Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

vers

vers

Manteisiodd rhai o'r cystadleuwyr ar ofynion penagored y gystadleuaeth ac anfon cerddi vers libre cynganeddol i'r gystadleuaeth, gan gynnwys y bardd buddugol.

Cerdd vers libre cynganeddol oedd y gerdd fuddugol.

Dyma'r tro cyntaf erioed i gerdd vers libre cynganeddol ennill y Gadair.

A siarad yn bersonol am funud bach, mae'n rhaid i mi gyfaddef, er enghraifft, na fedraf gael fawr o hwyl ar vers libre Gymraeg.

Cerdd yw hi, wrth gwrs, mewn vers libre, a dyna ran bwysig o'i champ hi.

Ond y cyfrwng newydd, y vers libre a'r ymdeimlad barddonol gwahanol - dyma wir gyfrinachau'r gerdd.

Os torrodd y modernistas trwy dir gwyryf yn eu harbrofion gyda mydrau newydd, a chydag ieithwedd a ddaeth o Ffrainc, gwnaeth beirdd y pum a'r chwedegau yng Nghymru rywbeth tebyg gyda'u defnydd o'r vers libre.

Cerddi eraill: Gwyndaf, gyda cherdd vers libre cynganeddol, y tro cyntaf i gerdd o'r fath gyrraedd cystadleuaeth y Gadair, Caradog Prichard a Brinley Richards, gydag awdl ddychan ysgafn.

Cerdd vers libre cynganeddol oedd pryddest fuddugol 1950 hefyd, ac mae'n gerdd rymus iawn mewn mannau.

Ond, wrth reswm, nid yn ôl y fformiwla yma y mae'r rhan fwyaf o'r beirdd cyfoes yn cyfansoddi, yn enwedig os mai vers libre Saesneg y mae nhw'n ei sgrifennu.

Ni fu SL erioed yn fardd poblogaidd a da fuasai clywed rhagor o feirniadaeth o'r math a geir weithiau yn ysgrif Gwenallt, sy'n dweud, er enghraifft, 'Nid yw Mr Lewis yn cerdded mor sicr yn y mesurau traddodiadol at yn y vers libre.' Teimlais innau droeon mai gwely Procrwstes y mesurau caeth a orfodai SL i gynnwys geiriau hen, prin ac anghyfiaith a chystrawennau hynafol a chymhleth, fel petai tywyllu ystyr yn ddibwys neu hyd yn oed yn rhinwedd.OES AUR Y WASG GYMREIG

Gwyndaf, gyda cherdd vers libre cynganeddol, y tro cyntaf i gerdd o'r fath gyrraedd cystadleuaeth y Gadair, Caradog Prichard a Brinley Richards, gydag awdl ddychan ysgafn.

Yr oedd cystadleuaeth y Goron ym Mhwllheli yn garreg filltir bwysig yn hanes barddoniaeth Gymraeg ac yn hanes yr Eisteddfod oherwydd dyma'r tro cyntaf erioed i gerdd vers libre ennill y Goron.