Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

sur

sur

Yn wahanol iawn i atgofion sur Syr Anthony Meyer yn ei lyfr sbeitlyd 'Stand Up And Be Counted' mae fy atgofion i am yr ymweliad hwn yn un hapus iawn.

Wyneb 'mor sur â phot llaeth cadw' sydd gan Huw yn y stori 'Gobaith', ac i Poli, mae'r nam ar y diwrnod y bu'n dyheu amdano 'fel pry du wedi disgyn i lefrith' ('Mis Medi').

Daw'r gair asid o'r Lladin acidus, sy'n golygu sur.Ceir cannoedd o asidau naturiol, hyd yn oed yn ein gerddi.

Blas sur sydd i bob asid.

Yn anffodus, un penwythnos, buodd y cwbwl bron â throi'n sur arnon ni.

Nid cyfnod Tomi a Nedw sydd yma chwaith- nid blynyddoedd y tlodi sur a'r crafu byw i deuluoedd mawr .

Wedyn ychwaneger nytmeg a hufen sur neu iogurt.

Fe welwn ar ei gwep sur hi nad oedd y gwahoddiad ddim yn plesio.

Roedd y drewdod yn annioddefol, yn sur ac yn fel r yr un pryd, a theimlodd Vera ei stumog yn dechrau troi.

Nid oedd hi'n ddigon iddo wybod beth y dylai ei gyflawni eithr disgwyid iddo wybod yn ogystal sur i'w gyflawni, ac yr oedd cadw trefn a chyfraith yn un o brif ddyletswyddau'r dosbarth breiniol hwn.

Yr olygfa frawychus yn Aberdaugleddau yn sir Benfro ddydd Sur.

Ni fedrai ond llenor gymysgu mor gyfrwys holl ddysg Ysgol Hanes Rhydychen ad addysg yr Ysgol Sur a blodau ac adar ac arwyr a'r un bersonoliaeth ryfedd yn eu cynnwys oll ac yn ei mynegi ei hun trwyddynt.

Llygaid bywiog, clyfar, trwyn hir, mwstas a oedd, fel popeth arall, yn tynnu am i lawr, ceg a wenai'n sur.

Blas sur sydd i ffrwythau heb aeddfedu, am eu bod yn cynnwys asid.Er enghraifft mae asid malig mewn afalau surion, ac asid tartarig mewn grawnwin.Asid sitrig sydd mewn lemonau, a dyna pam y gelwir ffrwythau megis lemonau a leim yn ffrwythau sitrig.

Gwenodd Lowri'n sur ar y ddau, yna trodd ei chefn i gyfarch Cyrnol Price, Rhiwlas, a'i wraig.

SIR FORGANNWG: Canu'r to olaf o'r Gogynfeirdd i bedwar o noddwyr y sur a drafodir i ddechrau.

Creadur sur, hir ei drwyn, llym ei dafod oedd Owen Owens, a chanddo draed drwg a barai iddo ddefnyddio'i ffon hir fel rhwyf.

Ond mae'r freuddwyd yn troin sur, a bywyd Faust yn suddon ddyfnach i ormodedd ac oferedd.