Ble bynnag yr âi, ei gam bellach yn fyrrach, ei war wedi crymu, roedd croeso iddo.

Gan ddefnyddio ei wybodaeth ai ymchwil helaeth cynhyrchwyd cyfres dwy ran ar gyfer History Zone BBC Two, Boer War.

Roedd Ifor yntau wedi dechra teimlo fod rhywun yn ei wylio trwy'r amsar ac yn chwythu i lawr ei war.

Yna'r gŵr yn rhoi ei ben heibio i'r drws, ac yn galw i'r tŷ, "Na, 'dydi hi ddim yn bwrw, 'd â i ddim â sach heddiw." Yna'n taflu hen gôt dros ei war a'i chau â phin sach ac yn troi'r bin at ei ysgwydd.

Brigyn banadl wedi plygu'i war i'r gwynt gan ymffurfio'n fwa addas.

Rhaid i ti gyfaddef iddi geisio ein brifo ni ym mhob ffordd bosib: ninnau'n ceisio bod yn garedig wrthi, yn ei gwahodd hi yma, yn mynd a hi allan am fwyd, yn ceisio ymddwyn yn war ymhob ffordd, a dangos fod modd i dderbyn y pethau hyn ond ymddwyn yn synhwyrol.

Camodd drwy fwlch yn y clawdd drain yn gap stabal i gyd, a hen sach dros ei war.

Moscow yn galw Thatcher yn 'Iron Lady' a 'wicked cold war bitch'. Harold Wilson yn cyhoeddi'n annisgwyl ei fod am ymddeol fel Prif Weinidog, a James Callaghan yn ei olynu.

Gafaelodd yn ei war a'i godi'n glir oddi ar y llawr cyn ei daflu i du ôl y fen ar ôl y sach.

Yng nghyfnod y Boer War, tra'n gweithio yn Nulyn, y priododd â Mam.

Effeithiodd ar ewynnau ei war; ni allai ddal ei ben i fyny; byddai mewn poen mawr yn gorwedd neu'n cerdded, ac effeithiai ar ei olwg.

Cofiai fel ddoe y diwrnod y daeth yntau i'r eil o'r buarth y bore gwlyb hwnnw dros ddeuddeng mlynedd yn ol - y diferynion glaw yn treiglo'n bistyll tros gantel ei gap a'r sach ar ei war yn sopa diferu.

Gallai deimlo anadl poeth ar ei war a chlywed rhyw ganu grwndi bygythiol yn ei glust.

'Oef, yndydi Mf Huws.' chwythodd Malcym gymyla mawr o agar o'i geg ar war Ifor.

ac ni welwch chi braidd ddim heb law war crop yn tyfu ar hyd yr holl ffordd oddi yma i Chesterton - wyth can milltir o daith, os ydych chi yn mynd mor belled ag yno.'

Gan ddefnyddio ei wybodaeth a'i ymchwil helaeth cynhyrchwyd cyfres dwy ran ar gyfer History Zone BBC Two, Boer War. Cafwyd canmoliaeth fawr i'w ddehongliad hynod bersonol o'r digwyddiadau.

Pan tua thair neu bedair milldir o Memphis, a'r ffordd yn rhedeg drwy ganol meysydd llydain a gwastad o bob tu i ni, gofynnai Mr Eleazar Jones i deithiwr a ddigwyddai eistedd ar ei gyfer, gan gyfeirio at faes ar lechwedd bychan gyferbyn â'r ffenestr, â rhyw fath o growcwellt hir yn tyfu arno, nad oedd Mr Jones yn hollol sicr beth ydoedd, - `Cnwd,' ebe fe, `o ba beth yw hwn ar y maes yna?' Ebe'r dyn, gan godi ei ysgywddau ac ysgwyd ei ben gydag ochenaid, `that is a war crop!' - Cnwd rhyfel ydyw hwnyna!

Dilynid trefn arferol y Clybiau o gynnal cyfarfodydd megis darlithoedd wedi eu trefnu gan y 'War Ag'.

Ymhen rhyw ddwy filltir o Abergwesyn daw terfyn ar y coed gleision yr ochr draw i'r afon a daw llechwedd noeth Cein Alltwinau, a'r gwrychyn o graig ar ei war, i'r golwg.