Aeth hi ag ef i'r gegin a gellir dychmygu syndod y gŵr parchus, ac yn wir ei sioc, pan ddangosodd y wraig iddo y gwydr deuben a ddefnyddir i amseru berwi wy - ond un mwy lawer na hynny - yn llawn o lwch llwyd.

Y mae iddo ddiddordeb arbennig i wŷr Ceredigion ­ dywed traddodiad a fod yn fab i Sant, brenin Ceredigion.

Yr oedd honno tua chwe throedfedd o hyd, a phwysai tua dau gan pwys, a phan ddefnyddid yr allwedd fawr byddai wyth o wŷr y felin yn ei thrafod gyda'i gilydd.

Ni allai'r ysgwieriaid godi ond ar draul y mân wŷr rhyddion ar y naill law a'r caethion ar y llaw arall (er i rai o'r rheini lwyddo i oresgyn pob anhawster a thyfu'n ysgwieriaid eu hunain).

Dyma sut y dychmygodd Stephen Spielberg yn ei ffilm Jurassic Park y gallai dinosoriaid gael eu hail-greu heddiw - drwy ddarganfod beth oedd y wybodaeth enetig yn eu DNA, ac yna trosglwyddo'r wybodaeth enetig yma i wy anifail arall.

Sut i ferwi wy

dau o'r prif siaradwyr oedd john bright a richard cobden dau o wy ^ r mwyaf blaenllaw lloegr a phleidwyr masnach rydd.

Wy a Dyff 'di hala ffortiwn fan hyn dros y blynydde a ma'r Karen fach 'na sy'n berchen y lle yn neud mwy byth o ffortiwn nawr.

ond y ddwy ohonom yn egluro ein bod yn llysieuwyr felly ffwrdd a ni i gael brecwast Chinese go iawn - powlen fawr o noodles hefo wy 'di ffrio ar ei ben.

Wy fel y banc, ch'wel.

siaradai llawer o wy ^ r amlwg prydain yn gyhoeddus yn erbyn rhyfel ac ar un adeg dywedodd un o weinidogion y llywodraeth mai angen, newyn, haint a marwolaeth yw rhyfel.

Efallai bod hyn yn esbonio paham yr oedd cynifer o weinidogion yr achosion ymneilltuol yn nyffryn Aman a'r cylch yn ystod y cyfnod cyn-ddiwydiannol yn wŷr di-goleg.

Meddyliais am fy nhŷ gwag; fawr o ddim yno ar wahân i ddau wy, tamaid o gaws a choffi du i swper, a'r awydd i fwyta mwy ond heb yr hawl i wneud hynny.

Ac wedi cyfaddef bod agendor rhwng delfryd ac ymddygiad yn fy arferion bwyta, megis mewn llawer o bethau eraill, rhaid imi ganmol y bacwn a'r wy a gawsom i frecwast bob bore cyn cychwyn ar y daith, a'r bara toddion bras nad yw dietegwyr heddiw yn ei gymeradwyo, y brechdanau ham, a'r caws, a'r tomatos a'r afalau a baciwyd beunydd ar ein cyfer.

Dyna sy'n digwydd wrth i'r wy gael ei dwymo - mae'r pelenni yn datgymalu ac mae bondiau hydrogen yn gludio'r rhaffau wrth ei gilydd i ffurfio rhwydwaith eang.

Fe orchymyn Cadog i'w wŷr ddod ê gwartheg o unrhyw liw a thrwy ddylanwad dwyfol troir hwyn'n goch a gwyn fel y deuant o flaen y llys.

Yr oedd Mr Ieuan Wyn Jones, yr Aelod seneddol yn bresennol, ynghyd a nifer eraill o wŷr amlwg yr Ynys.

Bu'r wasg yn llawn yr wythnos hon yn condemnio y Daily Mirror am ymyrryd a phreifatrwydd pobol, ond doedd neb yn cwyno am Nia -- ddim hyd yn oed un wylwraig a oedd a llond ceg o sandwich wy pan ymddangosodd Nia fel huddug i botes wrth ei hochor!

'Fel wy ishws 'di gweud, wy a Dyff a Mark yn byw fan hyn yn y Deri Arms.

Derbyniai nawdd gan amryw o wŷr mawr y cyfnod, a'r rheini'n weinidogion dylanwadol yn ddieithriad, megis Thomas Rees, Abertawe, W.

Ond nid pawb a gymeradwyai'r drefn hon o bregethu teithiol, oblegid rhoddai gyfle i rai cymeriadau digon brith ac annheilwng i fanteisio ar garedigrwydd yr eglwysi, a daeth amryw o 'wŷr y gwithe allan o waith yn crwydro'r wlad i bregethu' yn destunau gwawd a dirmyg.

Gwyddys hefyd fod canu baledi yn weithgarwch poblogaidd ymhlith rhai o drigolion y dyffryn, a'r rheini'n aml yn wŷr a brofodd ddyddiau gwell, megis Evan Nathaniel, brodor o'r Alltwen yn wreiddiol, a fu'n crwydro'r cymoedd yn canu a gwerthu baledi.

Ac, wrth gwrs, os gadewch i wy wedi ei ferwi oeri nid yw'n troi'n ôl yn hylif.

Mae'n bleser cael y cyfle i wasanaethu'r gwerthoedd yr wy'n credu ynddyn nhw." Dyna nodwedd llawer o'r cynhyrchiadau y mae ef wedi gweithio arnyn nhw yn y gorffennol, llawer ohonyn nhw ar y cyd gydag awdur y gerddoriaeth y tro hwn, Eirlys Gravelle.

Trueni, mewn gwirionedd, nad oedd gen i amser i chwarae yr hyn syn cael ei alw yn Egg Invaders ller ydych chi, y chwaraewr, yn gondom syn saethu at hâd gwrywaidd er mwyn amddiffyn wy benywaidd rhag rhaib y dihiryn Sberman.

(Troai fy nhad yn ei fedd pe gwyddai beth wy'n mynd i'w ddweud yn awr ar goedd gwlad am yr hen lanc duwiol - dyn da oedd y Parch.

Yn y cyfnod bore, ymestynnai'r wlad a elwid yn Forgannwg o Abertawe i'r afon Wy, a chynhwysai Erging ac Ewias, sydd bellach yn rhan o sir Henffordd.

Ymrestrodd amryw o wŷr amlwg yn y Brifysgol tu ôl i Newman, fel William Palmer, a fu'n llugoer ei deimladau tuag ato er pan gyhoeddwyd Remains Hurrell Froude, a Dr Pusey, a apeliodd am amser a chyfle i Newman gael ei amddiffyn ei hun, er nad oedd yn cytuno â rhai adrannau o'r Traethawd.

Mwy nid wy'n ei ofyn.

A wy'n glust i'r cwbwl.

Fel wy ishws 'di gweud, wy a Dyff a Mark yn byw fan hyn yn y Deri Arms.

Yn ystod y ddeunawfed a'r bedwaredd ganrif ar bymtheg cafwyd cyffro mawr ym maes glo de Cymru gyda llawer o wŷr amlwg yn egni%ol mewn gwahanol fannau.

'Wy i am fod yn fy nghôr cyn y dŵa nhw i miwn i'r Eglwys." Teulu'r Plas wrth gwrs, oedd y nhw.

Un elfen arall gyffredin: yr oedd y genhedlaeth newydd hon o feirdd yng Nghymru yn wŷr llydan eu diwylliant a'u darllen, ac yr oedd rhai ohonynt wedi teithio ar y Cyfandir.

Er mai dim ond clywed ambell brotest tu fas i'r lle 'ma wy i, a chael cadw'r lloffion o'r Echo amdana i; 'na'r cyfan.

Ni chaniatê i Bryderi ladd y crefftwyr cenfigennus, 'y taeogion racco', oherwydd fe rybuddid Caswallon a'i wŷr ac fel canlyniad fe geid galanas ofer.

Gellir tynnu'r rhaffau allan trwy guro'r wy yn galed i wneud ewyn, bydd rhai o'r rhaffau yn cysylltu â'i gilydd ac fe ellir hybu hyn gydag ychydig o wres a gwneud meringue.

Dau o wŷr sir Gar oedd dau dad-cu Euros, y naill yn hanu o'r Pwll,

'Ta beth, wy'n gweld y cwbwl fan hyn.

Wy i 'di laru ar fod yn grwt da; cael mwy o gymeradwyaeth na neb arall Ddydd Gwobrwyo am fod crwt bach du 'di gwneud mor dda mewn Hanes, nid yn y chwaraeon arferol.

Hydref 20 CACAN WY EXPERIENCE a RHIAN MOSTYN yn Llanfair Arms, Llanfairfechan.

Mae ei wŷr yn crechwenu ac yn ei oganu ymhlith ei gilydd, ond maent yn grwgnach hefyd wrth wedd clod y llys ac enillion y twrnameintiau'n diflannu.

'Wy'n credu taw ei ffordd amyneddgar, fonheddig e oedd yn ei dangos hi lan, hyd yn oed iddi hi ei hunan, yn dangos yn gwmws beth oedd hi.

Yn ddamcaniaethol yr oedd gwahaniaeth pendant rhwng y boblogaeth Seisnig gymharol fechan, a oedd wedi'i sefydlu yn y bwrdeistrefi ac ar y tir gwaelod (yn enwedig yn y Mers), a'r boblogaeth Gymreig, yn wŷr rhyddion ac yn gaethion, a oedd yn trin y tir a oedd yn weddill.

Felly mae'r wy yn troi yn solid.

Dywedir i Gadog fod yn berchen ar ddarn o dir ar lan yr afon Liffey, yr afon y gorwedd Brên drosti er mwyn ffurfio pont i'w wŷr.

Ar ei eistedd o flaen ei wŷdd y mae'r certmon bellach a chyrn ei radio am ei glustiau yn llenwi'r clyw a phob a roc a jeif a jas.

Enwir Lewis Tomas, abad olaf Margam cyn y dadwaddoliad, mewn cywydd a ganodd Lewys morgannwg dros Lewis Gwyn o Drefesgob i ofyn gwartheg gan wŷr o'r dalaith, llawer ohonynt yn perthyn i deuluoedd blaenllaw.

Casâi'r wy 'di sgramblo am 'i fod yn oer a di-halen a di-bupur, adi-bopeth arall.

Disgynnodd Mr Parker, a oedd yn chwe throedfedd tair modfedd o daldra ac yn pwyso pymtheg stôn ar ben pentwr o wŷr, gwragedd a phlant.

Gan fod cerddi'r beirdd proffesiynol yn cael eu datgan i gyfeiliant telyn neu grwth (mewn dull y collasom ni yn llwyr ei gyfrinach), fe ffurfiai'r beirdd ynghyd â'r telynorion a'r crythorion un dosbarth o wŷr wrth gerdd, a thebyg fod y cyfarwyddiaid - y gwŷr a adroddai'r hen chwedlau - hwythau'n perthyn i'r dosbarth hwn tra parhaent.

Yn hanes Maelgwn dallwyd ef a'i wŷr gan golofn niwl a aeth gyda Chadog, ac yn hanes Rhun fe'u dallwyd gan fwg a godai o ysgubor y ceisiai gwŷr Rhun ei llosgi.

Eithr heno, wrth syllu i fyw llygad y fenyw-ddweud- ffortiwn hon ni chanfyddai Wil ddim oll namyn hen ddynes dlawd a diymadferth yn ceisio crafu ychydig o sylltau at ei gilydd drwy adrodd chwedlau ystrydebol a threuliedig wrth hen ferched anymwthgar ac wrth wŷr gweddw go deimladwy.

Chwe wy wedi ei ffrio hefo pryfed a dim arall oedd y brecwast gawsom yng nghanol yr anialwch y bore hwnnw.

Aelwyd oedd hi, yn anffodus, lle credid bod Dr John Williams, Brynsiencyn a Dr Thomas Charles Williams yn wŷr perffaith.

Nid oeddynt erioed wedi cael wy a bacwn yn eu bywyd.

Ta beth, wy'n gweld y cwbwl fan hyn.

'Dwi'n cofio unwaith mam wedi gwneud cwstad wy, a thrwy rhyw anffawd disgynnodd matsian i'r cwstad, heb i mam sylwi, fe gyrhaeddodd y fatsian ar blât 'y nhad, ac yntau'n troi at Glyn, fy mrawd, a deud 'Gymi di hanner y fatsian 'ma efo fi Glyn?' Os bydda ni'n digwydd mynd i rywle i gael bwyd wedyn, tŷ ffrindia' neu gaffi, ac os bydda rhywun yn cynnig cwstard, mi fydda ni i gyd fel un yn dweud, "Oes 'na fatsian yno fo?" 'Roedd nhad yn ddoniol pan oedd o wedi gwylltio hyd yn oed, dyma ddwy enghraifft sy'n dod i'r cof.

Digwyddai hyn fel arfer pan geid cyfuniad o dair ffactor: cyni economaidd siom y dosbarth swyddogol yn eu disgwyliad am ffafrau o law eu harglwyddi, a rhyw ddrysu neu lacio ar y cwlwm gwrogaeth rhwng yr arglwydd a'i wŷr.

Ti sydd wedi'n llywio ni'n ôl mewn ffordd nag wy'n 'i deall eto.'

Y protein sy'n gyfrifol am i'r wy droi'n solid wrth ei ferwi.

Mewn geiriau eraill, nid rhywbeth a goleddid gan wŷr di-ddysg a chyfyng eu gorwelion ydoedd y myth Brythonaidd yng nghyfnod y Dadeni.

Cafodd Delyth Rowlands o Glwb Llangoed gyntaf am osod blodau ar y thema 'Cwpan y Byd' a daeth Gwen Peters o'r un clwb yn drydydd am addurno wy.

I chi, wŷr a merched ifainc y Chweched Dosbarth, mae gwaith Kate Roberts fel gwaith o oes o'r blaen.

Gwelwn yn fy meddwl y gŵr hwn yn cael platiaid o gig moch ac wy i frecwast a gweld tipyn o doddion o gwmpas ei geg!

Ym mhen y rhestr - a rhestr bendefigaidd ar y cyfan, cofier - y mae enwau rhai o wŷr mawr y genedl yn eu cyfnod.

Ac er y brys yr wy'n cofio hyd heddiw am y chwa bersawrus a lanwodd fy ffroenau.

Bu'n rhaid imi ddal yr wy dan ddweud "'Da ni'r tramorwyr yn hoffi bwyta Qingsong Pidan hefyd".

Os bydd hylif fel llefrith wedi ei gymysgu gyda'r wy yna, wrth ei dwymo, bydd yr hylif yn cael ei ddal yn y rhwydwaith ac fe gewch gwstard.

Yn aml iawn gelwir ei rhan uchaf yn Gafrogwy neu'n Frogwy, sy'n enghraifft arall eto o enw ar nant ym Môn sy'n gorffen â'r terfyniad 'wy'.

Cofiodd am y llongau anferth oedd wedi diflannu heb i neb glywed sôn amdanyn nhw wedyn, am donnau oedd yn uwch na phen uchaf goleudai, am fôr oedd yn medru torri concrit trwchus yn union fel petai'n blisgyn wy.

Ar ôl dod o hyd i westeiwr addas bydd yn dodwy wy ar, yn, neu ger y trychfilyn gwesteiol.

Rhybuddiwyd P:wy~ot Streic Caertydd gari we/ ithwyr Cwmni Rheilffordd y Great Western am gynllun i fewnforio cynffonwyr ar y rheilffordd er mwyn torri'r streic.

Mae rhaffau gwahanol broteinau wedi eu trefnu mewn ffyrdd gwahanol, mae rhai yn debyg i risiau troellog ac mae rhai eraill yn haenau, ond mae'r rhan fwyaf o'r protein mewn wy ar ffurf pelenni.

Twpsyn, ond wy'n 'i garu fe.

Tanlinellwyd y pwynt, ond mewn modd cymeradwyol, gan Ifor Williams yn ei 'Ragair': Os eich amcan yn prynu'r gyfrol hon oedd cael stori anturiaethus, 'o gyfnod y rhyfel degwm', a chwithau i ddal eich hanadl wrth ruthro drwy ei digwyddiadau cyffrous, ha wŷr, ewch yn ol i ffeirio Gŵr Pen y Bryn am gyfieithiad o chwedl Saesneg.

Mae Enid yn syrffedu ar y bywyd hwn - 'nid oes dim gasach gennyf na hynny', meddai - ond ni allai gyfaddef hynny i Geraint ac ni all ychwaith adrodd iddo anesmwythyd a beirniadaeth ei wŷr.

Nid wy'n siwr ai da ai peidio oedd ein bod heb waith, oherwydd yr oedd pawb yn ddychrynllyd o wan, a nifer mawr iawn yn dioddef o afiechyd.

Ochr yn ochr â'r offeiriaid 'secwlar' hyn - hynny yw, y rhai a arhosai yn y 'byd' er mwyn gofalu am y plwyfi - yr oedd dau fath o wŷr eglwysig a elwid yn 'grefyddwyr'.

Yn swyddogol, awr o ddiffyg peirianyddol oedd yr awr honno, ond y peth a erys yn y cof yw bod cwmni o wŷr y felin yn trafod cwestiwn creadigaeth, a Phil yn rhoi arweiniad i'r drafodaeth.

'Gwraidd edn mewn gradd ydwyd', meddai Wiliam Llŷn, 'mwy'n dy ras na mân wŷr wyd'.

Araith Saesneg, yn sôn am Don John of Austria at the bartle of Lepanto, yw'r unig un yr wy'n ei chofio a oedd yn beirniadu'r cynnig.