Perthynas chi-a-chithau fu rhwng Mona a Tref gynt ond wrth iddynt gydweithio closiant fesul tipyn: unwyd hwy yn eu consyrn a'u nod.

Y gri i ddiwygio'r Eisteddfod yn uchel drwy'r cyfnod ( gan gyfateb i'r gri i ddiwygio Cymru ei hun ), nes cyrraedd uchafbwynt yn Eisteddfod Machynlleth pan unwyd y ddwy elfen elyniaethus, Cymdeithas yr Eisteddfod a'r Orsedd, yn swyddogol, a ffurfio corff newydd, Cyngor yr Eisteddfod Genedlaethol, a gosod yr Eisteddfod ar seiliau cadarnach ar gyfer y dyfodol.

Pe cymerasai'r cyfan ac "uno% Denmarc oll â'r Almaen, fel yr unwyd Cymru a Lloegr, a fuasai'r Daniaid ar eu helw?

Ystyrir Lloegr a'r Alban - drwy 'ddamwain' brenhinllin unwyd dwy wladwriaeth a pheidiodd casineb.