Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

thaid

thaid

Roedd Mr Smith yn weddw Dilys, tad annwyl Diana, brawd Doris a thaid a hend daid annwyl iawn.

Wrth syllu draw dros yr harbwr tua'r môr, teimlai yn ei gwaed mai yn y pellter glas yr oedd ei rhieni'n ei haros a hithau'n methu â mynd atynt, yn cael ei chadw fel gwylan gloff mewn honglad o hen dŷ ar astell y graig a hithau yn ysu am fynd ond yn methu â chodi ar ei haden, yn cael ei chlymu wrth ei thaid a'i nain am iddynt ei magu.

Ond fe ddaeth ei thaid o du ei thad o Lyn yn bedair oed gyda'i rieni.

Wrth iddi ddilyn y map arbennig mae'n dod ar draws trysor arbennig iawn - crwban môr sydd ar goll ac angen ei achub - a dyna'n union mae Megan a'i thaid yn ei wneud drwy fynd a fo i'r Sw Môr er mwyn iddyn nhw ei anfon adre i Ganolbarth America.

"Doedden nhw ddim yn barod i ddatgelu'r cyfan o'u tystiolaeth a chawson nhw ddim o'u gorfodi i wneud hynny," meddai Michael Fisher, "Roedd thaid i'r rheithgor ymddiried ynddyn nhw - mae hynny'n rhoi grym anferth iddyn nhw, llawer gormod o rym."

Ond fe wyddai Morwen, mai'r môr oedd piau ei thaid er gwaethaf holl ymdrechion ei wraig i'w hudo i'r harbwr.

Yr oedd ei thaid wedi cael mynd a'i ben yn y gwynt, ac eto yr oedd yn mynnu dal arni hi.

Lle i'w thaid ail-fyw ei orffennol, y gorffennol hwnnw y gwnaethai cofio amdano ef mor biwis yn ystod y dyddiau diwethaf.

'Mi gawsom ni ddwy gwpan bach a oedd yn perthyn i'w thaid a'i nain, a oedd hefyd yn byw yma, yn rhodd ganddi pan symudom ni i mewn,' meddai Judith.

Mae'n debyg ei bod wedi newid ei thaid yn nain yn y nofel oherwydd bod hen wragedd o'r math yna yn elfen o bwys yn ei chymdeithas (sylwer ar y pwyslais ar ei nain a'i hen fodryb yn Y Lon Wen), ac hefyd fel bod Jane Gruffydd yn gallu ymuniaethu a hi.

Eisiau neu beidio, fe fyddai raid iddi wrando air am air ar yr hyn a ddigwyddodd yno pan ddychwelai ei thaid.

Hanes Megan yn mynd am wyliau i Abergwaun at ei thaid sydd yma, lle mae'n gallu gweld y llongau'n hwylio am Iwerddon a breuddwydio am ddod o hyd i neges mewn potel ar y traeth.

DIOLCH Dymuna John, Gwyneth a'r plant Hengefn Llanfair Caereinion, ddiolch yn ddiffuant iawn am bob arwydd o gydymdeimlad a hwy yn eu profedigaeth o golli tad a thaid annwyl.