Y llyffant o sant di-swyn!

Yn ol arlunwyr y Canol Oesoedd, hen ddynionach crebachlyd oedd y cemegwyr cyntaf, yn cymysgu rhyw gawl rhyfedd o ymennydd ystlumod, llygaid brogaod a thafodau madfall mewn crochan enfawr, gan fwmian geiriau swyn dieithr.

Wedi hyn i gyd cafwyd sgwrs ddiddorol ar "Swyn Gwsg" gan Gareth Wyn Davies.

Anwylai fy mam yr ybaid cynnar hapus a gawsai yn yr ardal honno cyn cael ei symud yn wyth oed i gymoedd diwydiannol Morgannwg; a diau fod swyn iddi yn yr enw 'Merlin'.

Mae yma swyn...

Ni fedrai yr un ohonyn nhw symud oherwydd swyn plant Iorwerth.

Yn y man, gwelir cyfaredd y ddogma Gomiwnyddol yn cilio fel y ciliodd swyn Gwylan, a'r arwr yn barod am newid arall.

Nawr, y peth cyntaf yw paratoi swyn ar gyfer tyfu cynffon cath.

Daethai ef a'i modryb Alme i flasu unwaith eto swyn eu cynefin, cael cwmni Howel y brawd ieuengaf a'u tendio gan Hannah a merched eraill y Teulu.

Bu mwy o swyn yn ei enw ef i Gymru oll, a mwy o ramant yn ei fywyd, nag odid yr un o'i gyfoeswyr.

Ceir swyn serch arall sy'n dweud y gall bachgen ifanc ennill cariad merch wrth roi darn o wm cnoi iddi ar ôl iddo ddweud cyfrinach ei gariad wrth y gwm.

Dechreuai pob un symud wrth i fywyd lifo'n ôl i'w gorff; y swyn wedi torri wrth i'r bêl gael ei symud.

wynfyd, nid dy golli di a wan Drwy'r fynwes a'r deufiniog lafnau cudd; Na Eden, nid dy golli greithia'm grudd, Ond cofio'r mwyn oedfaon, cofio man Suadau serch a swyn dy lennyrch glan Pan rodiai dedwydd ddau dy lwybrau rhydd, Yw'r aeth a wnaeth fy nydd yn fythol nos; Ni cherddaf mwy hyd lannau'r dyfroedd byw Ni chwarddaf mwy uwchben y sypiau gwin; Ond dwyn y draen a wnaf heb wrid y rhos, Am hynny gweaf gan y blodyn gwyw, Am hynny odlaf gerdd y ddeilen grin.

Y cam cyntaf yw sefydlu Ysgol Sul a chyfrwng y diwygiad hwn yw ei swyn diniwed sydd yn ei galluogi hi i oresgyn ceidwadaeth yr hen werinwyr.

Os oedd y cyfanswm yn un-ar-hugain, roeddynt bob amser yn cadw'r tocyn hwnnw fel swyn lwcus.

Lawer o flynyddoedd wedi hynny, a minnau wedi dechrau llenydda'n Gymraeg, cymerais yr enw 'Pennar' i'm hachub fy hunan rhag cyffredinedd estron a dilewyrch fy enwau Seisnigiedig, fy nhri enw prin eu swyn.

Yn gyntaf y defnydd o benglog ceffyl fel swyn.

'Chwilio am swyn ar gyfer tyfu cynffon cath yw'ch gwaith chi, wrachod, nid rhoi gwers natur i ni!' 'Begio'ch pardwn, begio'ch pardwn,' murmurpdd y ddwy gan droi'n ôl at eu llyfr swynion.

Yn wahanol i Gymru grasboeth, tymor haf gwlyb a gafodd y Tyrol, a dyma ni, heb unrhyw swyn gyfaredd, wedi glanio i ganol wythnos brafiaf yr haf a chostreli haul Maldwyn yn ein bagiau.