Yr hyn sy'n syndod yw, er fy mod yn bendant y dylid dileu hormonau hybu tyfiant ar BST, mae'n ymddangos bod y farchnad gig cywion yn tyfu a datblygu er ei bod yn wybodaeth gyffredinol bod hormonau tyfiant ym mwydydd y cywion ieir.

Fel ag iodin cyffredin, pan roddir ffurf ymbelydrol o iodin i berson, mewn diod neu drwy chwistrelliad, bydd canran sylweddol ohono yn cael ei amsugno gan chwarren y thyroid cyn cael ei ryddhau i'r corff fel hormonau.

Pwrpas yr hormonau hybu tyfiant oedd llonyddu'r anifail, gan alluogi iddo ddod i fwy o bwysau fel anifail gorffenedig.

Nid yw'r hormonau BST ar gael yn gyffredinol eto, ond caniatawyd defnydd o'r hormon mewn buchesi dethol i brofi ei effeithiolrwydd.

Roedd gwahardd y defnydd o hormonau hybu tyfiant yn benderfyniad i'w groesawu gan y diwydiant amaeth yn gyffredinol.

Yn anffodus, mae posibilrwydd i rai o'r gwartheg fod wedi eu prynu oedd eisoes wedi eu trin gyda hormonau, felly mae gwaith ymchwil a gymer gryn amser i'w wneud fel y gellid dwyn y rhai euog i gyfraith.

Maent hefyd yn bresennol mewn ensymau, gwrthgyrff a llawer o hormonau.

Yn bennaf hormonau oedd yn dal ym meddiant ffermwyr cyn y gwaharddiad oedd y rhain, ond yn ogystal clywyd bod marchnad ddu yn cyflenwi'r angen.

Y mae uchafswm o ddwy fil o bunnau o gosb am bob anifail y ceir hormonau anghyfreithlon yn ei gyfansoddiad.

Yn bennaf gwerthid yr anifail cyn i'r hormonau gwblhau eu heffaith a'u dileu o gorff yr anifail.

Mae menyn (heb unrhyw hormonau na chemegau ar hyn o bryd) yn llawer iachach na margarin sy'n fyrdd o gemegau a lliwiau gwenwynig.

Canlyniad anochel hyn oedd bod hormonau yn y cig oedd yn cael ei fwyta.

Er i'r llywodraeth gydsynio i ddileu hormonau hybu tyfiant, ni wnaed unrhyw ymdrech i ddileu hormonau i hybu llefrith mewn buches odro.