Fe'm trawyd heno, wrth edrych o gwmpas y clos, mor wag ac mor ddistaw oedd y sgubor.

Trawyd Vera gan awyrgylch oer y tŷ ar unwaith.

Ond trawyd y byd hwnnw gan 'ddewin,' a mwyach aeth yr aderyn yn aderyn nos: 'Aderyn crwydr, unig gri,/A di-solas, di-sylwi.'

Morris Jones, ysgrifennydd Pwyllgor y Fyddin, y Llynges a'r Awyrlu eu dygnwch a'u dyfalbarhad o dan amgylchiadau anodd, ond er cystal y gwaith hwnnw trawyd nodyn o dristwch gan bob un caplan.

Ni wyddwn unrhyw beth am y cyfansoddwr, ac eithrio mai Rwsiad ydoedd, ond wedi mynd ati i chwilio am fwy o wybodaeth mewn gwyddoniadur fe'm trawyd gan y tebygrwydd rhyngddo ac Ieuan Gwynedd.

Fe'm trawyd yn rhyfedd ar fy ymweliad cyntaf ag Ysgol Haf o'r Blaid fod pobl yn tybio mai plaid wleidyddol oedd y cyfrwng priodol ar gyfer gweithredu uniongyrchiol, pa un a oedd y weithred honno yn un y gellid ei chyfiawnhau ai peidio.

Yn anffodus trawyd Mrs Jenkins yn wael iawn y nos cyn ei angladd ac aethpwyd â hi i Ysbyty Tywysoges Cymru.

Tua chanol nos trawyd y llyw gan foryn a thorri y postyn llyw yn agos i gorff y llong fel yr oedd yn amhosibl i'w llywio.

Yn yr adroddiad cyntaf hwnnw trawyd nodau y byddai adroddiadau diweddarach yn cydgordio â hwy: un oedd y ffaith - fel y gwelid pethau - nad tlodi oedd wrth wraidd y diffyg truenus yma o ysgolion neu gyfarpar.