Tegeirian tir agored calchog yw'r tegeirian pêr.

Mae'r enw Cymraeg yn cofnodi fod gan y tegeirian hwn ddwy ddeilen fawr Iydan ger ei fôn, tra bo'r enw Saesneg, 'Greater Butterfly Orchid' yn tynnu sylw at y modd y gorwedda'r petalau gwynion ar led fel adenydd gloyn ar fin hedfan.

tegeirian mwyaf arbennig a welais yma yw tegeirian y gwenyn Ophrys apifera.

Yn anffodus, mae tegeirian y gwenyn yn fwy cartrefol yn Ne Ewrop a ger Môr y Canoldir nag yng Nghymru; ceir yno ddigon o'r gwenyn sy'n addas i'w beillio.

Er i lawer o gaeau gwair ddiflannu a thir gael ei drin neu ei ddefnyddio'n wahanol, mae'n dal yn bosibl dod o hyd i'r tegeirian tlws yma.

Mae'n anodd tyfu tegeiriannau oherwydd dibynniaeth y tegeirian ar y ffwng ynghyd â'r amser maith sydd arno ei angen i egino.

Tegeirian tal, cain ei wedd, o liw pinc tywyll ydyw, a'i arogl hyfryd o sbeis a mymryn o 'carnation' yn cryflhau fin nos er mwyn denu'r gwyfynnod i'w beillio.

Awn i Fôn nesaf i chwilio am tegeirian pêr Gymnadenia conopsea.

Gall y ffwng dderbyn maeth o sylweddau organic marw yn y pridd a'i drosglwyddo i'r tegeirian.

Blodeua'r tegeirian prinaf yn nechrau mis Gorffennaf sef y tegeirian llydanwyrdd Platanthera chlorantha, â'i flodau gwyrdd a gwyn yn rhoi gwawr lliw hufen i'r caeau.

Rhinwedd y tyddynnwr anhysbys o safbwynt llysieuwr yw na wellodd y tir ac oherwydd hyn mae'r caeau'n frith o flodau gwylltion yn y gwanwyn a'r haf; gwyn y llygad eglur, melyn y gribell felen, coch ysgafn y bengaled a choch tywyll y teim ynghyd â nifer o degeiriannau fel y tegeirian brych Dactylorhiza maculata y tegeirian brych cyffredin D.