd diwyd, doeth a ffrwythlon; pobl heb ddail ar eu tafod, yn lletygar i grwydriaid, yn talu dyledioon, yn rhoi arian ar fenthyg heb wystl ond ymddiriedaeth, yn cynorthwyo'i gilydd; y bobl a fu'n dioddef gorthrwm a thrais y meistri tir a'r stiwardiaid, yn ymladdd yn erbyn anghyfiawnder, yn aberthu pob dim er mwyn egwyddor ac yn dal at eu hargyhoeddiadau hyd y carchar a'r bedd.