Byddai'n demtasiwn i chwi sefyllian yno nes bo llech y preseb yn wlyb lân, a'r tafod chwilgar garw yn hel y gronynnau o flawd a gollasid ar lewys eich siaced.

Ond dyma ni, os oedd Y Tafod yn drydannol o ran ei gynnwys cyn hyn, mae o bellach yn drydannol ei fformat hefyd.

Mae'r Grwp am ddod â newyddion am frwydrau pobloedd, mudiadau a ieithoedd eraill i dudalennau'r Tafod. Os oes gennwch chi newyddion i'w cyfrannu at y tudalennau – gorau'n byd.

Enghreifftiau o hyn yw'r adeg pan fydd yn effeithio ar nerf y llygad; pryd y bydd pothelli yn ymddangos ar un ochr o'r talcen; neu ar nerf yr wyneb, pryd y bydd poen y tu cefn i'r glust a nam ar y tafod.

Maen nhw'n ymfalchi%o yn y ffaith nad o'r Sanscrit y daeth eu hiaith nhw; mae tafod y Casiaid yn perthyn yn agos iawn i eiddo'r Khmer yn ne-ddwyrain Asia.

Dylid cofio, wrth gwrs, inni ddefnyddio Golwg, Llafar Gwlad, Y Wawr, Fferm a Thyddyn, Cristion a Tafod y Ddraig er mwyn dosbarthu'r holiadur, a dylid cadw hyn mewn cof wrth ddehongli'r ffigurau.

Yn Y Tafod diwethaf roedd na lun pedwar ymennydd a'r lleiaf o'r rhai hyn oedd un Poly Toynby.

O Martin Luther at Billy Graham.Tafod Mewn Boch?

Nod dysgu iaith yw nid llawer o ymadroddion a brawddegau, ond Tafod - sef mecanwaith cenhedlu iaith, pob ymadrodd, pob brawddeg.

Ond yr hyn a'm tarawodd i, a'r tafod yn y boch, oedd: os yw merched sydd yn bwriadu mynd i'r weinidogaeth yn fwy tebyg i ddynion, ac i'r gwrthwyneb, yna beth felly yw'r anhawster ynglyn ag ordeinio gwragedd yn yr Eglwys Anglicanaidd?

Fe wnaeth - - y pwynt fod - - yn cynhyrchu Dim Tafod a Cenwyn yn Uwch Gynhyrchydd ar y gyfres Pirates, a oedd gan Gomisiynwyr yr amser i ymgymryd â'r gwaith?

Cewch drafodaeth ar y gwahanol gynigion a chyflwyniad i aelodau newydd y Senedd rhwng cloriau'r rhifyn hwn o'r Tafod. Un peth sydd yn codi yn syth yw'r penderfyniad i newid dyddiad y Cyf Cyff i'r Gwanwyn.

Byddai'n ddifyr sylllu ar y tafod hir ystwyth yn llyfu o'u cylch.

Dafydd a Branwen a phob ddi-smygwr arall sydd wedi bod yn agos at swyddfa'r Gymdeithas am ddioddef fy mwg; Owain am y sylwadau hollol diwerth; Grant am deutha fi sut i gyhoeddi blincin' peth i ddechrau; pawb sy 'di cyfrannu a chefnogi; pawb sy 'di rhoi cysylltiadau i'r Tafod Trydanaidd ar eu tudalennau Gwe nhw; pawb sy 'di ymweld â'r Wefan hon; pawb sy 'di cynorthwyo a chefnogi Cymdeithas yr Iaith rhywsut rhywbryd -- diolch am eich ysbrydoliaeth a'ch gwaith. Cas-berson y Mis

Yr un modd nid yr un peth yw tafod dew a to speak with a lisp.

Yn lle'r holl swyddi cyfredol eraill ar y senedd, cadarnhawn y bydd angen y swyddi canolog canlynol: (i) golygydd 'Y Tafod'; (ii) trysorydd; (iii) swyddog masnachol a fyddai'n gyfrifol am fentrau; (iv) swyddog adloniant; (v) is-gadeirydd gweinyddol.

Benvinguts, ongi etorri a chroeso i golofn sefydlog y Grwp Cysylltiadau Rhyngwladol yn y Tafod, Llengüa, Gjuhë, Teod, Jezik, Mingain.

Yna, y newid sydyn o'r 'newyddfyd' i'r 'cynfyd' (gyda'r odl yn cryfhau'r sioc) a'r symud, yr un mor ddisymwth, o un modd ar synhwyro i un arall: o'r glust i'r tafod.

'Williams,' meddai yntau, 'gwell yw i chwi atal eich tafod, onide rhaid i chwi gymryd y cwbl.' 'O'r gorau, syr, gwnewch felly,' ebe finnau.

Yn y darn yma o'r Tafod Trydanaidd byddwn yn edrych ar engreifftiau o fethiant llwyr y Ddeddf Iaith diwethaf a'i Quango, y Bwrdd Iaith.

Go brin y byddwn i wedi dychmygu flwyddyn yn ôl wrth i Olygydd Y Tafod alw fy ngholofn i yn 'Gair o'r Gofod' ar gorn fy llys enw, Rocet, y byddai'r gair o'r gofod yn datblygu i fod yn Air o'r Seibr Ofod.

dafydd yn dim tafod

Mae nifer o fawnogydd bychain yn gwpannau llaith rhwng y creigiau ac yn hafan i chwys yr haul Drosera rotundifolia, tafod y gors - Pinguicula vulgaris, a phlu'r gweunydd - Eriophorum angustifolium.

Ac wrth gwrs, mae'r Tafod bob tro yn fwy na hapus i gyhoeddi tystiolaeth o waith diwyd a diflino'r Quango Iaith dros y Gymraeg.

Bydd aelodaeth y Senedd gyflawn ar ei newydd wedd fel a ganlyn: (i) cadeirydd; (ii) is-gadeirydd ymchwil a pholisi; (iii) is-gadeirydd cyfathrebu; (iv) is-gadeirydd ymgyrchu gweithredol; (v) is-gadeirydd gweinyddol; (vi) trysorydd; (vii) cynullydd a chynrychiolydd arall o'r grŵp ymgyrch Deddf Iaith i'r Ganrif Newydd; (viii) cynullydd a chynrychiolydd arall o'r grŵp Ymgyrch Addysg; (ix) cynullydd a chynrychiolydd arall o'r grŵp Ymgyrch Cymunedau Rhydd; (x) cadeirydd pob rhanbarth (ynghyd â chynrychiolydd ychwanegol mewn rhanbarthau lle mae celloedd byw oddi fewn iddi, sef adolygiad blynyddol yn unol â'r defn bresennol); (xi) golygydd Y Tafod; (xii) swyddog masnachol; (xiii) swyddog adloniant; (xiv) hawl i gyfethol 3 aelod e.e. i redeg ymgyrch dros dro arbennig neu i gel cynrychiolydd uniongyrchol o gelloedd myfyrwyr.

Gwþr caredig oedd gwþr Sir Gaerfyrddin; gwþr cymwynasgar, tylwythgar, teulugar, cymdogion da, boneddigion y tir; gwragedd diwyd, doeth a ffrwythlon; pobl heb ddail ar eu tafod, yn lletygar i grwydriaid, yn talu dyledioon, yn rhoi arian ar fenthyg heb wystl ond ymddiriedaeth, yn cynorthwyo'i gilydd; y bobl a fu'n dioddef gorthrwm a thrais y meistri tir a'r stiwardiaid, yn ymladdd yn erbyn anghyfiawnder, yn aberthu pob dim er mwyn egwyddor ac yn dal at eu hargyhoeddiadau hyd y carchar a'r bedd.

'Be wyt ti'n ei wneud ffor' yma?' holodd, gan chwerthin wrth deimlo craster tafod Cli%o'n ei oglais wrth iddi hi lyfu'i llaw.

Nid wyf am drafod y cynigion a drafodwyd gan eu bod ar gael yn y rhifyn diwethaf o'r Tafod.

Ers i mi fynd ar y Senedd gyntaf fel golygydd y Tafod roedd hi'n ymddangos i mi fod pob Cadeirydd yn mesur ei hamser neu ei amser yn y gadair yn ôl faint o erthyglau cadeiryddol oedd ar ôl i'w sgwennu i'r Tafod.

Am fanylion tanysgrifio i'r Tafod papur, neu i gyfrannu erthygl neu syniad, cysylltwch â tafod@cymdeithas.com neu â'r Brif Swyddfa. Rhifyn Diweddara

BYW MEWN DYLED Y mis diwethaf fe addawyd y buasem yn rhoi sylw i gwestiwn arall gan un o ddarllenwyr Tafod Elai y tro hwn, ac fel mae'n digwydd, fe welwch ei fod yn un hynod o amserol a pherthnasol: Annwyl Syr, Clywais fod Cyngor Taf Elai wedi penodi swyddog datblygu Undebau Credyd.

Defnydiwyd gymysgedd o CorelDraw 3 a 4 a Paint Shop Pro 3 i greu'r graffeg; HTML Notepad yna Windows Notepad (pan sylweddolwyd bod HTML Notepad yn crap) i sgrifennu'r tudalennau HTML; Netscape Navigator 1.1 a 2 (fersiynau 32-bit) i brofi'r tudalennau; Word 6 i sgrifennu'r rhan helaethaf o'r cynnwys; a PageMaker 5 i gysodi a dylunio'r Tafod go iawn; a hyn i gyd yn rhedeg ar Windows 95 (ie, ie, ie, dwi'n sycyr, ond mae o werth o jyst am yr hwyl o allu gael tafod y ddraig fel eich saeth llygoden).

Hynny yw, yr adeiladwaith triol cyflawn fel cnewyllyn dysgu Tafod.

Ni byddent hwy yn cau ac yn agor yn gysglyd fel petasent am awgrymu bod gweithgarwch anweddus y tafod islaw sylw.

Gellid cyhoeddi llun pedwar ymennydd yn Y Tafod hwn hefyd a'r lleiaf o'r rhai hynny, gryn dipyn yn llai nag un Toynby, fyddai un Betts.

Bydd hynnyn newyddion da i'r rhai hynny a fu'n gwisgou tafod yn llyfu stamps yn y gorffennol ond maen drueni na allodd y Swyddfa Bost drefnu y bydden nhw ar gael cyn llyfiad mawr y Nadolig.

Llwyd yr enaid a'r tafod aflonydd, y Llwyd hanfodol nerfus, a gyflwynir i ni, Llwyd y crwydryn ysbrydol (amheuaf na wiw inni ei alw yn bererin, achos y mae cryn wahaniaeth rhwng crwydryn a phererin).

Aeth y fam i nôl y lamp i ddal golau iddynt, ond daeth ebwch o wynt a gyrru tafod o fflam i fyny'r gwydr.

mae'r Tafod yn cael ei gyhoeddi wythnos cyn cyrraedd y siopau ar y We Fyd-Eang, sy'n galluogi unrhywun yn y byd sydd â chysylltiad i'r Rhyngrwyd i ddarllen y cylchgrawn.

Bydd erthygl ar eu profiadau yn ymddangos yn Y Tafod cyn bo hir.

Efallai bod Tafod y Ddraig a Chymdeithas yr Iaith yn bur ddieithr i chwi os digwyddoch ddod ar ein traws ni ar hap; os felly, a'ch bod am gael mwy o fanylion gyrrwch at un o'r cyfeiriadau E-Bost, neu'n well fyth llenwch y ffurflen aelodaeth a gyrru honno yn ôl.