Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

hinsawdd

hinsawdd

Ers pasio'r ddeddf hon, newidiodd hinsawdd ieithyddol Gwlad y Basg.

Ar ôl treulio'r gaeaf yn Sri Lanka mae troellwr Morgannwg a Lloegr, Robert Croft, wedi dychwelyd i hinsawdd llai trofannol Gerddi Sophia.

Gwelwn Ddeddf Iaith Newydd i'r Gymraeg fel ffordd synhwyrol ac angenrheidiol o greu hinsawdd ffafriol ble gall y Gymraeg ffynnu.

Fe edrychir yn gyntaf ar nodweddion y prif ffactorau, sef hinsawdd, tirwedd, priddoedd ac amaethyddiaeth, ac yna edrychir yn fanylach ar y berthynas rhyngddynt.

Ar y cyfan, felly, gellir maentumio nad yr athrawiaeth economaidd oedd yn gyfrifol am hinsawdd economaidd Prydain wedi'r Rhyfel.

Wrth gymharu partwn amaethu yng Nghymru gyda'r patrwm mewn gwledydd eraill, mae'n amlwg fod y patrwm cenedlaethol wedi datblygu oherwydd nodweddion arbennig y wlad o ran hinsawdd, tirwedd a phriddoedd.

Mae gan Gymru hinsawdd arforol gyda gwyntoedd gorllewinol yn dod â glaw ym mhob mis o'r flwyddyn, ac yn aml meddylir am Gymru fel gwlad wlyb.

Yn sicr, mae'r math hwn o ymagweddu'n gymorth i greu'r hinsawdd briodol ar gyfer datblygu'r Gymraeg;

G ap I Mae hinsawdd yn bwysig.

Mae'r system graddio yn ceisio crynhoi nodweddion hinsawdd, tirwedd a phriddoedd mewn un system sy'n disgrifio tir yn ôl ei ddefnyddioldeb amaethyddol.

Mae hinsawdd o'r fath yn gymorth i hyrwyddo brwdfrydedd ar ran disgyblion i fanteisio ar bob cyfle y gall addysg Gymraeg ei gynnig drwy elwa'n llawn ar gyrsiau trwy gyfrwng y Gymraeg a phrofi agweddau amrywiol o'r diwylliant Cymraeg.

hinsawdd.

Mae'r system hon yn llyncu adnoddau gan fod pob cynllun iaith yn unigryw i'r corff hwnnw yn hytrach na bod yna nod cenedlaethol o newid hinsawdd ieithyddol Cymru.

Yn y gynhadledd cytunwyd ar ddau dealltwriaeth, un ohonynt ar Newid Hinsawdd sy'n ymdrech i reoli y difrod i'r atmosffêr, a'r ail yn Ddealltwriaeth ar Amrywiaeth Bywydegol (Biodiversity) - sy'n clymu llywodraethau'r Byd i amddiffyn ein rhywogaethau lu.

Ymdriniaeth ymarferol ydyw gan wr craff sy'n deall techneg amaethu tan amodau arbennig ei fro, ei hinsawdd, ei gwyntoedd cyson a natur ei phriddoedd, (ceir yma un o'r enghreifftiau cynharaf o fap priddoedd), ac y mae ganddo gynghorion wedi'u seilio ar arbrofion cemegwyr y Gymdeithas Frenhinol.

Tasg anodd fodd bynnnag ydyw crynhoi dylanwad hinsawdd, tirwedd a phriddoedd ar amaethyddiaeth yng Nghymru gan fod llawer o wybodaeth ar gael ynglyn a'r ffactorau hyn ac oherwydd fod y berthynas rhyngddynt yn gymhleth.

Mae elfennau eraill o'r hinsawdd, megis tymheredd a heulwen, sy'n berthnasol i amaethyddiaeth, hefyd yn amrywio o ardal i ardal.

ddiwethaf yn dangos yn glir nad oedd chwaeth ddarllen y Cymro cyffredin mor gyfyng ag y mynnai eu harweinwyr crefyddol iddi fod a cheir yng Nghymru hithau dystiolaeth nad oedd yr hinsawdd mor wrthwynebus i fyfyrdod rhywiol a hyd yn oed ffantasi%au rhywiol ag yr arferem gredu.

Mae gan hinsawdd, tirwedd a phriddoedd ddylanwadau lleol sy'n gyfrifol am yr amrywiaeth mawr yn y patrymau amaethu.

Yn gyffredinol mae systemau amaethyddol yn datblygu o dan ddylanwadau cyson hinsawdd, tirwedd a phriddoedd ond mae'r ffactorau hyn hefyd yn dylanwadu ar batrymau amaethu o fewn blynyddoedd a thymhorau.

Credwn fod angen cydnabod fod cyfrifoldeb ar bob darparwr i gyfrannu at greu hinsawdd ieithyddol fwy cytbwys yng Nghymru.

Nid yw'r nofelwyr hanes fel pe wedi ymateb i'r hinsawdd newydd o gwbl.

Pwrpas y rhaglenni canlynol fyddai cyflwyno'r Swdan fel enghraifft o wlad sy'n datblygu, gan roi cefndir byr o'i daearyddiaeth, ei hinsawdd, ei hanes diweddar a'r posibiliadau ar gyfer datblygu mewn amaethyddiaeth a diwydiant.

Cyn bod unrhyw gorff yn gallu penderfynu ar unrhyw strategaethau, mae'n ofynnol bod yn ymwybodol o'r hinsawdd yn gyffredinol ac o fewn ei ardal.

Nodweddion y prif ffactorau Mae hinsawdd, tirwedd, priddoedd ac amaethyddiaeth Cymru wedi eu disgrifio'n fanwl mewn nifer o lyfrau ac erthyglau.

Wrth geisio rhoi braslun o brif nodweddion amaethyddiaeth, hinsawdd, tirwedd a phriddoedd yng Nghymru 'rydym eisioes wedi crybwyll rhai o'r dylanwadau a chysylltiadau rhyngddynt.

Mae Tai Eryri wedi tyfu o'r gymuned gyda'i gwreiddiau yn ddwfn yn yr ardal ac mae'n sensitif i nodweddion a hinsawdd yr ardal ac yn gallu ymateb i'w hangen.

Profwyd bod creu ethos Gymraeg fwriadus sy'n adlewyrchu gwerthoedd y diwylliant Cymraeg ar ei orau yn arwain at hinsawdd gefnogol o fewn cymuned yr ysgol (ar ran rhieni, disgyblion ac athrawon) yn ogystal ag ysbryd o genhadaeth.

Dyma un her i'r hinsawdd wleidyddol Gymreig newydd: creu diwylliant gwleidydda a llywodraethu yng Nghymru sydd yn weithredol ddwyieithog.

Mae'r hinsawdd o newid o fewn llywodraeth yng Nghymru a'r DG, ac yn y farchnad ddarlledu, yn cynnig sialensau mawr i ni a ddylai ein cyffroi yn hytrach na'n brawychu.

Y mae gan yr hinsawdd y mae'n amlwg ran fawr yn hyn.