Roedd yr hogiau wedi rhoi digon o goed ar y tân, y fflamau yn saethu i'r awyr ac yn taflu cysgodion digri o gwmpas.

Geith Ifan ddŵad i mewn ar ei ben ei hun 'ta, Mrs bach?

Wrth y tân y noson honno, ac wrth olau'r lamp bu'r tri yn siarad yn hir.

Sylweddolais innau, er i bron ddeugain mlynedd fynd heibio, nad oedd digon o ddþr wedi cael ei dywallt ar y tân arbennig hwn, bod perygl o hyd fod rhywun yn credu fod rhywbeth wedi mynd o'i le gyda chyllid yr Eisteddfod Genedlaethol ym Mhwllheli.

Yn ei swyddfa, rhoddodd y camera ar y bwrdd, a dyna pryd y sylweddolais beth roedd am ei wneud nesaf; wrth chwarae'r tâp yn y camera, gallai weld y lluniau oedd arno.

Eisteddai Alun wrth y tân efo'i fam pan ddaeth cnoc ar y drws.

Glaniodd y teithwyr, gan adael y gyrrwr a'r dyn tân ar y trên.

Ni fyddai'n cymryd tâl nes ei fod yn siwr fod y driniaeth wedi bod yn un lwyddiannus.

Cerrig o'r lle hwn a gariwyd i wneud lle tân yn Beudy Glas, Cricieth, sydd yn werth i'w weld.

'Reit, ta, blewyn.

Clywn lais patriarchaidd yn fy nghyfarch yn wresog o'r lle tân, ac o dipyn i beth ymffurfiodd Huw Huws, fel rhyw Fephistopheles diaconaidd a barfog, allan o'r mwg.

Anwybyddodd William Huws y cwestiwn,lluchiodd y ddwy stemar ogleuog i gyfeiriad y lle tân a'i fflatwadnu hi am y llofft gefn.

Tân ym moliau Gwylliaid a barodd iddo golli Meirionnydd ac Ardudwy a sefydlu tylwyth Llywelyn ap Maredudd yn y mannau hynny...

'Mi a' i 'ta,' meddai Robat.

O'n i byth wedi gofyn i neb am waith o'r blaen, ond fe hales i lun a CV a llythyr mewn ta beth." Ar y pryd roedd cynhyrchydd y gyfres, Glenda Jones, yn chwilio am 'Olwen', ac wedi gweld llun Toni Caroll ac yn credu ei bod yn addas.

Unwaith eto, dylid nodi bod aelodau Cymdeithas Bob Owen yn derbyn copi o'r cylchgrawn fel rhan o'u tâl aelodaeth.

'Rŵan ta,' pwysodd y dyn yn ei flaen nes bod ei wyneb bron â chyffwrdd â wyneb Elen.

Un o brif amcanion Polisi Diogelwch y Gymdeithas yw atal tân yn effeithiol.

Pwyntiodd y meindar at bentwr o dâpiau yng nghornel yr ystafell, tâpiau yr oedd eisoes wedi eu cymryd oddi ar griwiau eraill.

Mae eglwysi ac unigolion yn gallu perthyn iddo trwy gyfrannu tâl blynyddol.

"Dos di yn syth i nôl Cymro, ac i ddweud yr hanes am Dad wrth Mr Bassett, Idris," meddai Cadi, "ac fe aiff Deio a minnau i'r tŷ i gynnau tân ac i hwylio swper." "O'r gore," meddai Idris, ac i ffwrdd ag ef.

Yma, mewn man gwag yn cynnwys fflagiau siâp hecsagon, taenwyd hen ryg Twrcaidd coch ar lawr ac ar y ryg roedd cadair olwyn, ac yn y gadair olwyn roedd gŵr oedrannus, yn amlwg yn darfod, yn ein gwylio ni'n dod gyda llygaid du y diffoddwyd yr holl dân ynddynt ers amser maith, ond a gynhwysai o hyd uniongyrchedd glo-ddu y llygaid yn y darlun a grogai uwchben y silff ben tân yn y cyntedd.

Mewn theori mae tâp fideo - recordio lluniau teledu ar dâp electro-magnetig i'w chwarae yn ôl trwy gyfrwng recordydd ar sgrîn deledu - yn ateb yr holl broblemau hyn.

Ta waeth, roedd y profiad o ymdrochi mewn dwr cynnes iawn a gorchuddio pob modfedd o'm corff mewn mwd folcanig, meddal, du, tua throedfedd o drwch yn brofiad bythgofiadwy.

Heb sôn am olchi llestri a nôl y glo a gwneud tân.

Darllenodd y llythyr, a'i ddarllen yn araf eilwaith, yna'i ddarllen eto, a'i roi yr un mor araf yn ei amlen a syllu'n hir i'r lle tân gwag.

"Yn ôl fy hen athro mae brân yn medru canu yn well." "Ta waeth," gwenodd Henri .

Ta pwy fydd yn chwarae i Samoa fe fyddan nhw'n galed iawn, meddai ar y Post Cyntaf.

Yr oedd Daniel Hopcyn yn enghraifft o'r wireb mai gwres y tân sy'n puro'r aur.

Os na fedr yr Almaenwyr yna fynd â'r bwyd oddi yno wnân nhw byth gredu y medrwn ni wneud hynny." Dechreuodd Marie ail rwbio'r pistol â darn o glwt budr, ac am hir nid oedd sŵn yn yr ystafell ond sŵn y tân nwy yn poeri weithiau.

Yng nghanol y wal orllewinol roedd lle tân mawr gwag gyda sgrîn efydd o bedwar panel colynnog ac uwchben y lle tân roedd silff ben tân gyda chiwpids yn y corneli.

'Dydw i ddim yn dweud.' 'Pwy sy'n dy licio di, 'ta?' 'Wn i ddim.' 'Pwy sy'n caru dy wallt hir tywyll ac yn ysu am gribinio ei fysedd drwyddo?...Bertie?' Chwarddodd Bigw yn bryfoclyd.

"Reit 'ta lads, draw i'r Sailing, a mi geith y cono pia hwn weld great balls of fire," meddai Sam a chwerthin yn uchel ar ei ddoniolwch ei hun.

Roedd y ddau feddyg wrth eu bodd yn meddwl am fod o dan gynfas am bythefnos ac eistedd o gwmpas y tân coed bob nos.

Car eu ffrindiau, ta beth.' Trodd Gareth yn ei sedd, a suddodd ei galon o weld goleuadau car arall ryw ganllath y tu ôl iddynt.

Ni ofynnodd iddi erioed gynnau tân na gwneud neges, roedd yn ormod o þr bonheddig i hynny.

i ddylid tynnu ymaith arwyddion sy'n ymwneud ag allanfeydd tân neu drefniadau eraill pe digwydd tân.

Ta waeth, 'roedd yn amlwg erbyn hyn bod y Pwyllgor Streic yn cael gafael ar y sefyllfa.

Caeodd hithau'r drws ac aeth i eistedd wrth y tân, lle'r oedd Twm a Bet yn synfyfyrio'n gysglyd i ganol y fflamau.

Ni ddywedodd ei fam air, dim ond eistedd yn syllu i'r tân.

Yn y drosedd eithaf daeth i olygu'r tâl am fywyd dyn.

Ta waeth am hynny.

Aeth y newyddion drwy'r lle fel tân mewn rhedyn sych.

Gofynnodd i ni ddychwelyd yno, ynghyd â'r camera a'r tâpiau.

Y mae'r erthygl gyntaf yn y casgliad yn dwyn y teitl, "Tân ar Allor Cambria: y Cymnry a'u Crefydd".

'Rwan 'ta, Owain, beth am ganu "Dacw Mam yn Dwad" i Guto i basio'r amser nes inni gyrraedd y caffi?' Roedden nhw wedi canu 'Dacw Mam yn Dwad' dair gwaith a 'Mi welais Jac-y-Do' ddwywaith pan welodd Carol yr arwydd oedd yn datgan fod y gwasanaethau nesaf ymhen deunaw milltir.

Y mae Crile yn gofyn a fyddai'r llawfeddyg wedi mynnu gwneud yr operasiwn ei hun petai'n gweithio am gyflog yn hytrach na chael tâl am wasanaeth?

Llosga draean ohono mewn tân yng nghanol y ddinas pan ddaw dyddiau'r gwarchae i ben; cymer draean a'i daro â'r cleddyf o amgylch y ddinas; gwasgara draean i'r gwynt, ac fe'i dilynaf â chleddyf.

Arferai Waldo fynd i lawr i Rosaeron i gynnau tân i'w ewythr bob dydd, ac ar bob nos Sul fe âi'r ewythr i gael swper yng nghartref Waldo.

Y tu mewn, roedd Chuck a Martha'n eistedd o bobtu'r tân yn ddiamynedd, braidd.

"Pnawn Sadwrn 'ta.

Mae arna i ofn gynddeiriog iddi hi setlo acw am 'i hoes." Tra oedd fy nghyfaill Williams yn gorffen y bara-llaeth, ac wedyn yn ysmygu wrth y tân, ceisiasom feddwl am ryw gynllun i yrru Anti Lw ar symud.

Yn olaf, fe ellir chwarae y rhaglen orffenedig yn ôl ar sawl sgrîn deledu yng ngolau dydd, a chyda llawer llai o draul ar y tâp nag a fyddai ar ffilm arferol, a byddai cynhyrchu copi%au o'r rhaglen wreiddiol yn hawdd ac yn rhad.

'O'r gorau 'ta.

'A ta waeth, aderyn yw boda dinwen,' ategodd Mini, 'nid madarch o unrhyw fath.'

Ta waeth, ni allwn i ddychmygu beth oedd yn bod, a ffwrdd â ni ar y last lap.

Deud wrthi mai trwsgwl oeddan ni tro dwytha, trwsgwl a blêr, glaw ifanc oeddwn i, yn goesau i gyd fel ebol newydd, doeddwn i heb arfer wrth bwrdd - cofia ddeud wrthi bod yn ddrwg gen i am y llestri - a beth bynnag, chdi oedd y drwg yn y caws go iawn, chdi ddaru droi'r byrddau a chwalu'r lluniau a chwythu'r tân i fyny'r simdde.

Nid wyf am geisio ail-ddweud hanes 'Fel Hyn y Bu', gan fod y gerdd yn ei ddweud ef yn gryno ddigon, a chan y bydd y rhai a glywodd Waldo'n ei adrodd yn helaethach, yn hynod anfodlon ar unrhyw ail ferwad a geir gennyf i, er ei bod yn weddus nodi fy mod innau'n ei gofio'n ychwanegu ambell damaid apocryffaidd, megis y sôn fod y brigâd tân wedi gorfod dod allan gyda'r heddlu i chwilio am y sbi%wr.

Ta waeth, doedd gan yr Arabiaid ddim amynedd a'r fath ffolineb - a phwy all eu beio nhw a hwythau'n byw tan haul tanbaid y Dwyrain Canol.

Cofiaf noson o aeaf yn y gegin fawr, a'r llu wynebau chwilfrydig, wedi eu goleuo gan fflamau'r tân, yn gwrando ar lais cras Owen Owens.

a) Dylid cadw allanfeydd tân yn glir ac yn rhydd rhag unrhyw rwystr bob amser.

Ond nid oherwydd y bygythiad, yn gymaint ag oherwydd cyfoeth operatig y llais yr ufuddhaodd hi yn y bôn, a chyn agor y drws, trodd ei phen i roi cip arni ei hun yn y drych ar y silff ben tân.

Dim iws ei roi yn y gwair fel hyn, gwna ryw fath o le iddo orwedd wrth y tân.

Yn y cyntaf, er enghraifft, ceir peintiad adnabyddus Syr E. J. Poynter, Ffyddlon hyd Angau, llun canwriad Rhufeinig yn glynu wrth ei le pan oedd y diluw tân yn disgyn ar dref Pompeii.

Buasai fy ffrind Goldwater wrth ei fodd tasa fo yma rwan." Erbyn hyn roedd y pebyll wedi eu gosod a'r tegell ar y tân - a dim eiliad yn rhy fuan.

Dylai staff ymgyfarwyddo â'r allanfa dân nesaf at eu swyddfa ac â lleoliad y cyfarpar diffodd tân a'r modd y mae'n gweithio.

"Dyn ta dynas?" Heb fedru atal ei chwilfrydedd ddim mwy.

Dyma ni 'ta þ yr eli ar y dolur o orfod cyfaddef nad ydi chwerthin yn fêl i gyd er y gall, ar adegau, fod yn ffisig da.

Gyda llaw, be sy gen ti yn y sospan yna?" "Bara llaeth ar gyfer swper," meddwn i, yn symud y sospan o gwr y tân ar y pentan.

Yn y golau gwan gwelodd fod y lle-tân, a oedd yn daclus gyda phapur a choed yn barod i'w cynnau, yn llawn lludw.

Wedi dod yn rhydd o'r breichiau cryfion cafodd JR ei lusgo i'r gadair freichiau ger y tân a rhoddodd Laura Elin orchymyn siarp i'w mab Hywal, a eisteddai ar y stôl drithroed, yn pigo'i drwyn, i symud 'i hen betha oddi ar y bwrdd i'r gŵr bonheddig gal tamad yn 'i grombil.

Ta' waeth, ymhen ychydig roeddwn yng Ngwyddelwern.

Gyda'r newyn yn y gell gosb daeth yr hiraeth am sigaret; hiraeth am glywed ei haroglau, am osod y tân wrth ei blaen melyn, gollwng y mwg glas allan rhwng ei wefusau a'i weled yn ymdorchi i'r awyr.

Darparu coed tân, torri gwair, peintio gatiau, trwsio waliau, gwaith clirio, gwaith cynnal a chadw, plannu coed...

'Be wyt ti'n feddwl o garcharu Vatilan druan am beidio trio dy ladd di 'ta?'

Os yw'r gath yn cynhesu yn yr haul yn Chwefror bydd yn cynhesu ger y tân ym Mawrth.

Dro arall, chwarddai peilot Messerschmitt wrth weld awyren o Brydain yn ffrwydro, a'r gweddillion yn plymio fel tân gwyllt i'r môr.

'Ddim fel tu allan,' oedd yr ateb.' 'Dan ni'n cael tâl bob tri mis am ein gwaith, a swm arall bob tri mis ar gyfer safio neu i brynu rhywbeth mawr.

Cyneuwyd y tân hwnnw yn ei fynwes wedi iddo wylio anterliwt, un ddigon amrwd, tu allan i dafarn Penlan Fawr ym Mhwllheli, un ffair Gwyl Grog.

Dychwelodd, gan weiddi dros y ffens oedd yn ein gwahanu fod yr awdurdodau'n mynnu tâl o gan doler cyn caniatÐu iddi groesi.

Hwyrach mai dynion yw mwyafrif aelodau'r Gymdeithas Gerdd Dafod a bod hyn yn esbonio'r rhaniad uchod, a dylid cofio bod yr aelodau yn derbyn copi o'r cylchgrawn fel rhan o'u tâl aelodaeth.

Euthum ymlaen i ffair Abergele, a throais i werthu Almanac i dy tafarn Ue yr ydoedd amryw yn yfed wrth y tân.

Disgrifiad ydynt o darddle'r 'tân pob awen a gano', hynny ydyw, o ysbrydoliaeth, a'u natur haniaethol bellach yn rhinwedd ac nid yn fai.

Roedd cyfundrefn newydd Castro, fodd bynnag, yn dipyn o fedydd tân.

Does dim rheswm go-iawn iddo fod yma, ta beth.

(Rhuthrai'r gwynt drwy'r buarth caregog tu allan i'r ffenestr hir, a fflamau'r tân llydan yn ymestyn i fyny ceg y simnai fawr.

Cydiodd yn y rholyn Scotch, a lapiodd y tâpiau.

Fe ddaliai un ben y tâp ar fan arbennig ar yr olwyn rhag symud tra yr âi'r gof oddi amgylch a thrwy wneud hynny 'roedd yn fwy ffyddiog fod y mesur yn iawn, er ei fod wedi cael y mesurau gan y saer coed.

Wrth symud y trên o'r orsaf, hawliai rhai pobl wedyn roedd yr awdurdodau wedi torri cytundeb â'r pwyllgor Taflwyd y dyn tân i'r ddaear tra crynai'r gyrrwr yng nghornel y cerbyd tanwydd o dan gawod o dalpau glo, gan waedu o'i ben.

Roedd yr un ta/ n yno, oedd, a'r un actio penigamp.

Ta waeth am hynny, maen nhw'n bethau plagus tu hwnt.

Tâl

Sonnir am feddyg a oedd yn gwneud llawer iawn o arian wrth wneud tonsilectomiau di-rif o dan yr amodau 'tâl am wasanaeth' arferol.

vii) sicrhau bod pob aelod o staff yn gwybod beth i'w wneud os bydd tân, yn gwybod ble mae cyfarpar diffodd tân wedi'i leoli a sut i'w ddefnyddio os bydd angen; cymryd cyngor yr Awdurdod Tân o bryd i'w gilydd; profi'r trefniadau Dril Tân yn achlysurol trwy gynnal ymarferion (i'w trefnu gan y Cyd-Gysylltydd Iechyd a Diogelwch), a phob ymarfer i'w gofnodi mewn Atodiad i'r Polisi Diogelwch hwn;

Ta beth, fel yr oedd Dada'n dwrdio yr oedd Anti yn dawel yn rhwbio ei gefn, fel ag i'w gysuro.

"Bob yn ail ddiwrnod," ebe Owen Owens, gan aros i boeri i'r tân, 'y ngwaith i oedd mynd lan ar hyd llwybr mynydd i ryw hen dŷ allan tua milltir o'r tŷ ffarm, a llanw'r rhastal â gwair o'r dowlad, a rhoi gwellt glân o dan y bustych ac edrych eu bod nhw'n iawn.

Mi gewch chi hwnnw i'w gadw ar y silff-ben-tân i'ch atgoffa.

Eu llosgi'n ulw a'r mwg yn ymlwybro hyd y bryniau fel trafaeliwr angau yn sþn clindarddach y fflamau, nes bod popeth a phobman yn ddu, y tân sy'n llosgi'r cyfan yn fud a'r holl sioe yn stopio'n bwt ym môn y clawdd terfyn.

Of nem y byddai'r crwt yn cael dwy u dair blynedd o garchar - ac fe ddywedais wrth Waldo, a ninnau'n au'n eistedd wrth y tân a'r cloc yn mynd am hanner nos .

Ar awr, perswadiwyd y gyrrwr i ymadael â'r trên a diffoddwyd tân y peiriant.