Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

tyllau

tyllau

Bob hyn a hyn, brathent eu pennau heibio i'r cilbost, fel llygod mawr yn eu tyllau.

chwilod yn dodwy eu hwyau dan y rhisgl, a'r adar yn nythu yn y brigau new mewn tyllau yn y boncyff.

Nid yn y daearau hyn y genir eu hepil - torllwyth o bump i naw fel rheol - ond mewn tyllau wedi'u hagor yn bwrpasol ar gyfer y rhai bach.

Wedi cyrraedd diogelwch y mur wrth gefn y ffynnon gwnaethant yn siŵr eu bod yn gwybod ym mhle'r oedd y tyllau yn y muriau fel y gallent wylio drwyddynt.

Bu rhaid mynd i'r hats i guro pegiau i'r tyllau.

canu ddwywaith a'r tyllau'n clecian allan, a chanu deirgwaith i bawb fynd yn ôl at eu gwaith.

Wedi darfod y ddau dwll mae ei fêt sydd ar y top yn gollwng dau bisyn o haearn crwn iddo; mae yntau yn eu rhoi yn y tyllau, wedyn mae'r sawl sydd ar y top yn gollwng darn o bren iddo.

Mae nifer o'r mannau nythu (fel tyllau mewn hen goed) yn prysur ddiflannu ac, yn sicr, ni ellir, yn ôl pob tebyg, ddod o hyd iddyn nhw yn iard yr ysgol.

Yna cychwynnid ar y gwaith o dorri tyllau yn y cyrbau i dderbyn y camogau; hwn oedd y gwaith anoddaf o ddigon, rhaid oedd tyllu fel bod yr oledd yn iawn a'r camogau'n mynd i mewn yn rhwydd i'r tyllau yn y cyrbau.

Yna, gydag arf arbennig fe dynnai'r gadwyn y ddwy gamog i'r man iawn fel ag i fynd i mewn i'r tyllau yn y cyrbau.

Bu "wele y personiaid yn dyfod allan o'u tyllau...

Gyda cheir yn hongian wrth ei gilydd gerfydd y tyllau lle'r arferai rhwd fod dydy'r heddlu ddim yn debyg o'ch stopio chi i ofyn oes gennych chi yr hyn sy'n cyfateb i MOT.

Daw'r nerfau o'r trwyn i fyny drwy'r tyllau bach hyn fel pan fyddwn yn anadlu fe'n galluogir i sawru a gwahaniaethu rhwng gwahanol arogleuon.

Serch hynny, unwaith bob can mlynedd, mae'r meini yn powlio allan o'u tyllau ac yn rowlio i lawr i'r pant i yfed o'r pwll yn yr afon.

Anifeiliaid cymdeithasol ydynt, yn cartrefu gyda'i gilydd mewn tyllau o dan y ddaear.

Yn y tyllau hyn bydd nyth diddos o laswellt yn gymysg â blew'r fam, a bydd hithau yn mynd yno bob nos i roi llaeth y frest i'r cywion ac wrth ymadael yn gofalu cau ceg y twll gyda phridd fel nad yw'n hawdd canfod y fynedfa.

Er hynny nid oedd un ohonynt nad oedd rhyw ias o ofn yn cerdded drwyddo fel y gwylient, a'u llygaid ar y tyllau yn y mur, am unrhyw arwydd fod yr ymwelydd wedi cyrraedd.

Synhwyrwn ei gywilydd weithiau pan edrychwn ar y rhwysg yn ei esgidiau a'r tyllau yn ei ddillad.

Yr oeddwn i'n rhy wan i feddwl erbyn hynny heb sôn am symud." "Dyna oedd y marciau a'r tyllau'n y grisiau pren felly?" meddai Louis.

Yma defnyddiai'r saer coed declyn arbennig i gael y camogau i'r tyllau.

Ac ro'n i wedi gorfod byw mewn rêl tyllau am flynyddoedd.

tyllau ynddo yn arbennig y rhai a oedd i dderbyn y camogau.

"Dyna pam yr oedd tyllau yn eich jersi felly," meddai Louis, "ac yn wlyb gan y poer yn disgyn o geg Rex."

Cyn inni ddechrau ffilmio fe gerddais o gwmpas ar fy mhen fy hun, ac, yng nghornel fy llygad, gwelais ddarn o bapur ar ochr un o'r tyllau mawr.

Roedd y tyllau'n wahanol eu maint yn ôl sefyllfa'r graig; byddai twll gweddol fychan ei hyd yn ateb y pwrpas weithiau, tra byddai eisiau twll mwy dro arall.

Buan y rhuthrodd y dŵr i mewn i'r tyllau, ac mewn chwinciad roeddwn at fy nghanol yn y llyn a'm traed yn suddo i'r haen drwchus o fwd ar y gwaelod.

Ym Mhencampwriaeth Tyllau'r Byd yn Wentworth mae Padraig Harrington un twll ar y blaen yn erbyn Bob May, Nick Faldo dri thwll ar y blaen i Darren Clarke ar ôl deunaw twll.

Rwyf wedi cael diwrnodau o'r fath a haul hyfryd yn cynhesu'r gaeaf, ac yr wyf wedi cael dyddiau gwych wedi i'r bechgyn fod allan yn torri tyllau yn y rhew er mwyn gallu rhoi'r abwyd allan!

Yr oedd yn waith gofalus, a phe byddai'r tyllau ychydig iawn o'u lle anodd oedd cael y camogau i mewn i'r cyrbau.

Sôn yr oedd y tro hwn am fôn y trwyn lle ceir tyllau fel gogr fechan o'r tu mewn yn llawr y benglog.

Mae Colin Montgomerie bump ar y blaen i Padraig Harrington ym Mhencampwriaeth Tyllau'r Byd yn Wentworth.

Diolchent fod y tyllau yn y mur yn ddigon mawr iddynt allu gweld i mewn i'r adfail bron i gyd.