Deddf a fyddai yn cydnabod y Gymraeg fel iaith swyddogol yng Nghymru, yn ymestyn i'r sector breifat (dyna pam y targedwyd blychau ffôn BT) ac a fyddai yn effeithio hefyd ar faes technoleg gwybodaeth.
Deddf yr Eisteddfod yn dod i rym ac yn caniatáu i awdurdodau lleol i gyfrannu tuag at yr Eisteddfod Genedlaethol lle bynnag y cynhelid hi.
Brwydrwn ymlaen nes cael Deddf Iaith Gyflawn fydd yn gwneud pob rhagfarnu'n erbyn y Gymraeg yn anghyfreithlon.
Ers Deddf Tai 1998 mae'n ddyletswydd ar awdurdodau lleol i ddarparu lle i fyw i'r digartref.
Er nad oes gan y Cynulliad Cenedlaethol bwerau deddfu cynradd mae Deddf Llywodraeth Cymru yn dweud y gall y Cynulliad 'wneud unrhyw beth i gefnogi neu i gynnal yr iaith Gymraeg'. Credwn mai hawl foesol y Cynulliad yw deddfu dros y Gymraeg.
Yn sylfaenol deddf ar gyfer creu Quango, sef Bwrdd yr Iaith, oedd Deddf yr Iaith Gymraeg 1993.
Cyhoeddi deddf yn caniatáu Cymraeg ar ffurflenni pleidleisio.
Gydag ysgyfarnogod fel gyda phob anifail gwyllt arall 'trechaf treisied, gwannaf gwaedded' yw eu hanes ac mae'n ddiddorol sylwi mor bwysig yw deddf etifeddeg yn eu bywydau.-Trosglwyddir i'r genhedlaeth newydd ymddygiadau ac arferion eu cyndadau.
Mae'n bwysig iawn fod aelodau'r Pwyllgor yn deall o'r cychwyn bod modd defnyddio'r Gymraeg neu'r Saesneg yn y cyfarfod a gellir atgyfnerthu hyn yn weledol drwy osod copi o bolisi iaith y Cynulliad (pan ddaw) neu eiriau Deddf Llywodraeth Cymru ynghylch defnydd y ddwy iaith, neu Reol Sefydlog 8.23 -- 'Caiff aelodau'r pwyllgorau, a phersonau eraill sy'n annerch y pwyllgorau siarad Cymraeg neu Saesneg, a bydd cyfleusterau cyfieithu ar y pryd ar gael ar gyfer trafodion Cymraeg.
Perthyn Deddf Iaith '93 i'r ganrif ddiwethaf a'i gwerthoedd ac mae'n hen bryd ei diwygio'n drwyadl.
Dylai'r Cynulliad Cenedlaethol felly basio penderfyniad fod angen Deddf Iaith Newydd a pharatoi'r ffordd tuag at ddeddfwriaeth newydd; a hynny cyn diwedd ei dymor cyntaf. Beth alla i ei wneud?
Cred Cymdeithas yr Iaith Gymraeg fod lle unigryw ac arbennig i'r iaith Gymraeg yng Nghymru fel priod iaith Cymru ac y dylid cydnabod yr egwyddor hon yn swyddogol mewn deddf gwlad.
Yma yng Nghymru, rydym wedi gweld sawl cenhedlaeth o sloganau - o "Eryr Gwyn Eryri% a "Cofia Dryweryn" i "Meibon Glyndwr" a "Deddf Iaith yn Awr" ein dyddiau ni.
Dyna pam yr ymddiddorant yn ein hymdrechion ni i ennill deddf iaith gryfach i'r Gymraeg, ac i ail-sefydlu'r iaith ym mywyd pob dydd.
Wedi Statud Awtonomi Gwlad y Basg ym 1979, cafwyd Deddf Normaleiddio'r Iaith Fasgeg ym 1982.
Gwrthododd yn gadarn eu gwahoddiad i ymuno â hwy gan fod un o'i ddengair deddf yn cyhoeddi'n ddigyfaddawd mai'r pricia oedd yn teyrnasu ar nos Sadwrn.
Nid oes Deddf Disgyrchiant, ond yn ein meddwl ni, i egluro'r afal yn syrthio.
Mae ein rhaglen hyfforddi dros y flwyddyn ddiwethaf wedi ei hanelu at ymdrin ag agweddau ar Gamdriniaeth Plant, Cyfathrebu â Phlant, Chwaraeon Grwpiau Chwarae a Deddf y Plant.
Y cwbl a roddodd Deddf Iaith 1993 inni oedd Bwrdd yr Iaith a'r disgwyliad ar gyrff cyhoeddus i baratoi cynlluniau iaith.
Dim ond Deddf Iaith gref all sicrhau cyfiawnder i'r iaith, ac nid y Quango diddannedd sydd gennym ar hyn o bryd.
Ym mis Rhagfyr fe gododd arweinydd Plaid Cymru yn y Cynulliad gwestiwn diwygio Deddf yr Iaith Gymraeg 1993.
Gyda phob deddf neu ddamcaniaeth, y peth pwysicaf y dylid ceisio ei wneud yw ei chwalu a'i gwrthdystio (falsify).
Daeth terfyn ar y drefn seml hon pan wnaed y pastynwyr yn arglwyddi ac iddynt hwythau wneud deddf i roi pen ar y fath arferiad barbaraidd ac amharchus.
Safbwynt Cymdeithas yr Iaith ar egwyddorion sylfaenol ein prif ymgyrch, Deddf Iaith Newydd i'r Ganrif Newydd.
Mae Huw Lewis, Heledd Gwyndaf, Danny Grehan a Ffred Ffransis yn wynebu cyhuddiadau yn ymwneud â threfn cyhoeddus am eu rhan yn y brotest Deddf Iaith Newydd yng Nghaerdydd ar Ionawr y 6ed.
Yn y Cynulliad Cenedlaethol yr wythnos ddiwethaf bu i Dafydd Wigley ofyn cwestiwn ynglŷn a diwygio Deddf yr Iaith Gymraeg 1993.
Roedd llywodraeth De Affrica newydd basio deddf yn dweud na fedrai pobl liw fyw ochr yn ochr â phobl wyn.
Y canlyniad fu'r Welsh Courts Act, 1942, deddf seneddol a ddiystyrodd holl fwriad y ddeiseb ac a adawodd y Saesneg o hyd yn unig iaith swyddogol y llysoedd cyfraith a'r gwasanaethau cyhoeddus oll.
Sefydlwyd Bwrdd yr Iaith Gymraeg ar 21 Rhagfyr 1993 o dan delerau Deddf yr Iaith Gymraeg 1993 fel corff statudol anadrannol.
Fe ellid fod wedi dweud hynny ar ôl protest Trefechan, gellid fod wedi dweud hynny ar ôl ennill arwyddion dwyieithog, fe ellid fod wedi dweud hynny — yn wir fe ddywedwyd hynny — ar ôl ennill y sianel ac mae nhw'n dal i ddweud hynny ers Deddf Iaith 1993.
Rhaid inni wthio ymlaen dros Drefn Addysg i Gymru, Deddf Eiddo, ac ie, Deddf Iaith Gyflawn Gref.
Y mae Cymdeithas yr Iaith yn siomedig gyda'r modd y datganodd Dafydd Elis-thomas ddydd Gwener yn Eisteddfod yr Urdd nad oedd angen Deddf Iaith Newydd a bod digon o ewyllys da at yr iaith y dyddiau hyn.
Deddf Iaith a fydd yn cynnwys y maes telegyfathrebu a'r dechnoleg newydd. Dyma faes lle anwybyddir y Gymraeg bron yn llwyr ar hyn o bryd.
Bydd y Gymdeithas yn parhau i ymgyrchu o blaid Deddf Eiddo er mwyn sicrhau cyfundrefn gynllunio a pholisi tai tecach i Gymru.
Pasiwyd Deddf Iaith 1993 gan y Torïaid heb gefnogaeth unrhyw un o'r pleidiau eraill yn San Steffan - i ddweud y gwir pleidleisiodd Plaid Cymru a 'r Democratiaid Rhyddfrydol yn ei herbyn.
Nid yw Deddf Iaith 1993 wedi gallu rhoi hawliau i'r Gymraeg na sefydlu dwyieithrwydd fel norm.
Testun dirmyg oedd y Crynwyr gan mwyaf, ond yn y blynyddoedd ar ôl pasio Deddf y Tai Cyrddau edrychid arnynt gydag ofn hefyd.
Mast ffôn y Blaenau oedd y lle delfrydol felly i lansio ymgyrch newydd y Gymdeithas - Deddf Iaith 2000.
Mae'r Cyfarfod Cyffredinol yn galw, felly, ar y Cynulliad Cenedlaethol i ffurfio Deddf Iaith Gynhwysfawr a fydd yn gosod seiliau cadarn i drawsnewid sefyllfa'r Gymraeg yng Nghymru fel ei bod yn bresennol ac yn hyfyw ym mhob maes fel y gall holl bobl Cymru gael mynediad iddi.
Pwysleisiwn mai deddf i osod seiliau egwyddorol clir a fframwaith cadarn newydd ar gyfer twf a datblygiad yr iaith Gymraeg sydd ei hangen, ac nid ychwanegu darnau at yr hen Ddeddf. 12.
Deddf yr Iaith Gymraeg yn rhoi peth cydraddoldeb i'r iaith drwy ganiatâu fersiynau Cymraeg o ffurflenni swyddogol a chaniatâu defnydd o'r Gymraeg mewn achosion cyfreithiol.
A ellid cymryd y stori fach hon fel rhoi diferyn o waed ar sleid, i'w harchwilio yn fy meddwl, fel y medrwn yn y diwedd, drwy weithio arno'n ddigon caled ac yn ddigon hir, weld Deddf y Bydysawd ei hun, a chael cipolwg ar fyd y sêr yn crynu yn eu lleoliad, fel breichledau ar fraich ddidostur Duw ei hun?
Deddf Iaith a fydd yn dynodi'r Gymraeg fel iaith swyddogol. Saesneg yw unig 'iaith swyddogol' Cymru.
Nod ac amcan Cymdeithas yr Iaith Gymraeg wrth gyhoeddi'r datganiad hwn yw gosod ein safbwynt yn glir ar egwyddorion sylfaenol ein prif ymgyrch, sef Deddf Iaith Newydd i'r Ganrif Newydd.
Mewn cyfarfod cyhoeddus drefnwyd gan Gymdeithas yr Iaith Gymraeg yng Ngwesty'r Angel Caerdydd nos Fawrth Mai 16eg - cyfarfod i lansio deiseb Cymdeithas yr Iaith Gymraeg dros Ddeddf Iaith Newydd, deddf a fyddai yn rhoi statws swyddogol i'r Gymraeg - fe gafwyd cefnogaeth gref gan Elin Jones, llefarydd Plaid Cymru ar yr iaith Gymraeg, a Christine Humphreys ar ran y Rhyddfrydwyr Democrataidd.
Fis diwethaf, roedd Cymdeithas yr Iaith Gymraeg wedi herio Prif Ysgrifennydd y Cynulliad Cenedlaethol, Alun Michael, i wneud yn siwr y byddai Araith y Frenhines (sydd yn gosod ger bron raglen waith llywodraeth Westminster am y flwyddyn i ddod) yn cynnwys ymrwymiad i ddarparu Deddf Addysg.
Gyda chyrhaeddiad oes newydd mewn llywodraeth leol, bachwyd ar y cyfle i ddwyn pwysau ar yr awdurdodau unedol i fabwysiadu egwyddorion Deddf Eiddo ac i'w cynnwys yn eu polisïau tai a chynllunio.
Dylai deddf iaith newydd fod yn gam tuag at ddod â swyddi i Gymru.
Mae syniadau a chynllun cynhwysfawr ar gael yn Llawlyfr Deddf Eiddo.
Cafwyd cacen i'w rhannu ymysg y protestwyr wedyn gyda'r geiriau 'Deddf Iaith 2000' arni.
Deddf yn dod i rym yn caniat÷u i dystion roi tystiolaeth yn Gymraeg heb orfod talu costau cyfieithu.
Mae Deddf yr Anabl 1996 yn sôn am gamwahaniaethu wrth ddarparu nwyddau cyfleusterau a gwasanaethau i aelodau o'r cyhoedd, ond nid oes rhaid i fusnesau addasu eu hadeiladau yn llawn tan 2004.
Deddf yn caniatáu'r bleidlais i ddynion dros 21 a merched dros 30 yn dod i rym.
Yn ei hanfod mae Deddf yr Iaith Gymraeg 1993 yn creu'r gwrthdaro hwn.
Felly, rhaid canmol gwaith ein Haelod Seneddol, Mr Dafydd Wigley, am iddo gyflwyno mesur yn Nhþ'r Cyffredin ddechrau Gorffennaf eleni, mesur a fyddai, o'i basio gan y Senedd, yn ffurfio Deddf Iaith newydd.
Mae Deddf yr Iaith Gymraeg 1993 yn perthyn i oes a fu - i'r ganrif ddiwethaf - ac mae bellach wedi colli ei phlwc a'i pherthnasedd i fywyd pobl Cymru heddiw.
Ond, os llunir deddf ar y pwnc y mae'n debyg iawn y bydd cam yn cael ei wneud.
O gymharu â deddfwriaeth yn erbyn hiliaeth, gwahaniaethu ar sail rhyw neu anabledd, mae trefn gwyno Deddf yr Iaith Gymraeg wedi ei llwytho o blaid y corff cyhoeddus ac yn erbyn y defnyddwyr.
Yn bennaf mae'r Gymdeithas yn dymuno gweld y Cynulliad yn cyflwyno Deddf Iaith i'r Senedd yn Llundain fydd yn gwneud y Gymraeg yn iaith swyddogol yng Nghymru.
Nid wyf þ dim mwy na Mr Wigley þ mor nai%f ac optimistaidd fel 'mod i'n credu y ceir Deddf Iaith newydd ar y cynnig cyntaf, fel petai.
Deddf Addysg yn gosod ysgolion elfennol dan reolaeth cynghorau lleol.
Gofynnwn iddynt gefnogi'n galwad i ddileu'r Bwrdd Iaith ar y sail ei fod yn Quango a sefydlwyd yn sgîl Deddf Iaith 1993 i wneud dim ond gweinyddu polisïau'r Torïaid ar yr iaith Gymraeg.
Deddf fyddai yn rhoi cyfrifoldeb statudol ar gwmniau preifat fel y Cwmniau Ffôn Symudol i barchu iaith Cymru yn yr un modd ag y mae disgwyl iddynt barchu yr amgylchedd a hawliau eu gweithwyr a'u cwsmeriaid.
Pan basiwyd Deddf Iaith 1993 roeddwn yn gwbl sicr nad oedd yn ddigonol.
Yr oedd Deddf Goddefiad yn diffinio ar ba delerau y câi'r Hen Ymneilltuwyr gynnal eu hoedfeuon a'u cyfeillachau.
Gyda'r twf yn y defnydd o gyfrifiaduron, y we, canolfannau galw, ffôns symudol, a.y.y.b., rhaid cael Deddf Iaith a fydd yn mynnu lle i'r Gymraeg yn y meysydd newydd hyn.
Protestiadau yn erbyn y profion meddiant a deddf diweithdra: 250,000 yn mynychu ralïau ar draws De Cymru ac yn Blaina, Gwent, 18 yn cael eu carcharu am greu cyffro.
Ymddengys mai dysgeidiaeth i'w chredu oedd Cristionogaeth, a deddf i'w chadw.
Ers hynny, mae Grwp Deddf Eiddo Gwynedd yn cyfarfod ac yn gweithredu yn erbyn enghreifftiau o escploetio amlwg.
Rhaid disodli'r hen ddeddf sy'n perthyn i oes y Torïaid, a rhoi deddf newydd yn ei lle sydd yn fwy addas i ddemocratiaeth Cymru newydd.
Ddarllenais i o yn rywle wsnos dwytha -- a dwi'n dyfynnu i'w gael o'n gywir -- taw swyddogaeth Cymdeithas yr Iaith ydi 'chwalu'r drefn bresennol.' Nid dyna swyddogaeth Deddf yr Iaith Gymraeg na chorff cyfrifol fel Bwrdd yr Iaith.
Yn y ralïau byddwn yn lansio deiseb genedlaethol dros Deddf Iaith Newydd.
Roedd y Torïaid yn ei chefnogi -- eu deddf nhw yw hi.
Prif Ddigwyddiadau Hanesyddol Deddf yr Iaith Gymraeg yn rhoi peth cydraddoldeb i'r iaith drwy ganiatâu fersiynau Cymraeg o ffurflenni swyddogol a chaniatâu defnydd o'r Gymraeg mewn achosion cyfreithiol.
Bydd aelodaeth y Senedd gyflawn ar ei newydd wedd fel a ganlyn: (i) cadeirydd; (ii) is-gadeirydd ymchwil a pholisi; (iii) is-gadeirydd cyfathrebu; (iv) is-gadeirydd ymgyrchu gweithredol; (v) is-gadeirydd gweinyddol; (vi) trysorydd; (vii) cynullydd a chynrychiolydd arall o'r grŵp ymgyrch Deddf Iaith i'r Ganrif Newydd; (viii) cynullydd a chynrychiolydd arall o'r grŵp Ymgyrch Addysg; (ix) cynullydd a chynrychiolydd arall o'r grŵp Ymgyrch Cymunedau Rhydd; (x) cadeirydd pob rhanbarth (ynghyd â chynrychiolydd ychwanegol mewn rhanbarthau lle mae celloedd byw oddi fewn iddi, sef adolygiad blynyddol yn unol â'r defn bresennol); (xi) golygydd Y Tafod; (xii) swyddog masnachol; (xiii) swyddog adloniant; (xiv) hawl i gyfethol 3 aelod e.e. i redeg ymgyrch dros dro arbennig neu i gel cynrychiolydd uniongyrchol o gelloedd myfyrwyr.
Yn sgil Deddf yr Iaith Gymraeg 1993, sefydlwyd Bwrdd yr Iaith Gymraeg gyda'r swyddogaeth o hyrwyddo a hwyluso defnyddio'r iaith Gymraeg.
Dyna pam fod angen Deddf Iaith Newydd i ddelio â bywyd fel y mae yn y ganrif newydd.
Mae Deddf Llywodraeth Cymru 1998 yn gosod dyletswydd statudol ar y Cynulliad i weithredu'r egwyddor fod y Gymraeg a'r Saesneg yn cael eu trin ar y sail eu bod yn gyfartal wrth gynnal ei fusnes.
Daeth yn hen bryd diwygio Deddf Iaith '93 a chydnabod y Gymraeg fel iaith swyddogol yng Nghymru.
Na fydd angen Tai Cymru gan y bydd cyfrifoldeb tai yn nwylo cymdeithasau tai ac awdurdodau lleol; na fydd angen Quangos addysg gan y bydd yna system addysg annibynnol ac na fydd angen Bwrdd Iaith oherwydd y bydd deddf iaith fydd yn dod â dwyieithrwydd yn naturiol.
Mae'n golygu bod popeth yn cael ei reoli yn lleol er budd pobl leol. Drwy ymgyrchoedd Cymdeithas yr Iaith mae'r nod yna yn gyffredin - Deddf Eiddo, system addysg annibynnol, Deddf iaith o werth - felly dydi'n galwadau yn ddim byd newydd.
Cred y Cyfarfod Cyffredinol fod Deddf yr Iaith Gymraeg 1993 yn perthyn i oes a fu - i'r ganrif ddiwethaf - a'i bod bellach wedi colli ei phlwc a'i pherthnasedd i fywyd pobl Cymru heddiw.
Mae'n bleser calon gennyf fynegi pob cefnogaeth i'r Gymdeithas yn eu hymgyrch dros gryfach Deddf Iaith i Gymru.
Yn sgil Statud Awtonomi Catalonia 1979, cafwyd Deddf yr Iaith Gatalaneg 1983 ac 1998.
Deddf Iaith a fydd yn cynnwys y sector preifat a gwirfoddol yn ogystal â'r sector cyhoeddus ac yn sefydlu'r egwyddor o'r hawl i wasanaeth Cymraeg waeth pwy yw'r darparwyr. Erbyn hyn mae'r sector cyhoeddus wedi crebachu a darperir mwy a mwy o wasanaethau gan fudiadau gwirfoddol neu gwmnïau masnachol.
Am fod Deddf Iaith 1993 yn gwbl aneffeithiol o ran ateb anghenion y Gymraeg yn y ganrif Newydd.
Darllenwch ein datganiad polisi newydd, Deddf Iaith Newydd i'r Ganrif Newydd.
Deddf iaith ddi-ddannedd y galwom ni hi yn 1993, a dyna yw hi. 06.
Ond wedi cyrraedd pen y bryn, disgynnai'r trên yn ôl deddf disgyrchiant, gyda'r unrhyw yrrwr yn cadw'i law ar y brêc A myfi a ystyriais ynof fy hun pa fodd y defnyddiai'r trên ddau rym i'w yrru, trydan a disgyrchiant, bob un ohonynt yn ei gyfeiriad ei hun.
Mae Cymdeithas yr Iaith Gymraeg wedi herio Alun Michael A.C. Prif Ysgrifennydd y Cynulliad Cenedlaethol i wneud yn siwr y bydd Araith y Frenhines y Mis nesaf (fydd yn gosod ger bron raglen waith llywodraeth Westminster am y flwyddyn i ddod) yn cynnwys ymrwymiad i ddarparu Deddf Addysg benodol i Gymru.
Y fath ystadegau yw'r prawf digamsyniol yn ôl mytholeg y Bwrdd bod oes newydd wedi gwawrio, bod Deddf yr Iaith Gymraeg 1991 yn ddi-fai a di-feth a bod pobl fel Cymdeithas yr Iaith yn 'filitants' drwg a pheryglus sy'n siwr o sbwylio'r sioe i gyd wrth fynnu parhad i ymgyrchu tor-cyfraith a gwrthod ymddiried yn naioni a doethineb y Bwrdd a Llywodraeth haelionus (Dorïaidd) y dydd.
Rhaid felly estyn cwmpas Deddf Iaith Newydd i'w cynnwys hwy.
Mae angen Deddf newydd sy'n rhoddi statws swyddogol lawn i'r iaith er mwyn i ni gael cydnabyddiaeth o Ewrop.
Hawliodd y Gymdeithas fuddugoliaeth yn ei hymgyrch o blaid Deddf Eiddo ym mis Rhagfyr pan gyhoeddodd y Swyddfa Gymreig ddrafft o Nodyn Cyngor Technegol (NCT) ar `Yr Iaith Gymraeg -Cynlluniau Datblygu Unedol a Rheoli Cynllunio'. Drafftiwyd y canllawiau newydd yn sgil pwysau oddi wrth y Gymdeithas a nifer o awdurdodau cynllunio lleol am ddiwygio'r canllawiau cyfredol a gyhoeddwyd fel `Cylchlythyr 53/88' ym 1988.
Mae Deddf Iaith 1993 San Steffan wedi profi yn hynod ddiffygiol,ac mae disgwyl mawr bellach ar i'r Cynulliad gael trafodaeth lawn ar y mater.
Er enghraifft, credai fod cyfiawnhad tros gynnal pregethu gyda chymorth arian cyhoeddus a phan ddaeth Deddf y Taenu i rym ymunodd pobl Llanfaches gyda brwdfrydedd yn y gweithgarwch.
Mae tudalennau gwe y swydddfa dreth i gyd yn cael eu paratoi yn Lloegr wrth gwrs - ac mae deddf 1993 yn amherthnasol.
Yn y lle cyntaf, nid oes Deddf yr Iaith Saesneg na Bwrdd yr Iaith Saesneg, ond rydym yn derbyn fod angen hyn i'r Gymraeg.
Ni ddylid di-ystyru pwysigrwydd yr adroddiad a'r cyfle i roi cyhoeddusrwydd pellach, ar wahoddiad y llywodraeth, i egwyddorion Deddf Eiddo a'r chwe pwynt fel ateb i'r sefyllfa dai yng Nghymru gyfan.
Yn wir byddem yn eich annog i fynd un cam ymhellach drwy fynnu Deddf Addysg i Gymru a fydd yn trosglwyddo i'r Cynulliad yr hawl i ddeddfwriaeth gynradd ym maes addysg.