Byddai'n demtasiwn i chwi sefyllian yno nes bo llech y preseb yn wlyb lân, a'r tafod chwilgar garw yn hel y gronynnau o flawd a gollasid ar lewys eich siaced.

Gweddnewidiwyd y gêm gan ddiffyg disgyblaeth difrifol Nigel Jemson, capten Yr Amwythig, a gafodd ei hel o'r maes eiliadau cyn yr egwyl.

Wrth geisio hel meddyliau at ei gilydd er mwyn dweud rhywbeth ar y testun uchod cofiais fod gan fy hen Athro, y diweddar Dr W J Gruffydd, lith finiog ar yr un testun yn un o rifynnau cynnar Y LLenor.

Un amser ceisiais ei hefelychu, a bum yn hel planhigion cactus ar yr paith a'u plannu mewn gwahanol fannau yn yr ardd.

un o bysgotwyr gorau 'r ardal oedd griff, ac yn gwybod am bob pwll a cherrynt yn afon afon afon a efallai(taf:falle) y medr o hel rhywun arall i ddod i chwilio - a mi obeithiwn ni am y gorau(taf:gore) gorau(taf:gore) nte?

Oni bai amdano fo ni fyddai'r holl bobl yma wedi hel at ei gilydd, ac ni fyddai actorion prysur fel Lewis Olifer a Deilwen wedi trafferthu i ddod.

Daeth yn amlwg mai digyfeiriad ac aneffeithiol oeddynt yn hel gwybodaeth am yr ail gategori tra ymgymerent â'r ymchwil gyntaf gyda holl frwdfrydedd witch-hunt.

Pan gyrhaeddodd y bwthyn gwelodd fan Telecom yno, a gweithiwr wrthi'm hel ei bac.

Cofiwch, mae'n haws hel a didol defaid ar dir glân fel hyn.

Nid trwy adael i'w tlysau hel llwch yng nghypyrddau'r Stiwt y mae anrhydeddu campau bechgyn yr ardal siawns!

'Byddai mam, wedyn, wyddost, yn hel y buchod i'r llyn, ac yno byddent yn cicio'r mwd o'r gwaelod.

Y canlyniad oedd y byddai pawb ohonom yn hel pob math o esgusodion i osgoi'r gwaith hwn achos er y byddech chi'n gweithio fel slâf dim ond tâl am symud un pecyn oeddech chi'n ei gael.

Hithau'n dweud fod y ddwy yn diflannu i hel straeon hanner yr amser.

Dros y ffordd i'r Hen Eglwys mae'r cocos gora' i'w cael bob amsar, ac mi ŵyr Mrs Robaits yn iawn lle, achos flynyddoedd yn ôl, pan oedd hi'n hogan ifanc, mi oedd hi'n arfer'u hel nhw a mynd â nhw i'w gwerthu i Gaernarfon, medda' hi.

Ar ol i chwi hel y darnau at ei gilydd, chwythwch ar y cerdyn trwy welltyn yfed.

Mae gwedd Gymreig i'r News of the World ac y mae yna Welsh Mirror erbyn hyn a gohebwyr yn cael eu hel i Gymru unwaith eto.

Yfory byddai'n rhaid iddo hel y project at ei gilydd.

Bun gyfrifol am sawl tacl allweddol yn ystod y cyfnod wedi i Charvis gael ei hel oddi ar y cae gan ganolwr nad oedd yn gweld pob peth a ddigwyddai o'i gwmpas.

Cofiodd Mam yn sydyn am y diwrnod y cafodd Hilary, ei ffrind gorau, ei hel adref ar ôl cael ei dal yn chwarae tric ar Metron.

Wrth gerdded tua'r goleudy gwelodd y dyn Doherty ymhell, bell, allan ar y traeth yn brysur hel cocos neu gregin i'w sach.

Fe fu am flynyddoedd dan draed yn y shanti yma'n hel tri CSE...

Gwyddoch o'r gorau fod cariad y bardd mor fyw â dyn-hel-y-dreth a bod y llabwst yn gwybod hynny'n burion.

A'r un fath fyddai hi yn y tþ - dim dþr tap, rhaid oedd ei gario o'r ffynnon, a phobi a chrasu bara yn y ffwrn wal - bywyd prysur i bawb, heb amser i hel meddyliai.THOMAS BURGESS A CHARNHUANAWC

Gyda'r nos yn yr haf byddai'r meinciau i lawr ger Penycei yn llawn o ddynion mor, pawb a'i bibell yn ei ben yn hel atgofion am hynt a helynt cychod a llongau.Clywid enwau llefydd fel Valparaiso, Taltal, Callao, Buenos Aires, Cape Town, Hambro a Genoa yn amlach o lawer na llefydd fel Pwllheli a Chaernarfon.

Trio'u hel nhw o'na mae o.

Cofio fel oedd ei mam yn hel ei dilladau i'r trynciau ar frys a'r tad yn clymu y ceffylau wrth y wagen a'r trap i ffoi am ei heinioes fel y dywedodd Eluned yn "Dringo'r Andes".

''Fasa 'rhen dlawd yn medru hel y ffers 'tasa hi'n cal benthyg pynsiar gin y Paraffîn.' Daeth yn dro i'r wraig anwybyddu sylw'r gwr a cherddodd yn fân ac yn fuan i gyfeiriad y gegin allan.

Gwlad yn yr hon yr oedd -- yn ôl pob tebyg -- luoedd o Brydain a gwledydd eraill wedi gwladychu a hel y brodorion yn ddigon pell.

A bu'r ddau fachgen fenga wrthi'n ddiwyd yn hel cnau a ffrwythau.

yn y gynghrair rhaid i'r elyrch ail-ddechrau hel pwyntiau oherwydd maent yn dod yn nes ac yn nes at y safleoedd disgyn.

yr oedd wedi loetran ychydig ar ôl bod am paned o de a theisen yn un o fwytai llai twristaidd y dref, ond rhoesai ddigon o amser iddo 'i hun i gyrraedd gartref mewn da bryd i hel ei feddyliau ar gyfer y seiat.

Bwriad y gwragedd hyn oedd hel arian i wneud gwaddol a dychwelyd i'r oasis i briodi a bod yn wragedd da a ffyddlon.

Dywedodd wrthyf un tro, fod ei fywyd bore oes i'w gael yn Y Pentre Gwyn - cyfnod y chwaraeon, y potsio, yr hel priciau yn y goedwig, y cyrchu dwfr o Ffynnon Dolafon, ac mai darlun ohono ef sydd yn 'John Ty Pell', ac yn Y Golud Gwell fel 'Arthur Puw,' sef y bachgen y byddai pobl yn gofyn i Betsi Puw - 'Ai eich bachgen chwi ydyw,' pryd yr atebai yn swta - 'Y fi sy'n ei fagu o'.

Ni bydd neb yn gallu hel at ei gilydd yr holl atgofion am Waldo y dylid eu cofnodi cyn iddi fynd yn rhy hwyr, ond gobeithio y bydd rhywun llafurgar yn ceisio'i wneud.

A phaid ti â hel hen syniadau gwirion am ddianc neu mi fydda i'n dy gladdu di yn y twll yna yn lle'r sach.

Cafwyd noson gan yr aelodau, ar ddechrau 'Hel Achau' efo sleidiau.

'Iawn,' atebodd Bleddyn wrth hel ei fag a chario'i wialen yn ofalus.

Cafodd Chris Llewellyn ei hel o'r maes am dacl flêr i goroni noson i'w anghofio i'r tîm dan 21. Maen nhw bellach wedi chwarae 19 gêm heb ennill un.

Doedd dim eisiau perswadio'r criw i hel eu pac oddi yno, a dwy' ddim wedi gweld dyn camera yn symud mor gyflym yn fy myw!

Yna aeth o docyn tail gwartheg i docyn gan eu cicio yng ngolau'r ffaglen a hel llond tun o bryfaid genwair.

Mwy o gyffro a ffwdan wedyn i hel ein trugareddau at ei gilydd cyn ei bod yn nosi'n llwyr.

Rhaid iddo hel yr anifeiliaid o'i lori a'i glanhau i gario wardrob byrddau a chadeiriau!

Yma fe geir ochr aeddfetach i'r mynegiant yng ngherddoriaeth Chouchen, wrth iddynt gyfeirio at y ffaith nad yw pobl yn dueddol o gofio'r hyn a ddysgir mewn ysgolion a cholegau, ond eto i gyd yn cael dim trafferth hel atgofion am yr holl sothach a geir ar y teledu.

Ond prin yr oeddwn wedi cael sicrwydd y medrwn astudio yma ac wedi dechrau hel fy mhethau at ei gilydd pan dderbyniodd y bonwr Schneider wahoddiad i dreulio cyfnod fel awdur gwadd - yn Abertawe.

Ni chafodd pob mân greadur sydd am hel ei fol ym môn y clawdd ei dwyllo gan y coed.

Gwybodaeth Personol(c.v.), Gwybodaeth Teuluol, Gwybodaeth Lleol, Hwyl, 2 Cwis, Hel Achau ar Camera Hudol Digidol.

Y fath lafur ydoedd yn y dyddiau gynt i dorri'r gwair, ei hel, a'i fydylu ambell waith os oedd argoel o wlaw, yna 'tannu'r' mydylau drachefn, a'i huloga, a'r cyfan gyda phicffyrch.

(Cefais gymorth caredig Miss Rhiannon Herbert rai blynyddoedd yn ôl wrth hel yr hanes.)

'Ryden ni wedi cymryd hoe ers y Nadolig i hel arian.

Dechreuais arni'n eiddgar i hel pentyrrau ohonynt ynghyd; yr oeddwn yn barod i wario rhai ugeiniau o bunnau yno.

Yma y cai Elisabeth gyfle i hel atgofion a breuddwydio ac i fwynhau ychydig o ryddid oddi wrth y dyletswyddau teuluol oedd wedi dod yn rhan o'i bywyd ers claddu ei thad, yr yswain Richard Games.

gofynnai Manon wrth wnedu ryw osgo i hel y llestri ynghyd.

Ond gwelai Rhian nad oedd ei geiriau'n ei gysuro, ac roedd yn anffodus iawn ei fod o wedi cael cyfle i hel meddyliau dros y Sul.

Mae gen i ofn ichi fynd i hel diod hefo nhw.'

Roedd pawb yn rhy brysur yn hel yn eu boliau ac yn chwerthin ac yn tynnu coesau'i gilydd.

Bu yma hel gofalus ac yn y bore yn blygeiniol yr oeddem ar frecwast.

noson cynt, cyn iddo fynd i'w wely, roedd dau rhinoseros ar y teledu yn hel yn erbyn ei gilydd yn union fel y byddai ceffylau'n gwneud yng nghae Ffermau Isa'.

Gwyddai fod ei frawd yn meddwl y byd ohonynt ac wedi eu hel yn ddiwyd ers chwe mis bron ...

I eraill ohonom yr oedd yn braf cael bod yn un o'r kids am wythnos er i'r lle droi yn dipyn o stomp erbyn dydd Sadwrn ac i minnau, fel sawl un arall, godi llaw a dweud ta-ta yn gynnar ar warchodwyr y maes parcio a'i hel hi am adra.

Yn ystod fy nhymor yn fyfyriwr yn y Brigysgol yng Nhaerdydd, yn athro yn Nhonyrefail ac ym Mhenbre, Llanelli ac yn ddiweddarach yn Arolygydd Ysgolion ei Mawrhydi yn y Rhondda y cefais wir gyfle i hel y ffeithiau a hynny oddi ar berthnasau pell ac agos ac o archifdai, llyfrgelloedd a cherrig beddau, a bu'r wybodaeth yn gaffaeliaid ac yn iechyd i'm meddwl a'm hysbryd.

Ond wedi'r llafur mawr a'r hel enwau a chynadleddau aeth yr aelodau seneddol Cymreig i gyfrinachu â Mr Herbert Morrison, yr Ysgrifennydd Cartref ar y pryd.

Roedd bryd Hel Straeon yr wythnos hon ar bysgodyn tew, lliwgar o'r enw Myfanwy sy'n byw yn Llanfairpwll.

Naddo ddaru o ddim mo fy llofruddio, na fy mwrdro na fy lladd nag uffar o ddim arall chwaith ac mae'r hen straeon yma wyt ti'n eu hel amdanaf, fy mod i wedi fy nghladdu a dy fod ti wedi bod yn y cnebrwng ac fel y byddi di'n rhoi blodau ar fy medd bob Dydd Sul, wel mae o'n blydi niwsans ac yn gwneud drwg diawledig i 'musnes i.

Dechrau hel yr wyn benyw Miwl a Hanner-brîd at ei gilydd i'w cadw mewn porfeydd gwell ar gyfer yr arwerthiannau fis Medi.

'Blydi hel, Mel.

"Hel meddylia, dyna i gyd." Roedd ei nerfusrwydd wedi diflannu am y tro cyntaf.

A'r môr yna wedyn, yn cropian i fyny'r traeth yn ddireidus i gosi bysedd eich traed a gwneud i chi hel eich paciau i rywle arall.

Am she has a cold coming on y mae hel annwyd yn fwy cyfarwydd na magu annwyd i rai ohonom.

Ar y ffordd adref, un diwrnod, dyma yrrwr y bws (a oedd yr adeg honno yn fws gwasanaeth Crosville) yn stopio cyn cyrraedd Ty'n y Coed (ar ffordd Penmachno) ac yn mynd i'r cae i hel myshrwms - a'r plant a'r bobl yn edrych arno heb gwyno dim.

Erbyn ei fodloni mae'n hanner nos a Chôr Esquel wedi penderfynu mai ei hel hi'n syth am adref fyddai'r cynllun gorau.

Plygodd ei breichiau a gofyn: "Got anywhere to stay?" Roedd hi'n hen bryd iddo hel ei draed o grafangau rhyw garidym 'run fath a hon.

Teimlai Vera'n agosach ato ef nag y gwnâi at eraill y gweithiau iddynt; roedd hi'n gartrefol ac yn gysurus yn ei gwmni, ac er nad oedd hi'n un i hel clecs, roedd Edward Morgan wastad yn barod am sgwrs ac ni fyddai, fel y rhan fwyaf o'i chyflogwyr, yn siarad byth a beunydd am ei hunan.

Pan gefais fy hel gan fy ngwr i'r llofft i ddarllen y llyfr (yn debycach i dad yn fy siarsio i wneud fy ngwaith cartref), gwnes hyn ag ebychiad ac yn ddi-fwynhad.

Mi gymrodd dipyn o amser i'w gwneud rhwng hel bocsus o siopa'r pentre a bod amser y brawd oedd yn y chweched dosbarth yn yr 'ysgol ganolraddol' yn brin, a hefyd nad oedd yr arfau þ lli a morthwyl a spocshef a chþn coed ddim llawer iawn gwell na'r arfau oedd gan y Bardd Cocos yn gwneud trol þ lli a chryman a morthwyl oedd ganddo fo.

Wrth iddi hel meddyliau fel hyn trodd ei hofn o dipyn i beth yn rhyddhad.

'Roedd y nos yn dechrau hel.

'Does 'na'r un ohonach chi'n hel annwyd, oes?'

Bu wrthi'n hel brigau oddi ar y coed (er nad oedden nhw'n fawr o bethau a hwythau ond megis dechrau newid eu lliw).

Ar ben hyn i gyd mae angen hel tystiolaeth am yr angen am Ddeddf Iaith Newydd.

Cafwyd tywydd braf a heulog, tywydd cynhaeaf da ac aethpwyd ati i hel gwair.

Arafais y car gyferbyn a'r lle, ac eistedd am funud i hel fy meddyliau at ei gilydd.

Dangosodd Mr E R Pickering sleidiau ar wahanol ffyrdd o 'hel achau'.

Roedd hi bob amser yn hel meddyliau wrth fynd fel hyn ar hyd y rhodfa gaeedig i'r fferyllfa.

Does gen ti mo'r prydar hwnnw, o leia, rwyt ti wedi hel eitha hosan," edliwiodd Gruff.

Pan oeddwn yn hel y Flodeugerdd methais innauchael 'Seren Heddwch' yn unman ond yn 'Caniadau Cymru'.

'Rydw i'n dy gredu di am y tro Waeth inni heb na hel dail.

Byddai llawer o ardal Mynytho, ddwy neu dair milltir i ffwrdd, yn cerdded i'r traeth i'w hel hefyd.

Tynnu'n coes ni oedd hi mewn gwirionedd, achos cerddad cyn bellad â'r Hen Eglwys ddaru hi - er mwyn i ni gael hel cocos cyn dŵad adra.

"Dewch gyda mi," meddai, heb hel geiriau.

Ond yna'n sydyn dechreuodd Siân hel y cwbl yn ôl i'r sach a chlymu ei cheg unwaith eto.

Dechreuodd Jac grwydro a hel merched a bu Sab drwy gyfnod anhapus iawn yn ei bywyd.

Mae'r mwyar duon yn dechra' troi'n goch rŵan, ond mi fydd 'na dipyn o wsnosa' nes eu bod nhw'n barod i'w hel.

Meddyliwch am y rhaff hir wedi ei hel yn belen braidd yn flêr ac fe gewch ddarlun digon teg.

Ond doedd o ddim yn ddrwg, ac mi gafodd y ddwy hel clecs yn braf dros banad a phecyn cyfan o Garibaldis!

Ar y llaw arall, mae'r ychydig nwyddau sy'n llwyddo i gyrraedd y siopau yn diflannu ar unwaith am fod gwerth y rwbl yn disgyn o ddydd i ddydd gan beri i bawb frysio i gasglu eiddo yn hytrach na hel arian.

Roeddan ni'n medru codi'i sgert a'i phais i fyny mor handi, a'u rhoi nhw'n sownd wrth 'i gwasg, ac mi oedd hi'n medru dod o hyd i'r cocos mor gyflym â gwylan fôr, hefo'r hen lwy bach bren 'na Mi gawson ni andros o hwyl yn hel, er na ddaru ni ddim cael gymaint â hi.

Hwyl a sgwrs a hel clecs tan wedi dau.

"Meddwl am rywbeth i'w fwyta rwyt ti, mae'n siwr," meddai'r morwr unig gan godi un fraich i'w hel i ffwrdd.

Maen nhw'n ddigwyddiadau rhyfeddol yn ôl y sôn wrth i ferched hel at ei gilydd i drafod a thrio dillad isaf cynhyrfus ac offer rhywiol eu natur.

Ac mae gen i restr o lyfrau sy'n dweud wrthych chi sut i fynd o gwmpas y busnes o hel achau.