Mi allai gredu damcaniaeth newydd Seiciatrydd o Rydychen, mai dynion a ddechreuodd siarad gyntaf yn y cyfnod cyn hanes.

Eto cyfyd damcaniaeth Branwen Jarvis anawsterau: yn yr ail bennill, os Crist a olygir gan 'Arthur Iôr' sy'n arbed Mabon ac yna rywsut yn peri ei fwrw i 'fydafon geol y gelyn' yna ni ellir gwneud synnwyr o'r peth.

Mae pob naturiaethwr enwog ers Aristotle wedi cynnig damcaniaeth i ddatrys dirgelwch cylchdro ei bywyd.

Efallai na ddylid amau'r posibilrwydd iddo fod yn rhyw fath o ddisgybl gynorthwywr i'r Esgob cyn mynd i Rydychen, ond edau go wan i ddal gafael ynddi fyddai damcaniaeth felly.

Achos syndod i'r mwyafrif o gefnogwyr fyddai cael gwybod bod y bêl socer yn cyd- fynd i'r dim â damcaniaeth fathemategol Leonhard Euler o'r Swistir yn y ddeunawfed ganrif.

Damcaniaeth arall yw fod y calch yn yr haenau wedi sychu'n gyflymach ar adegau pan oedd y tywydd yn boethach gan greu haenau tewach o garreg galch.

Hyn, wrth gwrs, yw sail Damcaniaeth Amhendantiaeth.

Wrth lunio damcaniaeth am y berthynas rhwng dwy elfen, oni ellir gwrthbrofi'r gosodiad gyda'r ffeithiau sydd wrth law, yna, mae'r gosodiad yn dal tan yr arbraw nesaœ Hynny yw, ni ellir profi dim, eithr yn unig ei wrth-brofi.

Does neb yn gwybod i sicrwydd sut yn union y ffurfiwyd yr haenau amlwg yma, ond mae yna sawl damcaniaeth.

Ar y sail yma bu H. W. Montefiore yn adeiladu damcaniaeth fod ymgais i godi gwrthryfel yn yr anialwch a gorfodi Iesu i ymgymryd â swyddogaeth meseia milwrol.

Fe gafwyd adroddiadau o Sweden i geisio asesu damcaniaeth Phil Williams, gwyddonydd rhyngwladol ac aelod blaenllaw o Blaid Cymru, fod tref anghysbell yno yn elwa mwy dan bolisi rhanbarthol Sweden nag yr oedd ei dref enedigol, Bargoed, yn ei wneud dan bolisi rhanbarthol gwledydd Prydain.

Montefiore yn adeiladu damcaniaeth fod ymgais i godi gwrthryfel yn yr anialwch a gorfodi Iesu i ymgymryd â swyddogaeth meseia milwrol.

dy fyw', a haws derbyn hyn na damcaniaeth y golygydd mai Crist yw.