Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

tafarndai

tafarndai

Cysga'r gweision yn y tai allan (outbuildings), gan fyned i'w gwelyau pan fynnont; gofyn y morwynion am ganiatâd i fyned allan yn y nos ac yna cyferfydd y dynion â hwynt yn y tafarndai; yn y ffordd hon ceir llawer o anfoesoldeb.

Cynnal y Refferendwm cyntaf i benderfynu a ddylid agor tafarndai ar y Sul yng Nghymru.

Cafwyd tywydd braf a bob dydd buont yn cerdded ychydig filltiroedd allan i'r wlad gan alw mewn tafarndai gwledig am luniaeth a chael croeso cynnes gan y Gwyddelod ar ôl pwysleisio nad Saeson mohonynt.

Pan oedd yn hogyn, byddai'n cynorthwyo yn y stablau a'r tafarndai yn y dref, yn rhedeg ar neges i hwn a'r llall ac yn glanhau esgidiau yn yr Eagles, oedd yn dafarn ar lwybr y goets fawr rhwng Llundain a Chaergybi bryd hynny.

Nifer o ddilynwyr yn gorfod aros mewn tafarndai dros nos.

Peth wmbredd yn wir o lyfrau prin o'r ddeunawfed ganrif, rhai cannoedd o farwnadau o'r un cyfnod a hen gyhoeddiadau Cymraeg diddorol y Cymreigyddion a gadwai eisteddfodau mewn tafarndai ym Merthyr, Aberdâr a Dowlais.

Gan fod y tafarndai a chlybiau yn fannau cyfarfod mor boblogaidd i ieuenctid y fro mae'n hanfodol bwysig i ni geisio cyflwyno'r Gymraeg mewn modd mor ddeniadol â phosibl i'r cylchoedd hyn.

Gallai clocsio, fodd bynnag, barhau mewn tafarndai llawn a thu ôl i lenni caee%dig gan nad oedd angen cymaint â hynny o le i'w pherfformio.

Fel rhan o'i ymgyrch i ddelio ag ymddygiad anghymdeithasol mae'r llywodraeth yn ystyried cynlluniau i gosbi perchnogion tafarndai anghyfrifol.

Un diwrnod ymdroais yn y tafarndai i yfed.

Ymledodd y ddadl drwy'r llys ac i'r strydoedd a'r tai, i'r clybiau a'r tafarndai, a hyd yn oed i chweched dosbarth yr ysgol.

Aent o gwmpas fesul dwy i berswadio dynion rhag mynychu tafarndai.