Gwyddai pa anghyfiawnderau yr oedd am eu dileu, ond pa fath o gyfundrefn a fedrai weinyddu'r chwyldro?
Gall hyd yn oed yr offeiriad deimlo'r caddug yn cau amdano wrth iddo weinyddu'r offeren.
Y cynhyrchwyr a redai'r ffatri, drwy bwyllgor oedd yn gyfrifol hefyd am weinyddu cynllun yswiriant a nawdd cymdeithasol.
Pan oedd eu hymerodraethau yn eu bri, mater o hwylustod wrth weinyddu oedd mynnu mai iaith y goresgynnwr oedd yr unig iaith swyddogol yn y diriogaeth.
* Mae safle Llandarcy yn cael ei weinyddu ar ran yr Eisteddfod gan gwmni BP.
Yr oedd y bonheddwr lleol yn gyfreithiwr, yn ystyr fanwl y gair, pan arhosai gartref i weinyddu ei ystad.
Roedd hi wedi derbyn y byddai eisiau ei chymorth ar ei mam, gan ei bod hithau wedi gorfod ymgymryd at weinyddu ewyllys ei gwr.
Yn y plwyfi hyn, ymddiriedwyd y dasg o weinyddu anghenion y plwyfolion i'r offeiriaid plwyf.
Roedd o fel bod mewn perlewyg wrth i'r offeiriad weinyddu'r sacrament i'r merched yma - merched a fu unwaith yn weinyddesau i'r tai mawr yn Beirut pan oedd hi'n dal yn berl y Dwyrain Canol.
Eto, yng ngras cyffredinol Duw, ymddiriedwyd y cyfrifoldeb i'r llywodraeth i weinyddu cyfraith a threfn.
Pe symudid holl staff PDAG i mewn i un corff addysgol, ni welir sut y gall swyddogion y naill gorff cyhoeddus anadrannol, sy'n gweithredu mewn un sector yn unig, gynnig arweiniad i aelodau'r cyrff eraill sy'n gyfrifol am weinyddu sectorau gwahanol.
Rhagwelir y bydd sawl corff yn gyfrifol am weinyddu addysg yn ei ystyr ehangaf yng Nghymru, sef
Y mae y llywodraethwyr trwy y cwricwlwm cenedlaethol wedi gosod y maes llafur i'r ysgolion ond gwneud y llywodraethwyr yn gyfrifol am ei weinyddu.