Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

sy

sy

Arsylwch tros yr wythnos ddilynol pwy sy'n bwyta beth a chasglwch gronfa o wybodaeth am eu hoff fwydydd.

A oes rhai sy'n fwy o Gymry nag eraill?

Ar gyfer nodweddion o'r fath mae angen dulliau ystadegol i ddadansoddi faint o amrywiaeth sydd i'w weld mewn nodwedd, a faint o'r amrywiaeth yma sy'n deillio o'r amgylchedd a faint sy'n cael ei reoli gan enynnau'r anifail.

Ac ar ôl darllen y dudalen olaf mae'n gofyn beth sy'n digwydd i Cosyn pan fydd yn dihuno.

Byd yw hwn sy'n cymysgu dagrau un oes â gorfoledd oes arall.

"Os y dyn sy'n gorffen y berthynas, byddai'n rhwbio halen yn y briw i ofyn am y fodrwy yn ôl," meddir.

Baladeulyn oedd hen enw'r afon sy'n cysylltu Llyn Padarn a Llyn Peris.

Canolfan ymwelwyr newydd sy'n cyflwyno hanes a diwylliant y Celtiaid, pobl y bu eu diwylliant yn dylanwadu ar hanes Ewrop ers 3000 o flynyddoedd.

A chyn inni gyrraedd Pencader gwelsom eu Hallegro lliw'r cwstard yn tynnu i mewn i'r clais yn ymyl y bont sy'n croesi'r heol sy'n arwain i Landysul.

Byddai pawb yn derbyn y cynnydd yma a'r arian ar gael drwy gael gwared ar £2bn o fudd-daliadau sy'n cael eu targedu gan Lafur tuag at y pensiynwyr tlotaf.

"Sut mae Owen?" "Reid dda; mi ges lythyr y bore yma, yn licio i le'n iawn." "Da iawn bod rhywun yn hapus." "Ond cofiwch, 'dydi i gyflog yntau ddim hanner digon, a chysidro'r gost sy wedi bod efo fo." "Nag ydi, mae'n siŵr." "Mae o'n talu chweugian yn yr wsnos am lodging ac yn prynu i fwyd i hun." "Gwared y gwirion!" "Ydi, a mae'r criadur bach yn tri%o anfon rhyw 'chydig adre bob mis." "Chwarae teg iddo fo.

Cred arall yw fod ci yn cerdded ar draws y maes yn beth anlwcus iawn i'r ochr sy'n batio ar y pryd ac na fyddant yn ennill y gêm.

Bu'n rhaid iddynt ffoi oherwydd y sefyllfa drychinebus sy'n bodoli yn Zaire, lle'r oeddynt wedi cyflawni gwaith gwych am flynyddoedd.

ANNA BRYCHAN sy'n olrhain ei yrfa a'i syniadau.

Cofiwch am yr holl bobol sy o'ch plaid chi.

Am gael gair efo Mr Rees cyn iddi agor, medda' fo." Does gen i ddim cystal trwyn a Snowt am stori, ond mae gen innau glust sy'n gwrando.

Cafodd Cyfres Cae Berllan, sef cyfres o storïau byrion, eu sgwennu mewn ymgynghoriad ag arbenigwr iaith ar gyfer plant sy'n dechrau darllen.

Bydd pobl sy'n gamblo'n broffesiynol yn ymwybodol iawn o lwc ac anlwc ac oherwydd hynny yn ofergoelus iawn.

Bydd yr hen dwb golchi sy'n nghefn y ty yn cael ei sbyddu am bryfaid genwair bach rhai rwyf wedi eu casglu'n ofalus drwy'r haf - a dyna fi'n barod am ymweliad â'r Ddyfrdwy i drotio am lasgangen yn ystod y tri mis hwn!

Bydd y plentyn yn sylweddoli hefyd, gydag amser, bod yr hyn sy'n gymeradwy yn newid fel y bydd yn aeddfedu ac yn datblygu fel defnyddiwr iaith wrth i'r rhai sy'n ymwneud ag ef deilwrio eu disgwyliadau yn ôl yr hyn a wyddant am natur eu hyfedrwydd.

"Pwy sy'n fodlon dod?

Bu'r rhaglenni hyn - o gyfnod sy'n cael ei ystyried yn un digon dreng yn hanes teledu Cymraeg - yn fodd i ddangos y newid a fu mewn teledu Cymraeg dros y chwarter canrif ddiwethaf.

Ar yr un pryd y mae'n bur ochelgar ynglŷn â defnyddio'r gair 'dylanwad'; e.e., ar ôl brawddeg aneglur sy'n awgrymu fod rhaid fod arferion y Trwbadwriaid wedi dylanwadu ar arferion y Gogynfeirdd, 'fel y rhaid bod y naill wedi dylanwadu ar y lleill, neu eu dyfod o ffynhonnell gyffredin i ddechreu', â rhagddo i sgrifennu.

Caiff gwaith ei farcio'n drylwyr a chaiff y disgyblion adborth rheolaidd sy'n eu galluogi i wneud cynnydd.

Ar ôl gadael pencadlys Vodafone bydd gan y cerddwyr daith o 60 milltir o'u blaenau i Lundain lle y cyflwynir sgrol i swyddfa Paul Murphy sy'n galw ar i'r Senedd ildio'r hawl i'r Cynulliad Cenedlaethol gael deddfu ar ddyfodol yr iaith Gymraeg.

A doedd y ddynes sy'n llnau'r lle ddim yn cofio'i gweld hi, chwaith." Bu tawelwch rhyngddyn nhw am eiliad cyn i Mam siarad eto.

"Mae'r ffaith bod First Knight yn dod i Feirionnydd yn golygu bod pobol leol yn cael gwaith, ac arian yn cael ei wario yn lleol," meddai Geraint Parry sy'n cynorthwyo Hugh Edwin, Swyddog Datblygu'r Cyfryngau yng Ngwynedd.

Casgliad y llyfr yw mai mudiad oedolion ifainc dosbarth canol addysgiedig oedd y Gymdeithas rhwng 1962 a 1992, proffil sy'n gyffredin i lawer o fudiadau ymgyrchu eraill; yn wir, un o gryfderau'r astudiaeth hon yw'r modd y defnyddir astudiaethau ar fudiadau megis CND a Chyfeillion y Ddaear i oleuo datblygiad y Gymdeithas a'i rhoi hi yn ei chyd-destun fel mudiad pwyso.

Bydd Alun Thomas, sy'n gweithio i Gymdeithas y Deillion, yr RNIB, yn canolbwyntio ar sut i ddylanwadu ar y strwythur yma.

Crefft sy'n allweddol i ymchwil o'r fath yw honno o dyfu crisialau.

Cafwyd goleuni newydd ar rai o ddamhegion yr Arglwydd Iesu, hynny'n dod â'r aelodau'n nes at ddeall natur Teyrnas Dduw a'i dylanwad ar y rhai hynny sy'n amcanu at fod yn aelodau ohoni.

A deallaf mai di-ongl yw meidroldeb: yn begwn gogledd a de, myfi yw'r newyddian sy'n croesi'r ynys i'th ddwyrain.

Ceir elfennau dylanwadol yn arbennig yn Lloegr a Ffrainc sy'n wrthwynebol i ddyrchafu'r dalaith ar draul y genedl-wladwriaeth.

A dyna'r celyn wedyn, arwydd o fywyd tragwyddol, sy'n cael ei ddefnyddio o hyd i addurno tai adeg y Nadolig.

Bwriad y llinell yw darparu gwasanaeth gwybodaeth a thocynnau rhadffôn sy'n gyfeillgar a llawn gwybodaeth. Cyrhaeddodd rhaglen Addysg a Chymuned y gerddorfa 3,700 o gyfranogwyr trwy 13 o brosiectau outreach trwy Gymru.

Cofier bod yna hylifau eraill sy'n dadelfennu'n araf ond gan fod yn rhaid i'r toddiant biolegol barhau am filoedd o filiynau o flynyddoedd disgwylir i'w sefydlogrwydd fod yn absoliwt.

Ar yr wyneb stori yw am ddieithryn sy'n dod i godi ei babell mewn pentref bychan a'r holl anghydfod mae hynny'n ei achosi ymhlith y trigolion.

Bydd y rhaglenni hefyd yn rhoi sylw i rai o'r ymdrechion codi arian gwirion a gwahanol sy'n digwydd ar hyd a lled Cymru ac yn rhoi hanes yr unigolion a'r mudiadau a dderbyniodd arian gan Blant Mewn Angen y llynedd.

Amlwg iawn yw'r elfennau sylfaenol hynny yng nghyfansoddiad y teulu sy'n adlewyrchu delfryd bonheddig yr oes yn Lloegr ac ar y Cyfandir.

Ac sy wedi cyrraedd y pinacl rhyfeddol hwn.

A yw'r bobl sy'n mynegi barn ar y cytundeb wedi ei ddarllen?

Ar Galfaria gorchfygodd y Gwaredwr y galluoedd erchyll sy'n herio ei awdurdod a'i frenhiniaeth,

Codai pryder pellach, petai'r broses adnabod anghenion o fewn y cynghorau newydd yn arwain at anwybyddu anghenion neilltuol y disgyblion a'r myfyrwyr sydd yn mynd trwy'r ddarpariaeth gyfrwng Cymraeg, trwy fod cynrychiolwyr y system honno yn y lleiafrif bob amser wrth ystyried anghenion a blaenoriaethau a'r anghenion cyfrwng Cymraeg yn cael eu gosod yn ddarostyngedig i anghenion y disgyblion a'r myfyrwyr sy'n mynd trwy'r ddarpariaeth cyfrwng Saesneg yn bennaf.

BBC Cymru Wales yw'r unig ddarlledwr sy'n cynhyrchu gwasanaethau yn y Gymraeg a Saesneg ar radio, teledu ac ar-lein, gan adlewyrchu bywyd a thalentau Cymru yn eu holl amrywiaeth mewn rhaglenni a gynlluniwyd yn benodol ar gyfer cynulleidfaoedd yng Nghymru.

Bydd Anthony Copsey wedi byw yn ein plith yn ddi-dor ers chwe blynedd erbyn Dydd Calan, sy'n golygu y bydd ym gymwys i'w ddewis i'n Tîm Cenedlaethol yn erbyn ei wlad ei hun.

Ar sail y cyfoeth sy'n deillio o ddwy iaith hynafol, rhydd addysg Gymraeg gyfle iddynt ehangu eu gorwelion a dyfnhau eu profiadau.

Ac ail-ddatganwyd egwyddorion sylfaenol Cymdeithas yr Iaith mewn cynnig gan Angharad Tomos a Dafydd Morgan Lewis, sef bod Cymdeithas yr Iaith yn fudiad sosialaidd, ei bod yn fudiad di-drais sy'n credu mewn heddychiaeth ymosodol ac yn cymryd cyfrifoldeb am ei weithredoedd.

Beth sy'n bod?' Distawrwydd creulon.

Agwedd Ragweithiol: Cymera'r Adain hon agwedd ragweithiol tuag at ddarparu rhwydwaith cludiant cyhoeddus yng Ngwynedd sy'n integreiddiedig ac yn gynhwysfawr.

A phan glywodd Rondol fod Pitar Wilias yn gwneud montibag ohono ar lwyfannau'r wlad, y cyfle cyntaf a gafodd fe ddwedodd wrtho, 'Weli di Pitar - ma'n nhw'n dweud wrtha i dy fod yn cymryd fy enw'n ofer am fy mod yn cymryd ambell i lasiad o gwrw, ac na fyddi byth yn son am dy ffrindia sy'n llyncu wisgi.

Cofadail yw safle Dorothea bellach i ddiwydiant llechi a fu unwaith yn llewyrchus, cofadail ddigon arswydus sy'n anesmwytho dyn ac yn gwneud iddo ryfeddu ar yr un pryd.

Casgliad arall o gerddi doniol a darllenadwy yn y gyfres o Farddoniaeth Loerig sy'n gwneud imi gredu mai ffisig geiriol yw'r gorau yn wir.

Curodd Gweriniaeth Iwerddon Estonia oddi cartre 2 - 0 sy'n golygu eu bod nhw ar frig Grwp 2.

Ar y daith adref ar ôl chwarae ym Manceinion roedd yn draddodiad rhoi triniaeth arbennig i hogiau newydd y flwyddyn gyntaf Mae eli o'r enw 'Sloane's Liniment' i'w gael ar gyfer poenau yn y cyhyrau sy'n creu gwres mawr ar ba ran bynnag o'r corff y'i rhoddir.

Ar gwahaniaeth cymeriad hwn yw sail y gred yn Westring, a rhai trefi eraill sy'n rhyddfrydol eu barn, ei bod hi'n wahanol i'r chwiorydd eraill sy'n denu Samsoniaid cefnog i'w parlyrau o flwyddyn i flwyddyn.

Bydd gan Ferthyr - sy'n yr un adran - reolwr newydd y tymor nesaf.

am yr ail sadwrn yn olynol bydd wrecsam yn teithio i swydd efrog gan ymweld a huddersfield town tîm sy'n ei chael hi'n go anodd i sgorio gartref.

Cerddi sy'n rhan o stori a geir ganddo'n aml, a rhaid cael y stori%wr a'r stori ynghyd i'w gwneud hwy'n wirioneddol effeithiol.

Beth sy'n digwydd i'r glaswellt?

Bydded iddynt ddysgu'r wers nad oes pwrpas cael actio da, na chynhyrchu penigamp, os nad yw'r hyn sy'n sail i berformiad - sgript - yn un o safon.

Bwriad y tasglu sy'n cwrdd ym Mhen-y-bont yw lleddfu'r ergyd i'r diwydiant yng Nghymru.

Bron na ddywedwn fod undonedd gwastatiroedd yn groes i natur y Celt a hynny am ei fod o bosib wedi etifeddu tueddiadau sy'n medru ei godi'n sydyn i'r entrychion, a bod undonedd yn lladd ei ysbryd.

Ceir enghraifft o hyn yn y cymal sy'n son am 'Political Levy%; mae'n ffaith ers blynyddoedd fod gan bob aelod o bob Undeb yr hawl i beidio a thalu y 'Levy' yma.

Ceir cerddi sy'n disgrifio pellafoedd byd; fel Fietnam ac Efrog Newydd gyda Menna yn llwyddo i droi ei sylwadau craff ar y brodorion yn farddoniaeth apelgar.

'Be sy?' holodd Bleddyn yn ddiamynedd.

Ac nid llai ysgytiol y stormydd enaid sy'n ymosod arnom pan ddaw'r gaeaf ysbrydol.

Ceir cofebau a chroesau o garreg sy'n dyst i weithgarwch Cristnogol cynnar ac adlewyrchir enwau'r saint yng Nghymru mewn enwau lleoedd megis Llandeilo, Llanddewi, Llansantffraid.

Credwn fod Cadeiryddion y Pwyllgorau yn allweddol wrth greu amgylchedd lle mae aelodau o'r Pwyllgorau ac eraill sy'n cyfrannu iddynt yn teimlo'n gwbl rydd i ddefnyddio'r naill iaith neu'r llall yn ôl eu dymuniad.

beth sy'n fy nigio fi'n fwy na dim yw'r holl sôn am gabledd dyna whitehouse yn dwyn achos o gabledd yn erbyn gay news a dyna'r ffatwa ar salman rushdie a sawl ffatwa sydd ar naguib mahfouz erbyn hyn?

Byd natur sy'n cynnig ei hun yn ddelweddau i'r rhan fwyaf o'r cerddi ac mae hynny'n eu gwneud yn bleser i'w darllen.

cwch sy'n mynd o'i ran ei hunan ond sydd bob amser yn dod 'nôl, ond iti alw arno...

ADAM PRICE sy'n cloriannu adroddiad dadleuol diweddar ar economi Cymru.

Caledwch cen dros y llygad yw hwn sy'n mynd yn ddallineb yn y diwedd.

Amlygwyd eto y diffygion yn neddf 1993 - sef nad ydi hi ddim yn rhoi statws swyddogol i'r iaith Gymraeg (sy'n golygu ei bod yn colli allan ar grantiau allweddol o Ewrop), ac nad ydi'n delio gyda'r sector breifat na'r sector wirfoddol.

"Mae pawb yn gwibio fel mellt." A hynny sy'n wir.

Caiff y Cyngor ei gadeirio gan y Llywodraethwr Cenedlaethol, sy'n eistedd ar Fwrdd Llywodraethwyr y BBC.

Be sy gan hon o dan glust ei chap y dyddie hyn, gofynnai iddi ei hun.

Byddai'n golygu fod yr egwyddor foesol sy'n gwahardd lladd yn cael ei thanseilio.

"Mae 'na lawer o bobol sy'n waeth eu byd na chi.

"Mae llawer o'r merched sy'n gwneud hyn yn sâl, yn diodde' fwy na thebyg o broblem seiciatrig.

"Er mai coesau metel sy ganddo, mae o yn gallu dinistrio ein hawyrennau ni yn well na neb bron!" "Rhaid wir," gwylltiodd Almaenwr arall.

Atyniad yr hanes yma, fodd bynnag, ydy gweld sut mae'n mynd ati i geisio egluro ymaith yr holl ffeithiau sy'n ei gondemnio ar ôl darganfod corff ei wraig â'i phen i lawr mewn casgen fawr o ddwr.

* adrannau gwasanaethau cymdeithasol sy'n darparu lleoedd statudol ar gyfer plant mewn angen mewn canolfannau dydd neu ganolfannau teulu neu mewn ysgolion gwirfoddol;

"Y bobl ifainc sy'n gwneud y penderfyniadau i gyd," meddai cynhyrchydd y gyfres, Bethan Eames.

Ar yr ochr gadarnhaol, dywed yr adroddiad fod mwy o bobl ifanc yn hoffi cinio ysgol a gwelwyd cynnydd yn y nifer sy'n yfed llaeth sydd a llai o fraster.

ANGHARAD: Mae 'na gymaint o angen protestio pan mae 'na anghyfiawnder ag sy' wedi bod erioed.

Cana o'r galon - y pethau hynny sy'n ei boeni, ei blesio, ei ddiddori ei gythruddo a'i arteithio.

Ac er bod y mwyafrif yn dal i drochi eu defaid mae'r ychydig sy'n methu gwneud hynny yn tanseilio'r ymdrechion hynny ac yn lledaenu'r clefyd.

Crëwyd perthynas newydd gyda'r bobl sy'n mynychu cyngherddau yn sgîl y gyfres hon o wyth cyngerdd, gan roi gwerth eithriadol am arian yn ogystal â digwyddiadau cyn neu ar ôl cyngherddau am ddim.

"Fe gês i bob anogaeth a chefnogaeth gerddorol gyda mam pan oeddwn i'n blentyn," meddai Cale, sy'n awr yn 55 oed.

Can hamddenol sy'n hynod swynol.

Begw a finna' sy'n byw yn yr hen le bach 'na ar y terfyn i chi.

"Mae o'n lle hwylus dros ben i ni gan ei fod o'n lle tawel sy'n rhoi llonydd i ni fynd ymlaen efo'n gwaith."

Byddai'n rhaid, mewn geiriau eraill, gyfnewid y model rhannol a geir yn Ffigur I, model sy'n ceisio dadansoddi'r farchnad nwyddau ar wahân i farchnadoedd eraill, am fodel cyffredinol, model a fyddai'n ceisio dadansoddi'r gydberthynas rhwng y gwahanol farchnadoedd hyn a'i gilydd.

'Be sy, y gwsberan?

* Gofalwch fod athrawon sy'n ymwneud ag addysg gyrfaoedd wedi eu briffio'n llawn am eich lleoliad

Ac y mae'n fwy gwahanol fyth erbyn heddiw ynghanol yr anghenfilod o beiriannau diweddau yma sy'n medru symud yn eu nerth eu hunain a hyd yn oed heb olwynion o danynt, dim ond stribedi dur yn ymgreinio fel lindys trwy greigiau a mwd a mawn a chors.

Ac mae nifer y dynion ifanc sy'n gwneud hyn wedi dyblu mewn 10 mlynedd.

"Rwyf wedi meistroli ambell frawddeg sy'n fantais wrth fy ngwaith" meddai'n gellweirus wedyn.

Cânt dasgau sy'n eu herio ac sy'n briodol i'w hanghenion a lefelau eu datblygiad.