Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

tyfu

tyfu

Yr oedd Penri'n dechrau tyfu'n arwr yn Lloegr, beth bynnag am Gymru.

Y mae Swindon wedi tyfu'n gyflym yn ystod y blynyddoedd diwethaf ac y mae llawer o ystadau tai mawr wedi eu hadeiladu ar ymyl y dref.

Bu'r blynyddoedd hyn yn rhai caled ac anodd iawn i blaid ifanc yn dechrau tyfu.

Yn gyntaf, ymddengys smotyn bach ar y metel, a hwnnw wedyn yn tyfu ac yn disgyn i ffwrdd yn ddarnau man, gan adael arwynebedd bontydd haearn yn gwanhau ac yn dymchwel o achos rhwd, a peth cyffredin yw gweld darnau o rwd ar hen geir.

Wedi i'r blodau ddangos eu bod yn tyfu yn eu blychau newydd, gellir eu caledu drwy eu symud i'r ffrâm oer y tu allan.

Gofalai Francis felly bod y ffrynt yn tyfu rhyw gymaint bob dydd, ond prin y codai'r cefn o gwbl oherwydd bob bore bron dywedai Francis wrth ei gynorthwywyr, 'Mi ro'wn ni 'frontal attack' arno fo heddiw, John,--waeth befo'r cefn'.

Cywaith tymor hir fyddai casglu baw adar a rhoi'r samplau mewn potiau i weld pa blanhigion sy'n tyfu ohonyn nhw.

Yr oedd y dadleuon yn gwrteithio'r tir a byddai datgysylltu'r eglwys wladol yn tyfu'n brif achos radicaliaeth Gymreig ynddo yn ystod ail hanner y bedwaredd ganrif ar bymtheg.

Roedd y ffigur fel pe bai'n tyfu'n gawr wrth ddod yn nes.

Aeth tatw yn brin a chododd eu pris i'r entrychion ond, er cyn lleied y cnwd, honno oedd y flwyddyn fwyaf broffidiol i'r ffermwyr tyfu tatw.

Yn ogystal â hofio rhwng y rhesi mae'n rhaid parhau i briddo'r tatws fel bo'r gwlydd yn tyfu.

Mae casglu effemera yn hobi sy'n tyfu ar garlam.

Gwyrdd plaen unlliw yw eu lindys hwy, yr unlliw ynhollol â'r dail a'u cynhaliant ac yn hoff o swatio ar brif wythiennau'r dail ac yn y cnewyllyn gan wledda ar y dail ifanc iraidd sydd yn y fan honno a difetha'r blagur tyfu (growing point) hefyd a thrwy hynny rwystro cynnydd y planhigyn.

Yr hyn sy'n syndod yw, er fy mod yn bendant y dylid dileu hormonau hybu tyfiant ar BST, mae'n ymddangos bod y farchnad gig cywion yn tyfu a datblygu er ei bod yn wybodaeth gyffredinol bod hormonau tyfiant ym mwydydd y cywion ieir.

Dyna fe, ddarllenydd - yn llafn main, tal, teneu, gwledig, - mewn gwisg ddiaddurn a digon cyffredin yn dyfod trwy ddrws y capel - am dano y mae coat winlliw o frethyn gwlad wedi ei wau yn lled fras, a hono wedi gweled ei dyddiau goreu; ac oblegid ei fod wedi tyfu ar ol ei chael, edrychai yn fer a chwta - gwasgod o stwff ac un rhes o fotymau yn cau i fynu yn y glos am ddolen ei gadach India oedd yn dorch am ei wddf - llodrau o ffustian rhesog; a phar o esgidiau mawrion cryfion, gyda dwbl wadnau am ei draed, wedi eu pedoli yn ol ac yn mlaen; a'u llenwi â hoelion, ac ymylau hoelion y rhesau allanol yn amgylchu ymyl y gwadnau, fel y gallesid tybio y buasai eu cario yn ddigon o faich i unrhyw ddyn, heb sôn am gerdded ynddynt.

Ceir amryw o rywogaethau o degeiriannau'n tyfu yn y pantiau llaith rhwng y twyni.

Yn wir y mae sawl gwareiddiad cynnar wedi tyfu ar hyd afonydd.

Mae awduron yn y ddwy iaith yn poeni am yr un gofalon, boed y rheini'n gymdeithasol (fel diweithdra), yn fyd-eang (fel pryder niwclear), neu'n bersonol (fel plant yn tyfu i oed).

Efallai'n wir fod y nofel wedi tyfu o ran statws yn sgil datblygiad y cyfryngau torfol.

Ffordd arall gwbl dderbyniol yw tyfu tomatos trwy ddefnyddio potiau meddal diwaelod gan blannu un planhigyn ym mhob potyn.

'Roedd tai bychain yng nghanol coedwig bambw ar un ochr, a chaeau tyfu reis (paddy fields) gydag ambell i ychen yn y canol yr ochr arall.

Fe fyddai hi'n tyfu i fod fwy felly dros y pythefnos nesa'.

Fodd bynnag mae un adran o'n garddio all fod yn fwy trafferthus nag arfer inni eleni yn ystod y tymor tyfu, pryfetach gelyniaethus a chlefydau.

Pan fo'n tyfu ar y wal neu dros foncyff coeden, mae'n orchudd da i adar allu nythu a chlwydo ynddo.

Ebrill cynnes a Mai glawog - bydd y rhyg yn tyfu fel coed.

Tyfu y mae hi trwy i blentyn gymryd arno'i hun y cyfrifoldeb o geisio dilladu ei feddyliau mewn iaith.

Tegeiriannau'r trofannau a welwn yn ein siopau blodau ac yn tyfu mewn tai gwydr cynnes.

Ni ddylid tyfu tomatos a chucumerau yn yr un tŷ gwydr gan fod gofynion amgylchfyd y ddau gnwd mor wahanol i'w gilydd.

Yn wir defnyddir y planhigyn yn helaeth yno Yn yr haf mae modd defnyddio'r dail gwyrdd mewn salad neu wedi eu coginio Ac yn y gaeaf ar ôl tyfu'r chicons gellir coginio'r gwraidd fel y gwneir yn gyffredinol yn Ffrainc.

Wrth ymadael â'r Hafod Ganol try Hiraethog at deulu arall ac y mae hen bobl geidwadol yr Hafod Uchaf yn dechrau tyfu dan ei ddwylo.

Rhag ofn y gall unrhyw afiechyd gwreiddiau fod wedi ymsefydlu yn y bagiau tyfu mae'n ddoeth peidio dyfnyddio cymysgedd felly o gompost ar gyfer yr un math o blanhigion, neu eu perthnasau.

Yn aml gwelir coeden o'r fath yn tyfu gerllaw ambell hen ffynnon iachusol.

Dyma Rafe (Ben Affleck) a Danny (Josh Hartnett) sydd, does dim rhaid dweud, yn tyfu'n ffrindiau mynwesol ac ymhlith awyrenwyr gorau yr Unol Daleithiau.

Math o ffwng meicroscopig yw burum, sy'n tyfu trwy ddatblygu blagur bychain i ffurfio planhigion newydd.

Rhyw welltyn main, caled sydd yn tyfu yn y tir uchel yma.

Byddai'r lein yn bachu yn y coed oedd yn tyfu ar lan yr afon.

Yr oedd Penri, mae'n amlwg, yn tyfu'n ffigur a wnâi fasgot rhagorol i bleidwyr Datgysylltiad a chefnogwyr delfrydau rhyddid y Blaid Ryddfrydol!

dichon y byddai 'r llif wedi ailgydio ynddi oni bai fod cangen braff a thrwchus o helygen yn tyfu hyd at ganol yr afon, hanner medr uwchben y dŵr ^ r, a brigau deiliog yn disgyn oddi arni i 'r afon yn grafanc am long ffred druan.

Wrth blannu, mae'r patrwm troed aderyn yn un da i'w ddilyn er mwyn i'r planhigion gael digon o oleuni gan na fyddant yn tyfu yng nghysgod ei gilydd.

Mae rhannau helaeth o anialwch yn UDA yn fannau alcalaidd lle nad oes ond ychydig o blanhigion yn tyfu, a lle na all llawer o anifeiliaid fyw.

Yn drystiog, trodd y fyddin i lawr y ffordd gul gyda pherthi uchel yn tyfu ar ben y cloddiau bob ochr iddi.

Roedd y goeden wedi tyfu o ffynhonnell popeth a'i changhennau uchaf yn ffurfio'r ffurfafen.

Nid yw meistrolaeth y plentyn ifanc ar gonfensiynau'r iaith lafar yn tyfu am fod rhywrai yn ei gymuned yn penderfynu rhoi hyfforddiant penodol iddo ar ddefnydd priodol o ansoddeiriau neu ffurfiau amherffaith y ferf.

Llyfr fydd yn ffefryn efo Magi am flynyddoedd gan y bydd hi'n tyfu efo fo, a ffordd ddelfrydol o gyflwyno'r gwanwyn i blant bach, a'r syniad o fynd am bicnic.

Roedd yna dwr o fechgyn ifainc oedd wedi tyfu i etifeddu, nid y ffydd yn yr egwyddorion a ddygai well byd i fyw ynddo, ond y Ffydd a ddywedai fod gobaith am fywyd tragwyddol.

Dyna'r patrwm yn tyfu.

Mae Popi a Macs yn meddwl pa swyddi y byddan nhw'n eu gwneud ar ôl tyfu i fyny.

Cyn pen dim, roeddent â'u pennau ynddo, Darllenodd Jni yn uchel, 'Swynion ar gyfer tyfu cynffonne gwahanol anifeiliaid ac adar.'

A Saesneg oedd iaith popeth a ystyriwn yn werthfawr mewn bywyd, yn enwedig fy llyfrau, ac yr oeddwn erbyn hyn wedi tyfu'n dipyn o lyfrbryf Ac wedi dechrau sgrifennu hefyd .

Bachodd blaen ei welinton yn y weiran lefn a oedd wedi tyfu mor naturiol â dail tafol o'r ddaear dan ei thraed!

Nawr, y peth cyntaf yw paratoi swyn ar gyfer tyfu cynffon cath.

Ni fyddai'r plant mwyach yn marw o'r dwymyn goch, ni fyddai coesau'n tyfu'n gam oherwydd diffyg y fitamin hwn neu'r llall?

Mi fuon ni ar hyd lôn Bicall pnawn 'ma, a gweld bod 'na olwg go lew am gnau, a rhai wedi tyfu mor fawr nes basa rhywun yn meddwl yn siŵr eu bod nhw'n barod.

Eto roedd cael ysgawen yn tyfu ger y tŷ yn ei warchod rhag mellt.

Ymddengys fod y ddwy Almaen wedi tyfu ar wahân i'r fath raddau nad oes modd datblygu perthynas ddiduedd, agored rhwng dinasyddion y ddwy.

Fel anrheg i Mona am ei thrafferth, rhydd Tref flodau a bwcedaid o fadarch i'w tyfu gartref iddi.

Er bod Cymdeithas Tai Eryri bellach wedi tyfu i fod sawl gwaith maint Tai Gwynedd mewn telerau adnoddau a rhaglen ddatblygu, cedwir perthynas glos a buddiol rhyngddynt.

Tra ar y dwr edrychodd y plant ar y coed yn tyfu i lawr bron at y dwr ochr Sir Fôn i Afon Menai, ac yna draw dros y dwr yr oedd mynyddoedd mawr Arfon yn rhengau cadarn.

Roedd yn bymtheg oed ac roedd ei fam yn barnu ei fod yn tyfu'n ddyn ifanc hardd, cryf.

Prin y mae angen gwell dehongliad o'r modd yr oedd y safbwynt cenedlaethol yn tyfu yng Nghymru rhwng y ddau ryfel na'r brawddegau llwythog hyn.

Sylwch fel mae'r planhigyn yn tyfu'n unionsyth ac yna'n troi eto tuag at oleuni'r haul.

Fel 'roedd y noson yn y Seabank, Porthcawl, yn agosÐu, 'roedd eiddgarwch aelodau'r Côr i gyfarfod â'r trwbadwr yn tyfu'n ddyddiol.

Fe ddylai'r lobelia, ffwsia, Begonia semperflorens a mynawyd y bugail fod yn tyfu'n dda yn eu potiau tair modfedd.

Mae'n anodd tyfu tegeiriannau oherwydd dibynniaeth y tegeirian ar y ffwng ynghyd â'r amser maith sydd arno ei angen i egino.

Gwrthodai ffermwyr ddefnyddio ffyn ysgawen i yrru eu gwartheg a phe curid plentyn â ffon o'r fath ni fyddai'n tyfu'n iawn wedyn.

Wrth i ni godi tâl aelodaeth ffurfiol eleni 'rydym yn hyderu y bydd ein haelodau'n fwy ymwybodol eu bod yn perthyn i fudiad a'r mudiad hwnnw'n tyfu ac yn ymestyn i hyrwyddo defnydd o'r iaith Gymraeg trwy'r wlad.

Fe ddaeth ar draws y llwybr cyn bod crafangau y Biwrtianiaeth lem wedi gollwng ei gafael ar y gymdeithas yr oedd hogiau deg oed yn tyfu i fyny ynddi.

Gwinwydd yn tyfu o bob tu iddi, a chlystyrau anferth o rawnwin du a melyn yn crogi wrth y prennau.

Gwinllanau sy'n britho'r rhan fwyaf o diroedd isaf, calchog, Santorini gyda gwinwydd cwta, bler yr olwg, yn tyfu yno.

Y mae'r angen am iawn yn rhagdybio rhyw gam a wnaed rhwng dau, a rhyw ddieithrwch neu elyniaeth wedi tyfu rhyngddynt.

y broblem yw penderfynu pryd y mae stori yn tyfu'n ddigon hir i fod yn nofel ond gwastraff amser yw poeni am bethau fel na.

Natur o bosibl yw'r cemegydd gorau; yn sicr, mae'n tyfu'r crisialau hyfrytaf a mwyaf nodedig.

Roedd hi'n un ar bymtheg oed as wedi tyfu'n ferch ifanc dal, osgeiddig; y gwallt cyrliog melyn a fu ganddi pan oedd yn blentyn wedi tywyllu'n frown golau cochlyd.

Mae'r byd mor fach bellach, fel bod y lleuad yn frith o faneri, a phridd y lleuad yn tyfu ffrwythau yma ar y ddaear.

Mae plant yn gallu cael tipyn o hwyl wrth eu tyfu a gellid eu defnyddio ar gyfer mesur, cyfraddau tyfiant, etc.

Mae dechra Ionawr fel hyn gystal amser â'r un i mi ddwysfyfyrio dros fy ngwendida yn hyn o beth; achos rydwi'n dal i wegian dan bwysau'r Roses yna fu'n tyfu arna i dros y Dolig.

Hefyd, yr oedd yn brofiad a gwefr cael gweithio hefo cynhyrchydd profiadol fel Tony a sylwi ar actorion da yn datblygu ac yn tyfu o fewn ei waith yn y sgript.

Roedd yr uchelwydd yn cael ei ystyried yn blanhigyn hudol a phwerus, yn enwedig os oedd yn tyfu ar y dderwen.

Dengys ddau beth pwysig; yn gyntaf fod esblygiad bywyd yn araf iawn, ac yn ail fod cyfradd y cyflymder esblygiadol yn tyfu'n barhaol.

Er cased y gwir, rhaid oedd dweud 'fod llawer blodeuyn tlws o farddoniaeth geir yn y pryddestau hyn yn tyfu nid yn nhiroedd breision gwirionedd, ond yn nghorsleoedd anwybodaeth a hunanfoliant cenedlaethol'.

Bydd y patrwm dyfrhau a bwydo yr un fath ag i'r rhai sy'n tyfu mewn borderi pridd.

Ac felly, mae gwyddoniaeth yn tyfu ac yn datblygu, yn creu yr hyn a alwodd JB Conant yn Grand Conceptual Patterns.

Mewn marchnata y mae'r gyfundrefn amaethyddol wedi newid, a rhywfodd neu'i gilydd deuir i'r casgliad nad oes dim o waith llaw dyn yn byw nac yn aros byth; mae'n tyfu ar ôl ei eni nes cyrraedd ei uchafbwynt as yna mae'n gwywo a marw.

Mae planhigion sy'n tyfu mewn tir sy'n brin o nitrogen yn fychan ac yn aml yn felyn eu lliw.

Gan nad yw eu heffaith yn para'n hir iawn, rhaid bwydo gwrteithiau hylif i blanhigion yn gyson yn ystod y tymor tyfu.

Ymhellach, ceir awgrym yma ac acw yn y Beibl o beth yr oedd tyfu i fod yn genedl yn ei olygu.

Yn ogystal â hyn, mae preifateiddio wedi goddiweddyd perthnasedd yr hen ddeddf drwy fod y sector preifat wedi tyfu a'r sector cyhoeddus wedi crebachu.

Bydd y polisi hwn yn cael ei ddiweddaru wrth i ddeddfwriaeth newid, fel y bydd y busnes yn tyfu a/ neu yn newid o ran natur a phan geir damwain gwbl annisgwyl neu ddigwyddiad peryglus.

O ddyddiau Abraham, trwy'r caethiwed yn yr Aifft a'r Ecsodus oddi yno, yr hyn a gawn yw pobl yn tyfu ac yn datblygu nes dod yn genedl.

Mae ffwng bach yn tyfu ar y cnydau hyn.

Ac eto y mae caneuon ac alawon gwerin traddodiadol gwledydd fel Sbaen, Iwerddon a Romania wrth fy modd, yn enwedig pan mae nhw'n swnio fel petaent wedi tyfu o bridd y gwledydd yna.

Pam yr ydych yn meddwl y defnyddir cyn lleied o'r gwastadedd ar gyfer tyfu cnydau?

Daethom ar draws rhwy barc bychan lle y câi hen bobl fynd i eistedd yn yr haul - 'roedd y glaswellt wedi tyfu'n hir, a'r Dant-y-Llew yn drwch.

Erbyn hyn roedd garddwyr N'Og yn medru tyfu cystal wynwyn a'r Garddwr Brenhinol, ac felly roedd gerddi'r Palas wedi mynd yn ol at dyfu dim ond blodau a ffrwythau gan adael y wynwyn i'r gerddi preifat a'r Lotments.

Rhag ofn i rai ohonoch feddwl am ddefnyddio llwch llif, ni fuasai'n syniad newydd, cofiaf y syniad o'i ddefnyddio yn orchudd rhwng planhigion yn tyfu gael ei weithredu ddeng mlynedd ar hugain yn ôl.

ac ni welwch chi braidd ddim heb law war crop yn tyfu ar hyd yr holl ffordd oddi yma i Chesterton - wyth can milltir o daith, os ydych chi yn mynd mor belled ag yno.'

Mae'r tomatos yn hoffi amgylchfyd sych a'r cucumerau yn hoffi lleithder felly, ni ddylid eu cymysgu yn yr un tŷ a disgwyl tyfu'r ddau gnwd yn llwyddiannus.

Mae Tai Eryri wedi tyfu o'r gymuned gyda'i gwreiddiau yn ddwfn yn yr ardal ac mae'n sensitif i nodweddion a hinsawdd yr ardal ac yn gallu ymateb i'w hangen.

Nid oes fawr o rug yn tyfu ar Foel Hebog nac ar un o'r moelydd eraill chwaith o ran hynny.

Ac yr oedd y Blaid yn tyfu i fod felly.