Yes, can you put me through, please.

Cawsom beint y tu allan i Cill Dara, ac un arall a chinio ym Mhort Laoise, ac fe stopiodd am y trydydd tro rhyw filltir neu ddwy y tu allan i Luimneach am ei fod angen, meddai ef, "To be ready in my mind to go through the traffic in the city." Ffarweliais ag ef yn y dref gan nad oedd o ddim yn mynd i gyfeiriad yr orsaf, ac fe gredwn nad oedd yn bell i gerdded yno beth bynnag.

(Ie, yn y cyfnod cynnar, peth rannol Seisnig, peth a gyfryngwyd drwy Loegr, 'mediated through England', chwedl RT, yw hyd yn oed ein cenedlaetholdeb diwylliadol!

A son am Babyddiaeth, mae llawer o drafod y dwthwn hwn ar ein perthynas waed ag Iwerddon; ond y gwir amdani, ebe RT, yw hyn: 'There are but two ingredients in modern Welsh mental life - what is native, and what is English or what has been mediated through England.'

They think that we're through...

Yn ei lyfr Meistri'r Moroedd, y mae Mr Aled Eames yn sôn am y "munudau tawel ar nos braf, ac yn y distawrwydd clywed Mrs Pritchard yn canu'r piano yn y caban a'r Capten yn ei lais bariton cyfoethog yn canu 'The harp that once through Tara's Hall' neu Dafydd y Garreg Wen Claddwyd Mrs Pritchard yn Laurenco Marques a gallwn ddychmygu y tristwch ar y llong ymysg y criw ac yn enwedig tristwch Capten Pritchard o adael ei wraig mewn bedd ar dir estron.