Dyma'r ymgais olaf a wnaeth yr Eglwys Ladinaidd i dra-arglwyddiaethu ar yr Eglwys Geltaidd a phrofodd yn llwyddiannus.

Nid wyf yn cofio'n iawn beth a ddywedwyd, ond rwy'n meddwl inni gytuno mai ymgais yw'r naill a'r llall i roi trefn ar amrywiaeth mawr o elfennau gwasgarog, a'i bod yn werth inni ddyfalbarhau.

Mae'r Diamwnt yn ymgais i gyflwyno'r ffordd y cymethir yr Ego â'r Hunan, y byd tadol â'r un famol, a'r symbolau o ymosodiaeth, atalnwydau a greddfau a gynrychiolir gan y cŵn, y ceffylau, yr ysgithr, y gweill a'r grib.

Dim ond yn hwyr y cyrhaeddodd dylanwad yr Oleuedigaeth a'r ymgais i greu gwladwriaeth fodern ar linellau Ewropeaidd.

Ond os mynnwch chi ymgais arall...?'

Ar hyn o bryd mae grŵp yn Lloegr yn ymgyrchu yn erbyn y cynllun, sef yr Ilusu Dam Campaign, ond y mae ymgais i sefydlu grŵp tebyg yng Nghymru - yn arbennig o gofio am y cysylltiad agos â phrofiad Tryweryn.

Fel y nododd Gruffydd wrth adolygu'r ddrama yn Llenor yr haf hwnnw, ffurf newydd ydoedd na chai'r clod a haeddai er ei bod yn 'ymgais onest i dorri llwybr newydd.' Llwybr ydoedd a wyrai oddi ar gonfensiwn drama'r Gegin Gymreig yn null Beddau'r Proffwydi, o ran plot a hefyd o ran syniadaeth gynhaliol.

Wyddech chwi mai ymgais rhywun i gyfieithu trifle yw, er nas gwelais erioed mewn print, treiffl yw ymgais dila y llyfryn Terman Coginio, Ysgol Addysg Prifysgol Cymru, a 'melusfwyd cymysg' yn Y Geiriadur Mawr.

Mae ymgais yn cael ei wneud i ddefnyddio'r dechneg hon mewn sawl maes mewn cyfrifiadureg - o esblygu rhwydweithiau niwral i gael 'unigolion' sy'n addasu i dyrfedd y farchnad stociau a chyfranddaliadau.

Efallai mai ymgais i ymbellhau oddi wrth ei phrofiad oedd hynny, ond gallwn feddwl hefyd ei bod yn haws o lawer iddi ddangos dyn ifanc yn mynd i'r coleg ac yna i weithio fel athro nag ydoedd i ddangos merch yn gwneud hynny.

I hyrwyddwyr ieithoedd lleiafrifol, iaith yw'r symbol grymusaf oll gan ei bod yn elfen hanfodol mewn unrhyw ymgais i godi ymwybyddiaeth a chyflwyno ideoleg, sef y camau cyntaf tuag at greu model o drosglwyddiad iaith a diwylliant hyfyw.

Ymgais yw Y Shed i ail boblogeiddio nosweithiau byw yn y Pafiliwn.

Yn ôl y Rhagair, ymgais ydyw i gyflwyno rhai agweddau ieithyddol heb ragdybio unrhyw wybodaeth flaenorol.

[Trysorir popeth; dychwelir popeth - Gol.] Er mwyn hybu'r achos, comisiynodd Gerallt rhai o feirdd y Talwrn i gyfansoddi pennill graffiti un tro a dyma un ymgais gwerth chweil:

Yr enghreifftiau mwyaf trawiadol o'r rhwystr hwn yw'r rheini a dreuliodd oes yng Nghymru gan wrthod yn gyndyn gwneud unrhyw ymgais hyd yn oed i ynganu "Machynlleth" neu "Pwllheli% yn gywir.

Un o beryglon gosod labeli ar destunau llenyddol yw fod yr ymgais i chwilio am nodweddion diffiniadol cyffredinol yn tueddu i guddio elfennau sydd yn arbennig i waith unigol.

Perthynai'r ddwy, yn eu ffyrdd gwahanol, i fudiad llenyddol pur boblogaidd yn Ffrainc tua dechrau'r drydedd ganrif ar ddeg: mudiad a welai ar y naill law ymgais i gysylltu'r chwedl Arthuraidd (cyfraniad mwyaf Cymru i ddychymyg Ewrop, o bosibl) â chyfnod y Testament Newydd a sefydlu'r Greal Sanctaidd yn un o brif themâu llên Ffrainc, a mudiad a oedd yn dyst ar y llaw arall i symud pendant oddi wrth yr hen arfer Ffrengig o gyfansoddi naratif ar fesur ac odl i lunio stori%au rhyddiaith.

Mae'r symudiad yma yn esiampl pellach o ymgais llywodraeth asgell-dde y Partido Popular yn Sbaen i gynyddu tensiwn yng Ngwlad y Basg.

Yr ymgais hon i gynnal balchder yw gwreiddyn yr hanes a ddefnyddiwyd gan Humphrey Llwyd - neu yn hytrach, yr hanes a amddiffynnwyd ganddo, yn wyneb ymosodiadau o'r tu allan.

Mwy siomedig oedd yr ymateb yn y sector uwchradd, heb fod yr un ymgais yn cyrraedd teilyngdod.

Ymgais - lwyddiannus - i gynhyrchu baled a gawn yma.

A phroblem i mi yw dychmygu pa fodd y gallant ysgwario eu cred a hanes y byd; ac am hynny hefyd yr ydwyf yn credu bod pob ymgais i addysgu'r bobl yn gam pwysig ar y briffordd sy'n arwain at iechydwriaeth yr hil ddynol.

Nid amgueddfa o hynafiaethau sych a geir yma, ond ymgais i geisio goleuo'r cyhoedd ac ennyn eu diddordeb yn niwylliant yr ynys, ddoe a heddiw.

Dyma'r schitsophrenia gwleidyddol diweddaraf, a hyd yn hyn ni chafwyd ymgais i egluro'i sylfaen athronyddol nac ymarferol.

Roedd hefyd yn ymgais i ddangos y dilema sylfaenol sy'n wynebu'r Bwrdd ar hyn o bryd.

Roedd y cyhoeddiad yn ymgais amlwg i dreio dynnu'r colyn o'r feirniadaeth groch sy'n debyg o'u hwynebu yn ystod yr wythnos nesa' - nad ydyn nhw'n gwneud dim ond penodi pobol i swyddi.

Mae rhyw ymgais wedi ei wneud i fasnacheiddio'r Taj, ac mae'r higliwr a'r tywyswyr hunanapwyntiedig yn breplyd ac yn styfnig ac yn dam niwsans.

Weithiau gwelir ymgais i ddynwared rhyw ffurf neu fesur a ddefnyddiwyd yn gyffredin mewn barddoniaeth Ladin neu Roeg.

Mae'r flwyddyn 2000 yn 600 mlwyddiant ymgais Owain Glyn Dðr i wireddu ei dair breuddwyd fawr dros Gymru, sef Prifysgol, eglwys annibynnol a senedd i Gymru.

Y mae iddo dair rhan: y modd yr enillir Enid (a hanes hela'r carw purwyn yn arweiniad tuag ato); adran gysylltiol lle'r â'r arwr a'i wraig i'w teyrnas eu hunain ac ymserchu yn ei gilydd i'r fath raddau nes ennyn beirniadaeth a chrechwen y llys; a hyn eto'n arweiniad at wir thema'r 'rhamant', ymgais Geraint i'w brofi ei hun, neu'i wraig, mewn cyfres o ymladdfeydd sy'n cyrraedd uchafbwynt yn 'chwaraeon lledrithiog' y cae niwl.

Ond, yn ôl y patrwm clasurol, daeth llwyddiant gyda'r drydedd ymgais, diolch i gwrteisi a huodledd Gwalchmai.

Ymgais gydwybodol oedd hon i fod yn drwsiadus heb fod yn rhy debyg i glerc banc.

Ni fynnaf drafod yma odid ddim ar yr Oesau Canol a pharhad y math (neu'r mathau) o genedlaetholdeb a geid yno, am y rheswm syml fy mod o'r farn inni gael yn rhan o'n cynhysgaeth o'r unfed ganrif ar bymtheg i lawr lun ar genedlaetholdeb diwylliadol 'newydd', cenedlaetholdeb ag iddo nodweddion anfediefal, cenedlaetholdeb yn y meddwl a'r dychymyg a oedd yn ymgais i wrthsefyll nerth y dylanwad allanol a oedd arnom.

Ceisiwyd hefyd greu cronfa ariannol newydd a elwir y GEF (Global Environmental Facility) mewn ymgais i ffynonellu arian i'r Trydydd Byd gan fod cymaint o'n hadnoddau bywydegol yn y gwledydd tlawd.

Methodd yn yr ymgais a daeth y faenor yn brif gartref teulu Devereux (sef iarllod Essex) yng Nghymru.

Ymgais oedd Keats and Shakespeare i ymhelaethu ar y daliadau hyn am 'life- adjustment' a'u cymhwyso at waith un bardd, Keats.

Dangosir cadernid cariad Enid nid yn gymaint yn ei geiriau wrth wrthod ymgais Iarll Limwris i ennill ei llaw ond yn fwy fyth yn ei ffydd yn Gereint a hithau wedi dioddef cymaint o gam ganddo, 'a dodi

Ateb Teyrnon i'r ymgais gyntaf am ddial oedd trais: fe dorrodd fraich yr anghenfil a oedd wedi cipio'r plentyn.

Er bod yma ymgais i gyflwyno cerddoriaeth sydd fymryn yn galetach na'r arfer, nid grwp roc mo Chouchen, ac oherwydd hynny nid yw'r traciau hyn yn taro deuddeg.

Cais syml i benderfynu sylfeini ydoedd, ac ni synnai "A.E" pe byddai "cenhedloedd penllwyd gan ddoethineb wleidyddol" yn dirmygu'r ymgais i "sefydlu meddwl gwleidyddol gan genedl hunan- lywodraethol newydd, neu ddamcaniaethau am wareiddiad yn cael eu trin o gwmpas crud Gwladwriaeth yn ei babandod".

Yn ei berson ef gwelai Collingwood ymgais ar ran y brenhinoedd hynny i atgyfodi swydd y Comes Britanniarum, a fuasai'n bwysig yng nghyfnod y meddiant Rhufeinig ar Brydain.

Edrychodd Siôn Eirian yn ôl yn hiraethus ar gyfnod y mudiad protest yn ei gerdd 'Ymgais i Weithredu', er enghraifft.

Mae ymgais llenyddol felly nid yn unig yn peri i'r Groegiaid ymddangos yn fwy fel bodau dynol ac yn nes at fyd a diwylliant y darllenydd o Gymro, ond hefyd yn rhoi tras uchel ac urddasol, fel petai, i un o ffurfiau llenyddiaeth Gymraeg, trwy ddangos ei bod, os nad yn tarddu yn uniongyrchol o'r ffurf gyffelyb mewn Groeg neu Ladin, o leiaf yn ddigon tebyg iddi i haeddu parch cyfartal.

Roedd ymgais amlwg i gadw Wigley'n arbennig o'r cyfryngau ac o'r papurau Cymreig.

Yn yr Historia Brittonum, a gasglwyd ynghyd o amrywiol ffynonellau yn y nawfed ganrif, y ceir yr ymgais hynaf i adrodd am orchestion Arthur mewn paragraff o ryddiaeth.

Ymgais yw'r gair i ddynwared y sŵn a wna'r adar hyn ac ystyr bwncath yw 'aderyn sy'n gwneud sŵn fel cath'.

Ymgais oedd yr Adroddiadau hyn ar addysg i ddeall sefyllfa a oedd fel petai'n fygythiad i sylfeini cymdeithas.

Carwn fedru dyfynnu'r frawddeg ar y cof a dyma ymgais: 'Roedd prif broffwyd llyfrgellwyr Lloegr, a pherson a edmygwn i mor fawr, wedi traethu gwirionedd!

Cafwyd ymgais yn ddiweddar i hybu Gþyl Ddwynwen a'i gwneud yn debyg i þyl fasnachol Sant Ffolant.

Awgrymodd Glyn Jones iddo droi i'r Saesneg fel adwaith yn erbyn crefydd; mae'n bosib bod y newid iaith hefyd yn ymgais i'w uniaethu ei hun a'r hyn a ystyriai ef yn symudiadau mawr y meddwl dynol, i ennill troedle ar lethrau niwlog arucheledd:

Gwasgodd ei thrwyn yn obeithiol yn erbyn y gwydr mewn ymgais i weld y tu ôl i'r gegin, ond yn ofer.

Nid cydymdeimlad â phopeth oedd yn digwydd yno, na chydymdeimlad dall, ond ymgais i ddeall beth oedd creu gwladwriaeth newydd ar ôl dwy ganrif a mwy o goloneiddio a hanner canrif o ormes gwleidyddol trwm, gyda dim ond un cyfnod byr o annibyniaeth i oleuo rhwng dau ryfel byd.

Daeth unig sgôr America ychydig cyn yr egwyl - y maswr Grant Wells yn llwyddo âi drydydd ymgais at y pyst.

Mewn ymgais i atal y Palestiniaid rhag manteisio ar gyfnod o ryfel i greu rhagor o helynt, cafodd pawb ar diroedd y meddiant eu cyfyngu i'w cartrefi am bedair awr ar hugain y dydd, am ddyddiau ar y tro.

Mewn ymgais i greu mwy o farchnad, mae Ankst wedi dilyn polisi brwd o hysbysebu'n helaeth ac yn yn gyson, gan arbrofi gyda dulliau gwahanol - fel rhoi copi%au am ddim o un record sengl newydd gyda'r tocynnau mynediad i ddawns lwyddiannus ym Mhafiliwn Ponthrhydfendigaid adeg Eisteddfod Genedlaethol Aberystwyth y llynedd.

Mae'r strategaeth felly yn symbol o'r consensws newydd sy'n bodoli ym myd busnes a datblygu economaidd yng Nghymru ac yn Ewrop ac sy'n anwybyddu'r hen wrthgyferbyniad rhwng y 'Wladwriaeth' a'r 'Farchnad' a lywiodd gymaint o'r trafod yn yr wythdegau, a hynny trwy osod nod strategol sy'n ymgais i gyfuno buddiannau pawb yn y gymdeithas ar lefel ranbarthol.

Ymdrechodd Y Barri yn galed i sgorio ail gôl a chliriwyd un ymgais oddi ar y llinell.

Cychwyn yr ysgrif gyda chyfeiriad at ymgais Stalin i ddiffinio cenedl a'i ddisgrifiad o'r genedl fel "...".

Allen ni ddechre lladd y defaid 'co os bydd raid.' Gwnaeth y ddau ymgais dila i chwerthin.

Ymgais i ymddangos yn wâr eu hymddygiad ymhob agwedd ar fywyd oedd 'delfryd' y bonedd, ac er mwyn meithrin hynny, ymfudent yn raddol o'r wlad i'r dref neu'r ddinas, sef canolfannau'r cwrteisi llysol a'r ffasiwn.

Ymgais dyn ar hyd yr oesoedd i egluro byd natur a'r amgylchfyd a'i fodolaeth ef ei hun ar y ddaear.

Ymgais fyddai hyn i gynhyddu nifer y cefnogwyr sy'n dod i'r Cae Râs.

Gwneir ymgais hefyd i gymharu'r hyn oedd yn digwydd yng Nghymru a'r hyn oedd yn digwydd mewn gwledydd eraill yn Ewrop, ac yn arbennig yn Lloegr.

Er hynny ni fu ymgais wyddonol i wella anifeiliaid hyd at y ddeunawfed ganrif pan ddechreuodd gwyr fel Robert Bakewell ddethol anifeiliaid ar sail mesuriadau ac amcanion arbennig.

Na, dwy i ddim yn credu mai ymgais i dynnu sylw wedi mynd o'i le oedd y peth.

Os felly, mae'n well peidio â gwneud yr ymgais.

Nid oes dim byd tristach na'n bod ni'n mynd i ddirmygu efengylu ac i feirniadu'n sinicaidd bob ymgais i wneud hynny.

Mae ymgais fwriadol ar droed, felly, i wneud y chwyldro yn fwy o hwyl i'r bobl ifainc.

Ai ei hunig amcan yw cefnogi ymgais yr IRA i roi terfyn ar oruchafiaeth Llundain yn Ulster trwy losgi, bomio a saethu?

deallwyd mai ymateb i gais athrawon yr oedd yr asiantaeth wrth osod y cynllun marcio ochr yn ochr â'r dogau ac mai ymgais oedd hyn i daflu goleuni pellach ar y dogau.

Yma yng Nghymru rhoddir anogaeth i ymgais dila ac arwynebol i ymateb i sefyllfa real y Gymru sydd ohoni, tra ystyrir ein hymdrechion ni i greu Diwylliant Gweledol Cymreig go-iawn yn amherthnasol...

Yr oedd Eglwys Gynulleidfaol Llanfaches yn ymgais i gynnal canllawiau cadarn i'r ffyddloniaid heb greu cyfeillach gaee%dig.

Ar y sail yma bu H. W. Montefiore yn adeiladu damcaniaeth fod ymgais i godi gwrthryfel yn yr anialwch a gorfodi Iesu i ymgymryd â swyddogaeth meseia milwrol.

Amseriad a chelfyddyd y garddwr yn hytrach na dewiniaeth unrhyw "fysedd gwyrdd" a dry bob ymgais yn llwyddiant.

Pan geisir olrhain dysgeidiaeth yr Hen Destament ar gwestiwn cenedl, deuir wyneb yn wyneb â'r broblem a drafodir ymhob ymgais i ddadansoddi hanfod cenedligrwydd, sef y gwahaniaeth rhwng 'pobl' a 'chenedl'.

Montefiore yn adeiladu damcaniaeth fod ymgais i godi gwrthryfel yn yr anialwch a gorfodi Iesu i ymgymryd â swyddogaeth meseia milwrol.

Mewn ymgais i guddio'i theimlad, meddai, "Eto i gyd, roeddech chi braidd yn rhy arw...neithiwr...doedd dim angen...doedd gennych chi ddim hawl..." "Wnes i mo'ch brifo chi," meddai, a'i lygaid yn tywyllu.

Craidd cyson hwnnw oedd ei ymgais i fynegi hanfod y profiad a gai wyneb yn wyneb â golygfa arbennig mewn gwahanol lecynnau ar wahanol adegau ar y dydd a gwahanol dywydd.

Ymgais i fynegi diolch iddo am y modd y mae'n dyst i safonau ysgolheictod y Gymraeg yn y byd cydwladol hwnnw, fel mewn cynifer o feysydd eraill, yw'r ysgrif hon.

Yn ddiweddarach daeth Steffan yn bartner ac yn ffrindiau agos gyda Hywel - cadwodd Steffan yn dawel am ymgais Hywel i ladd Nia a chadwodd Hywel yn dawel am nifer o ddigwyddiadau oedd yn awgrymu fod Steffan yn euog o dreisio Karen.

Un gred gyffredin yw fod gosod penglogau o dan loriau eglwysi yn fodd i atal atsain, ond y mae'n bur debyg mai ymgais crefyddwyr yw'r gred hon i geisio cyfiawnhau hen arfer gyn-Gristnogol.

Ei fwriad oedd ei holi ynglŷn â'i weithredoedd, mewn ymgais i geisio deall pam y'u cyflawnodd, ond roedd Josef Mengele yn gyndyn o drafod Auschwitz mewn unrhyw fanylder, heb sôn am ddangos unrhyw deimladau.

Hyd yn oed yn "Y Bod Cenhedlig" ymddiheurir am ansawdd amrwd yr ymgais i athronyddu.

Tua diwedd teyrnasiad Raul Alfonsin, bu tair ymgais gan y fyddin i gipio grym.