Bu defnydd brodorol a lleol hefyd: C.U. Burn, cyfres am ddau frawd yn rhedeg amlosgfa.
Bu nofel arall o'i eiddo, Dr Jekyll and Mr Hyde, nid yn unig yn destun ffilmiau ond hefyd yn destun sawl parodi yn y sinema.
Cwmpasai chwilfrydedd hynod yr Oleuedigaeth y diwylliannau gwerinol hefyd, ac nid oedd gwladweinwyr yn ddall i anghenion ymarferol addysg dorfol.
Cafwyd hefyd yr alcaloid behine ac y mae ymchwil yn yr Unol Daleithiau wedi dangos fod gan hwn effaith arwyddocaol ar yr iau.
Cadwodd y Dirprwywyr at y cyfarwyddyd hwn hefyd.
Cafodd Darren waith yn y garej gyda Derek ac yn ddiweddarach cafodd le i fyw gan Derek hefyd.
"Allwch chi ddim dweud 'fuck ' yn Gymraeg, ond mae ' n dderbyniol yn Saesneg," meddai, gan roi'i fys ar un o'r elfennau mwya' rhyfeddol yn sgandal Cwmglo hefyd.
Ac yna pan elai'r person hwnnw i'r dafarn gyda'r nos neu i gyfarfod cymdeithasol neu arall dosbarthai slipiau a chasglai enwau yno hefyd.
Caiff y garthffosiaeth hefyd ei thrin yma yn fiolegol.
Ar droeon mae'n effeithio ar nerf o'r pen hefyd.
A hefyd rydach chi'n dadlau, yn y theatr, efo pob peth.
Cawn gyfle hefyd i ddeisyf arweiniad Duw ar y ffyrdd priodol i adnewyddu ein gwasanaeth a'n cenhadaeth iddynt.
Anfonwyd ein cofion at Mrs Medi Williams a hefyd Mrs Eurof Jones, y ddwy heb fod yn rhy dda yn ddiweddar.
Ac roedd yna hollt ieithyddol bryd hynny hefyd.
"Mae e'n digwydd gyda phob math o fudiadau hefyd " meddai.
A rhannau helaeth hefyd o'r Comon Prêr - yn Saesneg wrth gwrs.
Bu'n rhaid newid y clawr hefyd a'r hyn fydd i'w weld fydd ystyr llawn JEEP, hynny ydi Just Enough Education to Perform.
Bydd y plentyn yn sylweddoli hefyd, gydag amser, bod yr hyn sy'n gymeradwy yn newid fel y bydd yn aeddfedu ac yn datblygu fel defnyddiwr iaith wrth i'r rhai sy'n ymwneud ag ef deilwrio eu disgwyliadau yn ôl yr hyn a wyddant am natur eu hyfedrwydd.
Casglodd Henry Hughes lawer iawn o drysorau yn ymwneud â Threfeca hefyd ac yr oedd ganddo, at hynny, lyfrgell gyfoethog iawn o lyfrau Robert Jones, Rhoslan, a set gyflawn o "Welch Piety%, yr adroddiad blynyddol am ysgolion Griffith Jonse, Llanddowror.
Cofiaf hefyd y pleser a gafodd o fynychu Eglwys y Nyfer yn rheolaidd a'r cof cysegredig o dderbyn Bedydd Esgob yno yng nghwmni merched y Plas.
Bydd y ganolfan yn wledd i lygaid y cyhoedd ond bydd hefyd yn ganolfan o bwys i ymchwil ac addysg wyddonol.
"Mae yna farciau ar ddwy goeden hefyd," meddai.
Cafodd y beirdd hyn gyfle hefyd i gymdeithasu â phrydyddion eraill yng nghymoedd de-ddwyrain Cymru, a hwy oedd y cyntaf i feistroli'r cynganeddion a mesurau cerdd dafod.
Byddwn hefyd yn cyhoeddi'r goreuon o'r safleoedd a dderbyniwn.
Ac fe alla i roi disgrifiad da ohono i'r heddlu hefyd.' Erbyn i Debbie fynd yn ôl i'r ysgol nid am ei rhedeg yn unig yr oedd hi'n enwog.
"Rydym wedi cadw cymeriad y tai." Dywedodd, hefyd, fod y Cyngor yn falch o'r un math o waith adnewyddu a wnaethpwyd yn ardal Hirael, Bangor, lle roedd y tai yn edrych yn amrywiol, ac nid yn undonog o gwbl.
Ac y mae Gwasg Carreg Gwalch nid yn unig yn haeddu ei chanmol am ymgymryd a'r dasg enfawr hon ond hefyd am sicrhau fod y gwahanol gyfrolau yn cael eu cyhoeddi o fewn amser rhesymol i'w gilydd.
A cheid cynhyrchion gwreiddiol gan y myfyrwyr hefyd.
Cerddi eraill: W. D. Williams oedd yr ail, ac 'roedd dau o brifeirdd y dyfodol hefyd yn y gystadleuaeth, Mathonwy Hughes ac E. Llwyd Williams.
Cafodd ffacs yn llongyfarch y pâr priod ei anfon i westy'r Plaza hefyd.
Angharad wedi dod, ac mae hi yn rhan o Cymdogion arbennig hefyd, ar draws yr Ynys, pawb bron yn 'nabod ei gilydd, anhygoel, a phawb yn gytun, a'r mor a'r mynydd...
`Mae e'n frawychus.' `Efallai ...' `Efallai beth?' `Efallai mai rhybudd yw e, ac y dylsen ninnau adael hefyd.' Ni fu'r bobl yn hir cyn penderfynu.
Bu hefyd yn gweithio yn yr Alban ac Iwerddon.
Ac er y gellir barnu bod y dro%edigaeth ysbrydol yn un gonfensiynol iawn, y mae profiad o'r fath yn llawer llai dibynnol ar gyfundrefn resymegol y mae'n rhaid ei gweithio allan yn ofalus, ac mae hefyd yn nes at draddodiad y nofel Gymraeg y dylanwadwyd arni i gymaint graddau gan y cofiant.
"Buasai cau'r swyddfa ym Mangor yn ergyd fawr i ragolygion economi'r ardal, a hefyd yn gwneud drwg i ddelwedd yr Awdurdod wrth gysidro bod sicrwydd clir i'r gwrthwyneb wedi'i wneud yn barod."
Ar Sadwrn diwedthaf fei gwelwyd nid yn unig yn dangos cystal chwaraewr yw o gael y blaenwyr iawn o'i flaen ond hefyd yn ateb y beirniaid hynny syn ei gyhuddo o fod yn swil i daclo.
Cyn symud ymlaen i fanylu ar yr ystyriaethau wrth brynu carafan, efallai y dylasem oedi am ennyd i bwyso a mesur y manteision a'r anfanteision o brynu'n ail law a meddwl o ddifrif hefyd am bry- nu'n breifat o'i gymharu a phrynu gan ganolfan werthu.
Cafwyd sawl cyfraniad hefyd gan Syr Tom Finney.
Bydd y rhaglenni hefyd yn rhoi sylw i rai o'r ymdrechion codi arian gwirion a gwahanol sy'n digwydd ar hyd a lled Cymru ac yn rhoi hanes yr unigolion a'r mudiadau a dderbyniodd arian gan Blant Mewn Angen y llynedd.
Arweinydd milwrol, bid sicr, a phennaeth ar fintai o ymladdwyr symudol a gwibiog, ond nid cadfridog yn gwasanaethu gwladwriaeth sefydlog a threfnus; yn hytrach, anturiwr, treisiwr, ysbeiliwr, yn ymladd nid yn unig yn erbyn y Saeson ond hefyd yn erbyn ei gyd-Frythoniaid.
Ac o achos hyn a rhesymau eraill, yr ydym mewn llawer lle wedi cadw'r ymadroddion Hebraeg, er y gallant daro braidd yn chwithig yng nghlustiau y rheini nad ydynt wedi ymarfer yn dda â hwy ac ymddigrifo hefyd yn ymadroddion persain yr Ysgrythurau Sanctaidd.
Cyn dyddiau'r teledu, roedd y gyrrwr hefyd yn credu ei bod yn anlwcus cael tynnu ei lun neu arwyddo llyfr llofnod cyn i ras ddechrau.
Cymerwyd rhan hefyd mewn darlleniadau a gweddiau gan y Parchedigion Geraint Edwards, Emlyn Richards, y Tad Michael hennessey a'r Major Rodney Dawson ar ran Byddin yr Iechydwriaeth.
Affos ei hun a feirniadodd hefyd, ond rywfodd neu'i gilydd ni dderbyniwyd ei feirniadaeth mewn pryd i'w chyhoeddi.
Cofiaf dro arall hefyd.
Bu Dewi Wyn Jones, Swyddog Amaeth y Sir cyn ei benodi'n ddarlithydd yng Ngholeg Meirionnydd, a chryn ddiddordeb i hybu aredig fel gweithgaredd i aelodau'r mudiad ar ddechrau'r saithdegau hefyd.
Cynhaliwyd cinio Nadolig yn y Clwb a hefyd cafwyd noson o ddathlu, gydag adloniant wedi ei drefnu gan y Pwyllgor Merched.
Canfyddir yr un syniad o undod hefyd mewn cyfeiriadau at warchodaeth gwraig dros ei theulu neu feistres dros ei morynion neu fam dros ei phlant.
Camgymeriad hefyd fuasai tybio mai alltud dieithr i Gymru oedd Elfed.
"Y polisi mwya' effeithiol yw glynu at yr egwyddor fod pawb yn adnabod pawb; mae'n well na dibynnu ar dechnoleg yn unig." Ar ôl Nottingham, mae Ysbyty Mynydd Bychan, o leia', yn gwneud yn siwr fod unrhyw rybuddion yn mynd i dadau hefyd ...
Cydymdeimlwyd Mrs Eirlys Jones sydd wedi colli ei chwaer, Mrs Ciss Roberts wedi colli ei chwaer-yng-nghyfraith, Miss Nansi Jones wedi colli Auntie Lou, ei modryb a Mrs Kathleen Roberts wedi colli chwaer-yng-nghyfraith hefyd.
"Ond fe fydd yn rhaid i ni dalu ein costau teithio i'r gwaith mas o hynny hefyd.
Cafwyd trafodaeth hefyd yn y cyfarfod hwnnw am sefyllfa'r ystafell yn y Bala; dywedodd Mr Hughes a Mr Matthews y byddid yn adolygu'r sefyllfa mewn cyfarfod dilynol i weld fedrid cael ystafell arall ar gyfer cyfweliadau yn unig.
Cafwyd rhywbeth hefyd nad oedd yn gyfyngedig i sefyllfa Cymru'n unig.
Cyflwynir hefyd enghreifftiau o daflenni cydgysylltwyr eraill, awgrymiadau am ddulliau gweithredu ac yyb.
c) mai realiti'r sefyllfa yw fod cyrff o fewn y tair sector (cyhoeddus preifat a gwirfoddol) yn gweithredu fel taw Saesneg yw iaith swyddogol y wladwriaeth, ac yn amlach na pheidio unig iaith swyddogol y wladwriaeth hefyd.
Brechdana' caws oedd gynnon ni'n tri, ac mi oedd Mrs Robaits wedi gneud rhai jam ac mi gawsom ni dipyn o'r rheini hefyd, a thamaid o'r deisan gymysg.
Byr hefyd fu bywyd ei ddilynydd fel papur newydd Cymreig, Haul Gomer, a ddaeth i ben ei daith ar ol naw rhifyn.
At hyn i gyd, trosiad hyfryd y cynaeafu a thrylwyredd y cywain i ysguboriau yn y pennill olaf; nid yn unig bodloni ar fedi diwyd ond mynnu lloffa'n ymroddgar hefyd fel nad oes ronyn o weld a chlywed yn mynd ar goll.
Cawn hefyd ddisgrifiadau manwl o'r ffordd y mae trigolion yr ardal yn ymateb i ddiflaniad Margaret a hanes cyflawn y golygfeydd yn y capel pan gyfyd cwestiynau am ei hymddygiad.
daeth ei ddawn yn y cyfeiriad yma i sylw awdurdodau'r coleg, ac felly, pan aeth y swydd honno yn wag, fe'i penodwyd hefyd yn athro athroniaeth naturiol ", neu ffiseg, fel yr adwaenwn ni y pwnc.
Cynigiwyd sylwadau hefyd ar ddeddf iaith ddrafft Bwrdd yr Iaith Gymraeg.
Cafodd wobr y Cyflwynydd Gorau am ei ddarllediad o angladd Diana, Tywysoges Cymru; Dewi hefyd oedd Newyddiadurwr Cymreig y Flwyddyn yng ngwobrau BT ym 1998.
Daeth rhyw wraig i'w gyfarfod hefyd ac adrodd pob math o gelwydd golau am Ffantasia a'r Tylwyth Teg.
"Mae hi wedi bod yn flwyddyn ddigon anodd i minnau hefyd," meddai'r ych.
Croesawai'r Eglwys gelfyddyd y paentiwr hefyd, a ymarferai â'i grefft ar y muriau gwyngalchog a darlunio golygfeydd Beiblaidd ac eglwysig yn lliwgar a byw; yn naturiol, fel yr âi tai'r ysgwi%eriaid yn fwy uchelgeisiol, câi'r paentiwr fynedfa iddynt hwythau'n ogystal.
Cawsom berfformiad da y tro hwn hefyd, er i'r cantorion gael eu tarfu yn yr act gyntaf drwy i'r golau trydan ddiffodd ddwy neu dair gwaith, a'u gorfodi hwy a'r gerddorfa i roi'r gorau iddi.
Ac i'r gwragedd (oedd hefyd yn y Cymun) ddod ataf i gydymdeimlo'n dyner "hefo'r hogyn bach." "Mi ddangosodd yr hen lanc i ddannedd cil heddiw'n o glir on'do?" meddai un wraig wrth y llall.
Canys y mae hefyd wir berygl i hynny frysio lladd cenedlaetholdeb Cymreig.
"Wn i ddim beth fydd eich rhieni chi'n ei ddweud Nia, ond mi fuaswn i'n meddwl y dylech chithau hefyd fynd ymlaen â'ch cwrs.
Chafodd plisman Israelaidd hefyd ei anafu pan ffrwydrodd bom yn Hen Ddinas Jeriwsalem.
Baladeulyn hefyd oedd enw'r afonydd a oedd yn cysylltu Llynnoedd Nantlle yn Nyffryn Nantlle ac y sydd o hyd yn cysylltu Llynnau Mymbyr ger Capel Curig.
Ar y ffordd bydd y cerddwyr hefyd yn ymweld a chanolfannau Vodafone (Newbury, 12-1pm Mercher) a BT Cellnet (Slough 4.30pm).
(Y miwsig yn ergydio drwy'r pared.) Mewn gwirionedd, y rheswm rw'i'n cadw'r lle'n daclus ydi am fod fy ffrind gore fi, Sara, hefyd yn hoffi pethe'n daclus.
Ar ôl diolch am allu i'w fwyta, clywaf ef yn dweud, "Er i mi dreulio bron i hanner can mlynedd ar y môr fy hoff sŵn yw si awel ysgafn dros barc o geirch aeddfed." Credaf fod gwên radlon yr "hen Grynwr" ar y bocs ceirch yn ysbrydiaeth iddo hefyd.
Cyn i'r milwr arall gael cyfle i gael ei draed dano mae yntau hefyd yn cael ei daro'n anymwybodol.
Cafodd y datblygiad ei groesawu hefyd gan Dr Chris Tillson, cadeirydd y grwp.
A chaeau a choed ac anifeiliaid hefyd?
Daeth buddugoliaethau hefyd i Gaersws, Y Drenewydd a Bangor.
Ar ben hynny mae gen i ofn bod 'na draddodiad wedi bod yn y coleg yma o benodi Saeson i gadeiriau gwyddonol hefyd.
Bu hefyd yn casglu rhai o ddagrau ei wraig þ 'ond dim ond pan oedd hi'n fodlon,' meddai, gan ychwanegu þ 'Awn i ddim yn agos ati fel arall, rhag ofn mai fi oedd yn gyfrifol am y dagrau.'
Argymhelliad Cymdeithas yr Iaith i'r ysgolion hyn yw i gyflawni'r lleiafswm o ofynion statudol fel Byrddau Llywodraethol unigol (e.e cynnal cyfarfod statudol rhieni/llywodraethwyr, cyhoeddi adroddiad blynyddol etc) ac hefyd i drin materion yn ymwneud â disgyblion unigol ar lefel ystod.
Cofiwn hefyd eiriau'r Salmydd: 'Fy llinynnau a syrthiasant mewn lleoedd hyfryd; y mae i mi etifeddiaeth deg.' Yr oedd David Ellis yntau yn caru bro ei febyd yn angerddol.
Bydd swyddogion undeb hefyd yn cyfarfod â phenaethiaid cwmni dur Corus, sef Dur Prydain fel ag yr oedd yn cael ei adnabod.
Byddai hefyd yn trefnu'r cystadlaethau godro yn y rali%oedd cynnar.
Ar un wedd y mae'n gofiant hefyd i bob milwr o Gymro a fu farw yn yr heldrin fawr.
"Mae'n dda fod dŵr y môr yn gynnes hefyd yn y rhan yma o'r byd neu mi fuaswn wedi rhewi i farwolaeth," meddyliodd.
Bu hefyd yn noddwr hynod o hael i rai o feirdd enwocaf ei gyfnod athroes Abergwili yn un o hafnau mwyaf croesawgar a dymunol yr oes i lenorion.
Abertawe, felly, sydd trwodd i'r rownd gyn-derfynol - ond clod hefyd i'w golwr Jason Jones.
Cymeradwya y ddau Edwards roddi'r halen-chwerw Epsom hefyd pan fo annwyd ar y fuwch, ond fe gynyddid y dôs i un pwys!
Cyfrannwyd hefyd i drafodaethau pwyllgor llywio cenedlaethol hyfforddiant-mewn- swydd y Gymraeg, paneli pwnc CBAC, gweithgorau llywio data-bâs cenedlaethol NERIS a'r Asiantaeth Hyfforddi, a phrosiect datblygu dwyieithrwydd mewn addysg bellach.
Cawn wybod hefyd am y taliadau llai a gawsai'r brenin fel y Cymhorthau,Twnc, a Meis.
Ac nid dim ond y cefndir a'r celfi sy'n dod i ran y cynllunydd i'w dyfeisio, ond y gwisgoedd hefyd; technegydd yn gweithio i ganllawiau'r cynllunydd ydi meistres y gwisgoedd.
Beth bynnag am hynny, os gwir ei fod yn cael ei gadw mewn amlen frown, maen amlwg ei bod hefyd yn amlen fechan ofnadwy.
Cyhoeddwyd ugeiniau ohonynt yn y papurau newydd dros y blynyddoedd, ac mae lle i amau fod ambell stori ddi-sail wedi cael ei darlledu hefyd.
"Wrth geisio gwireddu'r uchod, ceisiwn hefyd sicrhau amodau ffafriol i ffyniant y cymunedau Cymraeg".
Annisgwyl hefyd yw'r ffaith y gall catalogau sioeau lleol hefyd fod o ddefnydd i'r sawl sy'n gwneud ymchwil i hanes teuluol gan ddangos yn glir ddiddordebau eu cyndeidiau ym maes amaethyddiaeth.
A chan i'r Saeson benderfynu hefyd fod gwahaniaeth rhwng aims ac objectives fe'n gorfodwyd ninnau i wneud felly yr un modd.
Cyfeiriodd Symons hefyd at anniweirdeb honedig y gwragedd yn siroedd Brycheiniog, Maesyfed a Cheredigion:
Bu Alison Quinn hefyd yn ymweld â Mexico a Montserrat i recordio rhaglenni oedd yn edrych ar y gwaith elusennol a wneir gan Gymry ym mhob cwr o'r byd yn For Love Not Money, tra y teithiodd y gohebydd materion cymdeithasol, Gail Foley, i Chernobyl gyda grwp o blant o'r ardal yn dychwelyd adref ar ôl gwyliau yng Nghymru, i weld sut y mae trychineb 1986 yn parhau i effeithio ar eu bywydau bob dydd.