Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

te

te

Fe fydd plant yn chwarae ym mhob man.' `Gwell i ni symud yn gyflym 'te,' meddai'r swyddog.

Y mae'r te yn Ysbyty Ifan yn gorfod gwneud y tro yn lle gwin.

Amsar te pnawn 'ma mi rois 'y nhroed yni hi.

Hefyd, roedd y plant yn pacio te ar gyfer yr ynys gyfan.

Pan weithiai ar y meysydd a dyfod chwant bwyd arno cyn amser cinio neu amser te, ysmygai sigaret i leddfu'r chwant.

Byddai'r tad, efallai, yn ei ddillad gwaith yn eistedd yn syn yn y gegin, a'r fam yn syllu'n ddiddeall drwy'r ffer est wrth baratoi te.

'Wel, 'nôl dwr berwedig 'te Nyrs, fel daru chi ofyn i mi?' 'Lle ceuthoch chi o?

Heblaw TF Roberts, 'the member for Aberdovey yr oedd TE.

Gan ei bod yn berfedd nos neu yn oriau mân y bore, ni wyddwn yn iawn beth i'w wneud â'r jar te, roedd golwg mor wael arno, ond o ran parch fe gedwais gwmpeini i'r trwyth.

'A beth bynnag, mae 'na lawer o bethau dwyt ti ddim yn eu gwybod; deffra wnei di!' 'Da 'te,' meddai Robat John.

Wnâi hi ddim, achos mi oedd hi wrthi'n gosod y cinio allan, a berwi'r dŵr i 'neud te, ac mi oeddan ni'n awchu am fwyd erbyn hynny hefyd.

Fel gwraig i fanijer pen-pwll Tyn-y-bedw roedd ganddi'r statws angenrheidiol i gael y fraint o arllwys te wrth un o'r byrddau adeg unrhyw barti a gynhelid yn y festri, swydd o urddas i'r dewisol o blith y chwiorydd.

Gan fod safon byw pawb yn is, ac yng nghyfnod y rhyfel gan fod dogni ar fwyd, roedd y te parti yn ddydd i edrych ymlaen ato am wythnosau.

Diwedd ar ddogni te.

Maen nhw'n ofnadwy o gryf ac yn ddeallus iawn, fel chimpanzees ar y Ddaear, er faswn i ddim yn lecio cael te parti hefo nhw.

'Dyna Gaenor!' 'Ma fi'n mynd te, blantos.

Diwrnod mawr i ni pan oeddem yn yr ysgol oedd diwrnod te parti Plas Gwyn (ni allaf gofio y flwyddyn), ond yr arfer oedd te parti yn y pnawn a "concert" gyda'r nos, a byddai wythnosau o baratoi, canu ac adrodd a "drillio%, ac roedd meibion y sgweiar a rhai o'r gweision a'r morynion yn cymryd rhan yn y "concert" mawr yma.

Diolchwyd i Gangen Rhiwlas am wneud paned o de, bydd y te dan ofal Cangen Rhosgadfan y tro nesaf.

Yn ddistaw 'te.' 'Miss Willias, fi sy' 'ma.' 'Y?' 'William Huws...

Fel efo'r sudd fe roddir y te hefyd i iachau'r iau ac ar gyfer y clwyf melyn.

'Wel 'na ni te, Mr Pŵel - dyna daro'r fargen yn ddigon slic!

Ymdrechwn i gynnig rhaglenni gwahanol gydol yr amser megis Te Mawr, cyngerdd canu gwerin, Gwyl Ffraid/Santes-Dwynwen, a phicnic i gydfynd a'r Gymanfa a Gwyl Dewi-Sant.

Yn wir, y record gyntaf imi ei phrynu oedd Megamix gan Technotronic (dechrau da te ba'?!), ac fe fyddai'r casgliad yn cynyddu'n wythnosol, gan ganolbwyntio ar gerddoriaeth y clybiau gan amlaf.

Wedi mynd i ben uchaf y pentref heb i neb ddweud gair gofynnodd tad Ifan, 'A be sy'n eich pigo chi'ch dau 'te?' 'Gary Jones wedi bod yn plagio Dilwyn,' oedd ateb Ifan.

Cwtogwch neu'n well byth, peidiwch ag ychwanegu siwgr at eich te neu'ch coffi a dewiswch ddiodydd ysgafn 'di-siwgr'.

"Dydyn ni byth yn cael dim i'w yfed, dim ond cael te yn ein llygaid, te yn ein gwallt, te yn ein trwynau, a the ar ein crysau." A dyma'r dyn trwsio sosbenni yn cau un llygad ac yn meddwl yn galed.

Bu'n pendroni'n hir yn y siop ynglŷn â phrun i'w phrynu, y Viyella yn te'r un o'r Almaen, nad oedd cystal o ran ei brethyn ond a oedd yn fwy trawiadol ei thoriad.

"Edrych arni'n cicio'i choesa'." "Gobeithio na wnaiff y pier 'ma ddim dechra cicio'i goes', 'te," meddai Joni.

Y Doctor (yn syn): Wel te, wrth gwrs.

'Dewch 'te,' meddai, 'at gât y parc.'

Pe bai'r 'Germans' yn dod i wbod beth sy'n mynd ymla'n fan hyn, fe fydden nhw'n siŵr o'i fomio fe." Ar ôl te blasus yn y 'Gloch' aeth Mrs Treharne a'r plant i lawr i lan y môr, ac aeth y Doctor i fyny'r rhyw i'r Orsaf Arbrofi i gwrdd â'r swyddogion yno.

Pwy a laddai ŷd gyda phladur pan fod combein ar gael ar y buarth, er, mai brafiach efallai fyddai ffeirio y stereo yng nghaban y combein am sgwrs gyda chymdogion tra'n yfed te yn y cae!!

'Wel at y doctor 'te?'

Mi gei lonydd bellach." Pan oeddwn yn cael te y prynhawn hwnnw a minnau'n ceisio ateb cwestiynau Mam ynghylch yr ysgol a chelu oddi wrthi hanes yr ymladdfa, daeth cnoc ar y drws.

Am yr eildro yn ystod fy nghyfres ysgrifau rwyf am ddwyn sylw at fy awgrym blaenorol o beidio dilorni a dibrisio dail tê wedi gorffen eu pwrpas mewn tebot.

Maent yn ddefnyddiol iawn i gynyddu'r gyfran organig mewn pridd (organic matter) cystal a mawn bob tipyn ac efallai'n well gan y gall dþr berwedig ychwanegwyd yny tebot fod wedi rhyddhau elfennau o gynhaliaeth planhigion o'r dail tê sych.

Ond clywed yr hanes am osod ei was bach mewn bocs te a chlymu'r bocs wrth sedd yr injan lladd gwair wnes i.

'Wel diolchwch yn dalpe i Meri droson ni 'te.

Yn ei hystafell hi yr oedd te yn barod iddynt, a bwytaodd y tri tra oedd Huw yn y ward gyda Dad.

Mae te (chai) yn hollbresennol, diolch am hynny, oherwydd mae'n rhaid yfed rhywbeth, ac mae dŵr yn beryglus.

Gadawodd y cenhadon eu hôl yn ddigamsyniol ar y Casiaid, ac mae olion eu heefengylu brwd i'w canfod o hyd yn yr eglwysi, yr ysgolion, a'r ysbytai, heb sôn am barlyrau lle cenir 'Mae gen'i dipyn o dþ bach twt' a lle bwyteir bara brith ac yfed te o lestri sabothol yr olwg.

A dyna Emyr yn dod i mewn i'r gegin i chwilio am yr esgidiau sboncen roedd hi wedi eu glanhau ar ei gyfer a'i chlywed hi'n dweud wrth ei mam y byddent yno erbyn amser te.

Bydd y plant ar myfyrwyr yn gwylior gêm ar ôl te.

'Allwn i ddim stopio'n hunan,' meddai Dilwyn yn dawel, 'unwaith roeddwn i wedi dechre.' 'Mae'n dda iawn bod Nic a finne wedi dod 'na 'te.

dyna ddigon o reswm dros i 'r tri tri fynd i lawr hyd lan yr afon ar ôl te, a mynd a ffred gyda nhw i ddangos iddo un o ryfeddodau tymhorol y dyffryn.

Ac at mynd a'ch croen ac eich blingo gyferbyn â to take everything you've got gellid ychwanegu y trawiadol - mynd a'r llefrith/llaeth o'ch te.

Nawr 'te, y bêl am eich bywydau.' Estynnodd ei law am y cwdyn, y wên yn llydan ar ei wyneb.

I wneud te betys o'r dail, maler yn fân tua dwy gwpanaid o'r dail eu rhoi mewn sosban efo wyth cwpanaid o ddŵr a berwi am un munud.

'Glywist ti?' 'Be?' 'Mae o wedi boddi.' 'Pwy?' 'Ne' wedi marw.' 'Ond pwy, Leusa?' 'Y Captan 'te...Captan Timothy.' ''Rioed?.' 'Cyn wiried â'r efengyl i ti.' 'Pwy oedd yn deud?.' 'Sydna, y forwyn fawr, hi ddeudodd, gynna, pan o'n i yn mynd â'r lludw allan.' 'Raid i mi bicio i'r stabla rwan, i ddeud wrth Robert 'y mrawd.

Oedd Doctor Hort yn byw wrtho'i hunan, 'te?" "Na, gyda'i wraig - Marlene.

Bagiau tê nid tê rhydd ddefnyddiwn yn ein tþ ni, ni chaiff yr un ei wastraffu, tynnaf y bagiau gwydn a gwasgaraf y cynnwys rhwng planhigion grug.

'A rwan mae'n rhaid i chi gael lle i aros yn y dre 'ma, on'd oes?' meddai'r fam pan oedd y te drosodd.

Holodd ni'r plant a oeddem ni wedi bod ar gyfyl ystafell Mr Sugden, ond na, gallem gymryd ein llw, ac er bod arni gywilydd mawr o'i hamryfusedd 'doedd dim amdani ond gosod allan liain glân iddo a byw trwy amser cinio ac amser te ac amser swper mewn sachliain a lludw, yn ymwybodol iawn o'i bai ond heb ddweud gair wrth y gŵr gwadd amdano.

Ar ôl te derbyn galwad ffôn gan Mabel a gwahoddiad i fynd i ddawnsio gyda hi a'i ffrindiau.

Oedden ni'n mynd yn y bore i'r ysgol sul, cwrdd yn y pnawn ar ol cinio, ac ysgol gan ar ol te.

Y mae te a choffi yn rhan hanfodol ohonynt.'

Iawn, mae'n hollol amlwg ers tro byd bod Dafydd Êl wedi hen flino ar 'frwydr yr iaith'. Brwydrau pobl eraill ar draws y byd dros ryddid a chyfiawnder -- dim problem; rhaid yn wir iddo ddangos cefnogaeth (darllener ei genadaethau eangfrydig a thrawswladol yn ei golofn wythnosol yn yr Herald Gymraeg). Ond, jyst am fod Dafydd Êl wedi penderfynu ei fod am optio allan o'r broses drafferthus honno o greu trefn newydd yng Nghymru a 'hyrwyddo' chwyldro yn hytrach na bocsys te dwyieithog, yna does bosib bod disgwyl i'r gweddill ohonom lyncu gweledigaethau ffantasïol a thra cyfnewidiol y cyn-gefnogwr streiciau dros hawliau gweithwyr a chym-unedau a symudiadau ymgyrchol/protestgar cyffelyb.

'A be ydi'r ateb, 'te?' roedd Rhian wedi gofyn iddo flynyddoedd yn ôl.

Y cinio a'r te yn cael eu cario mewn basgedi efo ni yn y trap mawr, a dada yn taenu canfas o dan gysgod y coed, a mam yn rhoi lliain gwyn "damascus", ar danteithion i gyd ar ben Tan yn cael ei wneud, a'r tecell haearn yn mynd ar hwnw i ferwi dŵr i gael gwneud te.

Wfft i drenau drafftlyd ar noson fel heno.' Roedd y dynion wrthi'n sgwrsio, yn yfed te a glanhau'r ager o ffenestri eu bocs arwyddo pan glywsant s n cloch.

Mi fydd yn powlio crio 'gei di weld.' 'Dwi inna isio crio, ond 'mod i yn methu 'te.' Rhyfel Annibyniaeth America ac ymyrraeth y Ffrancwyr a alwodd y Capten Timothy Edwards yn ôl i'r môr, a hynny wedi tair blynedd ar ddeg o fod yn llongwr tir sych.

Diolchwyd i gangen Rhosgadfan am y te - tro TREGARTH nesaf.

Mrs Jones oedd yn rhoi'r te hefyd.

Ar ôl te cynnar hwyliasom i fynd yno.

Dyma gylch cyfarfod sydd wedi gafael a thyfu, cylch o bobl o wahanol enwadau o fewn y dref sy'n dod at ei gilydd i sgwrsio, yfed te a choffi a myfyrio ar y Gair, a hynny bob bore Mawrth yn Festri Salem.

Mynd wedyn i'r farchnad a dod o hyd i dy te Tsineaidd.

Ac os Crist yw 'Arthur' beth yw ystyr 'nes cofio o'r dihenydd tlawd/Fynd Arthur o'i flaen a throi'n Te Deum ei farwnad'?

Dechreuodd hithau ei bwyta ac yfed y te a daeth ati'i hun ryw ychydig.

Roedd rhyw fath o de i'w gael mewn pot jam Robinson; te â lliw calch arno tebyg i'r hyn y byddai fy nhad yn gwyngalchu'r beudy ag ef.

Erbyn te.

'Be wyt ti'n mynd i'w wneud 'te?'

'Mae gan bawb hawl i newid, siawns gen i.' A threuliwyd gweddill y p'nawn yn astudio ffenestri siopau ac yn yfed te mewn tŷ bwyta yng nghanol y dref.

Crwydrais yn o bell oddi wrth ddydd y badell ffrio a dylwn ychwanegu inni wneud cyfiawnder cyflawn â'r crempogau amser te!

Doedd dim blas ar fwyd yn y lle 'ma, ond blas ych-a-fi y Bromid yn y te pisho crics 'na.

Rwy'n cofio diwrnod y te parti yn yr ysgol fod hi wedi ei gwisgo mewn gwisg wen, a roedd yn ferch landeg hefyd, a roedd yn eistedd wrth ryw fwrdd bach ac yn rhoi oren ac afal yn llaw bob plentyn a'r genethod yn rhoi "curtsie% iddi a'r bechgyn yn salwtio.

Ar _l, te, my fyddai llawer o waith i'w wneud yn yr ardd.

'A sut mae'n Dildo bach ni heno 'te?' 'Teimlo'n sâl, o dy weld di.' 'Yn gymaint o smooth-talker ag arfer, dw i'n gweld.

Ar ôl cael ei gyfarch gan Archesgob Buenos Aires, cymerodd ran yng ngwasanaeth y Te Deum.

Mawr fyddai'r ymdrech nos Sul neu ar ôl te ddydd Llun i ddysgu adnod mewn pryd.

Yna, byddai'n lluchio cynfasau a dillad isa' a phethau felly i'r llyn a rhoi powdwr golchi yn y dŵr, fel bydd y merched 'ma 'te, a gweiddi ar Eliasar y ci o'r tŷ.' 'Rwan 'roedd eisiau profi callineb Eliasar trwy ddweud bod y buchod ymhell i ffwrdd.

Erbyn amser te yr oedd Lloegr yn cael y gorau o'r gêm a Pakistan wedi llithro i 151 am bum wiced.

sy'n sail i ddrama gerdd yr Ei~te~dfod Genedlaethol eleni ond ei b(ld yn lI¨Iwer mwy egr ac amrwd.

Daeth gorchwyl digon annifyr i'm rhan ar ôl te, sef gorfod dweud wrth y ferch hynaf þ sydd yn ei thrydedd flwyddyn yn yr Ysgol Gyfun þ na fedraf fforddio iddi gael mynd hefo criw o'r ysgol i'r Swistir yn ystod gwyliau'r Pasg.

wel pam ydw i yn erbyn hyn te?

(Teg yw dweud i helynt y cefn gilio'n llwyr o dan ei ofal.) A dyna'r canol bore hwnnw gartre, a ninnau'n cael te ddeg.

I Begw, mae'r eira sy'n ymestyn i'r pellter 'fel crempog fawr a lot o dyllau ynddi a chyllell ddur las rhyngddi a Sir Fôn' (Te yn y Grug).

Wedi i deulu Cae Hen gyrraedd yma, mi welon ni bod gan Mrs Robaits fasged fawr efo hi, a'i llond hi o fwyd - brechdana', teisan, a phob dim at 'neud te.

Mae'r haearn sydd heb rydu yn y creigiau yma i'w weld yn y lliw gwyrdd-lwyd, sydd ar ambell haen yn y clogwyn - sef y 'Marl Tê Gwyrdd'.

"Mae yna un peth y mae'n rhaid imi ei wneud cyn y bydd pethau'n ddiogel, Nia." "O, beth ydi hwnnw 'te?" "Dychwelyd y ffon i Faes y Carneddau, fydd yna ddim heddwch na thawelwch nes y gwneir hynny, rydw i'n gweld hynny rwan.

'Dwy'i ddim yn meddwl y bydde Neville Chamberlain yn dweud peth felna os nag oedd e'n 'i feddwl e." "Ba!" meddai ei wraig, "hen ffŵl gwirion yw e!" "Beti!" "Wel, pam mae e'n credu'r Adolf Hitler 'na te?

Roeddem ni'r plant yno deirgwaith y Sul a phob noson o'r wythnos ac eithrio Dydd Mercher a'r Sadwrn - Cwrdd Gweddi,Dosbarth Beiblaidd neu Ddosbarth Tonic Sol-ffa, Cymdeithas y Bobl Ifainc a Seiat a hyd yn oed ar ddydd Mercher, roedd te i'r aelodau yn y festri.

dwn i ddim.' 'Efo'r un bus â finna' 'te.

Rhoddwyd y te gan aelod o'r clwb.

'Rwy'n symud.' 'Pam te?

'Dewch yn eich blaene 'te fe awn gyda'n gilydd,' meddai Mrs Huws.

Leila Fransis 'te.

Mae yna ymadrodd hyfryd i ddisgrifio tywydd ar ddechrau dydd pan fedr fynd yn hindda neu'n ddrycin: rhyw dywydd "be wna i' yn 'te.

Cawsom gawod neu ddwy go drom o eira ar ôl te ac mae wedi rhewi yn galed dan draed, a phan beidiodd y cawodydd yr oedd yr awyr yn glir ac yn oer.

Yn draddodiadol mae sudd betys a te betys (a wneir o'r dail) yn feddyginiaeth rhag diffyg gwaed, i gywiro pwysedd gwaed isel ac i wrthwneud gormod o asid yn y cylla.

Pobl groesawus yw'r Uzbek ac y mae'r chai, sef y paned te, yn nodwedd syml o'u croeso a'u traddodiad fel teithwyr y steppe a'r anialwch.