Yn y sefyllfa honno yr oedd Rondol yn yr hanes gan Pitar Wilias, ar wahan mai enwau dychmygol a ddefnyddiodd o yn ei ddarlith oherwydd i 'nhaid wrthod rhoi caniatad iddo ddefnyddio ei enw fo a Nain, ac am y tro cynta dyma gyfle i chi gael y stori fel yr oedd.

A phan glywodd Rondol fod Pitar Wilias yn gwneud montibag ohono ar lwyfannau'r wlad, y cyfle cyntaf a gafodd fe ddwedodd wrtho, 'Weli di Pitar - ma'n nhw'n dweud wrtha i dy fod yn cymryd fy enw'n ofer am fy mod yn cymryd ambell i lasiad o gwrw, ac na fyddi byth yn son am dy ffrindia sy'n llyncu wisgi.

Mrs Wilias, Tū Capel, fyddai yn dysgu rhain.

Yn amser y Diwygiad, mewn sgwrs a Pitar Wilias, un o wyr amlwg y pentra, ynglyn a chrefydd, fe ddwedodd Rondol wrtho, 'Dwi ddim yn ama na fedrwn i arwain fy hun i ymuno a'r Bedyddwyr pe bawn i'n gwybod y cawn i drochfa mewn cwrw' 'A finna' meddai Begw.

Roedd Ledi Gysta mor ddelicet." "Wilias-y!" ebr y misus, yn sydyn.

Ond roedd Rondol a'i gwrw mor bwysig i Pitar Wilias pan fyddai'n areithio ar ddirwest ag oedd y diafol i John Elias pan roddodd y meddwon ar werth yn Sasiwn Caergybi.

"Wilias-y!" Torrodd y misus ar y distawrwydd.

Mrs Wilias fyddai yn dysgu y "Rhodd Mam" i'r plant.

Pan fyddai hogyn wedi cael ei drwytho yn "Rhodd Mam" ac wedyn, wedi bod yn hogyn drwg byddai gwersi Mrs Wilias yn siwr o ddod yn ôl i'w feddwl yn ddiarwybod iddo, bron ac yn dweud wrtho: "Tro yn dy ôl".

wrth feddwl be' f'asa' 'Nhad yng nghyfraith wedi'i ddeud, be' f'asa'JohnJones Tan 'Rallt wedi'i ddeud Owen Pritchard Sadlar, Simeon a Manuel Thomas, Gruffydd Wilias, Rolant Wilias, HughieJarvis .