Y modd o weithredu a ddewiswyd ganddynt i'r gymdeithas oedd cyhoeddi misolyn, yn bennaf i ymgyrchu yn erbyn egwyddor yr eglwys wladol, ond hefyd i hybu achosion radicalaidd yn gyffredinol.

Nhw yw plant Pat Harris o Frynbuga, un o sylfaenwyr y mudiad BUSK, sy'n ymgyrchu tros ddiogelwch bysus ysgol.

Dewch i ni ddelio yn gyntaf â'r awgrym 'ma y dylid rhoi'r gorau i ymgyrchu.

Byddwn yn falch o helpu gyda'r rhan fwyaf o ymholiadau, ond cofiwch nad oes modd i ni fod yn wasanaeth cyfieithu na'n ganolfan gwybodaeth am yr iaith ar gyfer myfyrwyr yn gwneud ymchwil, oni bai bod eu hymchwil yn canolbwyntio ar Gymdeithas yr Iaith neu ymgyrchu iaith, wrth gwrs.

Casgliad y llyfr yw mai mudiad oedolion ifainc dosbarth canol addysgiedig oedd y Gymdeithas rhwng 1962 a 1992, proffil sy'n gyffredin i lawer o fudiadau ymgyrchu eraill; yn wir, un o gryfderau'r astudiaeth hon yw'r modd y defnyddir astudiaethau ar fudiadau megis CND a Chyfeillion y Ddaear i oleuo datblygiad y Gymdeithas a'i rhoi hi yn ei chyd-destun fel mudiad pwyso.

Gosodwn (neu gadarnhawn) yn flynyddol yn y Cyfarfod Cyffredinol ein prif feysydd ymgyrchu canolog am y flwyddyn ganlynol.

Ar hyn o bryd mae grŵp yn Lloegr yn ymgyrchu yn erbyn y cynllun, sef yr Ilusu Dam Campaign, ond y mae ymgais i sefydlu grŵp tebyg yng Nghymru - yn arbennig o gofio am y cysylltiad agos â phrofiad Tryweryn.

Dangosodd Cymdeithas yr Iaith fod modd gwneud hyn gyda gwên, ac yn aml iawn, mae ymgyrchu'r Gymdeithas yn ymgyrchu llawen.

Cefndir: Drwy'r 90au bu Cymdeithas yr Iaith Gymraeg yn ymgyrchu, drwy ddulliau lobio a gweithredu uniongyrchol, dros drefn addysg ddemocrataidd ac annibynnol i Gymru.

Dechreuodd y Gymdeithas ymgyrchu trwy fynnu statws cyhoeddus i'r iaith Gymraeg.

Mae dibynnu ar ewyllys da mewn gwirionedd yn golygu dibynnu ar bobl i ymgyrchu ac i fynnu gwasanaeth yn Gymraeg.

Cyhoeddwn adroddiadau blynyddol grwpiau ymgyrchu a gweinyddol Cymdeithas yr Iaith, sydd i'w cyflwyno i'r Cyfarfod Cyffredinol.

Nes i Sajudis ddechrau ymgyrchu am ryddid, doedd hi ddim wedi ymwneud â gwleidyddiaeth; economegydd amaethyddol oedd hi a fu'n astudio ym Mhrifysgol Manceinion.

Efallai wir fod y ffaith nad yw ein cymunedau Cymraeg wedi diflannu'n llwyr yn destun clod i ymgyrchwyr a aeth ati wedi 1984 i greu polisiau iaith newydd yn ein hysgolion, ym myd tai a chynllunio ac a greodd hyder newydd o ganlyniad i'r ymgyrchu.

Mae'r chwe mis ers ethol swyddogion presennol y grwp wedi bod yn brysur, gweithgar a chyffrous iawn, gyda'r gwaith yn gydbwysedd o lunio dogfennau a strategaeth polisi, ac o ymgyrchu a gweithredu uniongyrchol.

Ymatebodd y cenedlaetholwyr mewn dwy ffordd i ergyd farwol y bleidlais nacaol, ymgyrchu o blaid cael y bedwaredd sianel i Gymru ac ymgyrchu yn erbyn problem gynyddol y tai haf.

Angharad Tomos oherwydd ei gwaith ymgyrchu diflino a'i dawn lenyddol.

Yn y flwyddyn sy'n dod byddwn yn ceisio adeiladu gwrthwynebiad unedig i gynlluniau'r llywodraeth ym maes darlledu digidol trwy ymgyrchu a chynghreirio gyda mudiadau eraill ym maes darlledu yng Nghymru.

'Roedd pedwar ugain mlynedd o ymgyrchu dros ryw fath o ymreolaeth wedi mynd i'r gwellt.

Yn anffodus, roedd pob un o'r banciau a chymdeithasau adeiladu (ag eithrio'r NatWest) wedi gwrthod gwneud hyn, er i'r Gell eu rhybuddio nhw rhyw chwe mis yn ôl, ac er i Gell Caerdydd ymgyrchu yn eu herbyn ers amser.

Gwaith y tri chyntaf fydd cydweithio â'r unigolion hynny o fewn y grwpiau ymgyrchu sy'n gyfrifol am elfennau polisi, cyfathrebu a gweithredu o'r ymgyrchoedd.

O dan yr hen drefn lle nad oedd dim 'hawliau' gan yr iaith nid oedd ymgyrchu, neu bwyso, am ddefnydd o'r iaith yn beth oedd yn digwydd o gwbl.

Cefndir: Drwy'r 90au bu Cymdeithas yr Iaith Gymraeg yn ymgyrchu, drwy ddulliau lobio a gweithredu uniongyrchol dros drefn addysg ddemocrataidd ac annibynnol i Gymru.

Ond, rhaid wrth strategaeth gynhwysfawr ac ymgyrchu integredig ar draws ystod eang o feysydd a sectorau os yw'r Gymraeg i gael dyfodol fel iaith gymunedol fyw.

Penderfynodd nifer o unigolion sy'n pryderu am ddyfodol y Gymraeg ddatgan eu bwriad i sefydlu grwp newydd i ymgyrchu dros y Gymraeg yn ei chadarnleoedd.

Bydd y Gymdeithas yn parhau i ymgyrchu o blaid Deddf Eiddo er mwyn sicrhau cyfundrefn gynllunio a pholisi tai tecach i Gymru.

Yn ogystal â'r Cadeirydd fe etholir: (i) is-gadeirydd ymchwil a pholisi; (ii) is-gadeirydd cyfathrebu a lobïo; (iii) is-gadeirydd ymgyrchu gweithredol.

yng nghymru ceisiodd pregethwyr o fri ddarbwyllo eu cynulleidfaoedd y dylent gefnogi bob ymdrech i ymgyrchu o blaid heddwch.

Rydym fel Cymdeithas am ganolbwyntio ein ymdrechion ar ymgyrchu dros Ddeddf Iaith berthnasol i'r ganrif newydd - ac i'r Gymru ifanc ddemocrataidd newydd - a dyma fydd ein prif ymgyrch eleni ac fel ymateb i'r her hon rydym yn miniogi ein trefniadaeth ac yn cychwyn ar ymgyrch y prynhawn yma.

ymgyrchu a gweithredu yn uniongyrchol.

Y sesiwn nesa' oedd gweithdy gan Ben Gregory - ein swyddog codi arian - sydd wedi ennill profiad ymgyrchu helaeth yn y flwyddyn ddiwetha' wrth weithio i'r mudiad Jiwbili 2000.

Yn olaf anogaf bawb i ymuno â'r grwp ymgyrchu prysur yma.

Un canlyniad yw fod disgynyddion y goresgynwyr cyntaf yn rhyfeddu at anniolchgarwch y brodorion pan ddechreuant ymgyrchu o blaid eu hiaith a'u diwylliant eu hunain.

Yn ogystal â chynnig gwasanaeth tosoturiol, ymarferol ar gyfer menywod a phlant sy'n dioddef trais, rhaid i'r mudiad ymgyrchu i wella cyfreithiau sifil a throseddol i'w diogelu a'u hamddiffyn.

Mae ymgyrchwyr amgylcheddol, cenedlaetholwyr Cwrdaidd a'u cefnogwyr yn ymgyrchu yn erbyn y llywodraeth Llafur Llundain a'i bwriad i roi cymorth economaidd i wladwriaeth Twrci adeiladu argae a fydd yn golygu boddi ugeiniau o bentrefi Cwrdaidd.

Roedd agwedd y plant ysgol hyn yn yn wahanol iawn i'r siniciaeth a geir gan ambell golofnydd yng Nghymru, megis Gwilym Owen a Hafina Clwyd, sy'n credu y byddai'n rheitiach i ni ymgyrchu dros Gymraeg cywir na thros le'r Gymraeg ym maes technoleg.

Mae'r Cyfarfod Cyffredinol yn cyfarwyddo pob Rhanbarth perthnasol i ymgyrchu dros newid iaith gweinyddiaeth fewnol yn ein hardaloedd - fel y byddwn yn symud ymlaen at sefyllfa lle bu llywodraeth leol yn yr ardaloedd Cymraeg yn cael ei weinyddi trwy gyfrwng y Gymraeg.

Ail-gychwyn ymgyrchu gyda'r gweithredoedd mwyaf difrifol yn hanes y Gymdeithas gyda difrod o ddegau o filoedd o bunnau i fastiau teledu ym Mhlaenplwyf ac yn Lloegr.

Dyna'r math o ymgyrchu mae aelodau Cymdeithas yr Iaith yn ei wneud i geisio dad-wneud effeithiau'r mewnlifiad ar y Gymraeg.

Ymhellach, credwn fod gan Gymru bersbectif gwerthfawr ar faterion o gyfiawnder cymdeithasol, diwylliannol ac economaidd rhyngwladol a dylai'r Cynulliad ymgyrchu trwy sefydliadau fel Canolfan Cymru ar Faterion Rhyngwladol er mwyn hybu datblygiad cymdeithas byd-eang fwy teg lle rhennir adnoddau'n deg ac nid ecsploitir yr amgylchedd na phobloedd na gwledydd 'tlawd' y byd er cynnal cyfoeth gwledydd 'cyfoethog' y byd.

Dysgodd y Blaid hefyd wersi o'r ymgyrchu.

Yn dilyn nifer o flynyddoedd lle rydym wedi ymgyrchu dros fwy o gomisiynau rhwydwaith, maen galonogol gweld y nifer uchaf erioed o raglenni BBC Cymru a gynhyrchwyd ar gyfer rhwydweithiau radio a theledur DG. o'r diwedd ailgomisiynwyd cyfres ddrama, ar gobaith yw y bydd y buddsoddiad mewn datblygu a thalent dros yr ychydig flynyddoedd diwethaf yn creu cynnydd pellach yn y maes hwn.

Mae'r Gymraeg yn iaith yn ein hysgolion boed yn fam iaith neu'n ail iaith ac mae hyn bellach yn rhoi statws fel bod y ddwy iaith ochr yn ochr, meddai Arwel George, Pennaeth Ysgol Gyfun Penweddig, un a fu'n ymgyrchu dros gael y ddarpariaeth.

Dyma araith Branwen Nicholas i Ynadon Abergele yn yr achos llys a ddilynodd ym mis Tachwedd, lle mae'n esbonio ei rhesymau hi dros ymgyrchu gyda Chymdeithas yr Iaith dros Ryddid i Gymru Mewn Addysg.

Ystyr chwyldro Libya yw ymgyrchu am heddwch yn erbyn gorthrwm drwy'r byd - gwir heddwch, nid y math o heddwch y mae America yn sôn amdano.

Nid dibwys mo'r meddwl politicaidd iddynt, ond geilw argyfwng eu cyfnod am ymgyrchu a brwydro, yn bennaf peth.

Mae Grwp Statws Cymdeithas yr Iaith wedi cyhoeddi mis o ymgyrchu mawr o Chwefror y 1af i Fawrth y 1af.

Dywedodd Cymdeithas yr Iaith 'NA' a dal i ymgyrchu dros gyfiawnder i Gymru.

Ond, ers dod i Gymru i fyw, bymtheng mlynedd yn ôl, fe roddodd fwy o'i hamser i ymgyrchu'n wleidyddol.

Bydd aelodaeth y Senedd gyflawn ar ei newydd wedd fel a ganlyn: (i) cadeirydd; (ii) is-gadeirydd ymchwil a pholisi; (iii) is-gadeirydd cyfathrebu; (iv) is-gadeirydd ymgyrchu gweithredol; (v) is-gadeirydd gweinyddol; (vi) trysorydd; (vii) cynullydd a chynrychiolydd arall o'r grŵp ymgyrch Deddf Iaith i'r Ganrif Newydd; (viii) cynullydd a chynrychiolydd arall o'r grŵp Ymgyrch Addysg; (ix) cynullydd a chynrychiolydd arall o'r grŵp Ymgyrch Cymunedau Rhydd; (x) cadeirydd pob rhanbarth (ynghyd â chynrychiolydd ychwanegol mewn rhanbarthau lle mae celloedd byw oddi fewn iddi, sef adolygiad blynyddol yn unol â'r defn bresennol); (xi) golygydd Y Tafod; (xii) swyddog masnachol; (xiii) swyddog adloniant; (xiv) hawl i gyfethol 3 aelod e.e. i redeg ymgyrch dros dro arbennig neu i gel cynrychiolydd uniongyrchol o gelloedd myfyrwyr.

Yn ogystal ag edrych ar sut i ddefnyddio technoleg wrth ymgyrchu, fe fu Iwan hefyd yn sôn am rai enghreifftiau o sut y mae'r iaith Gymraeg yn cael ei gadael ar ôl gan ddatblygiadau newydd.

Dyna pam fod Cymdeithas yr Iaith Gymraeg yn ymgyrchu i drawsnewid sefyllfa'r Gymraeg yng Nghymru.

Ers 1962, bu'r Gymdeithas yn ymgyrchu am gonsesiynau i'r iaith oddi wrth gynrychiolwyr y Llywodraeth Brydeinig yn Llundain ac yng Nghaerdydd.

Yr unig iaith mae genna'i ddiddordeb mewn ymgyrchu drosti ydi iaith sydd yn fyw o fewn cymunedau.

Y fath ystadegau yw'r prawf digamsyniol yn ôl mytholeg y Bwrdd bod oes newydd wedi gwawrio, bod Deddf yr Iaith Gymraeg 1991 yn ddi-fai a di-feth a bod pobl fel Cymdeithas yr Iaith yn 'filitants' drwg a pheryglus sy'n siwr o sbwylio'r sioe i gyd wrth fynnu parhad i ymgyrchu tor-cyfraith a gwrthod ymddiried yn naioni a doethineb y Bwrdd a Llywodraeth haelionus (Dorïaidd) y dydd.

Yn ôl Dylan Phillips, 'Go brin fod gan yr aelodau cyffredin y diddordeb lleiaf yn yr athronyddu a'r gwleidydda: profiadau uniongyrchol y brotest a'r weithred a oedd yn eu diddori hwy' (t.181). I fudiad ymgyrchu dyma un o'i gryfderau: tra bod rhai mudiadau eraill yn trafod beth i'w wneud, mi roedd aelodau'r Gymdeithas yn gweithredu ac yn tynnu sylw at ddiffyg statws yr iaith.

Rydym fel Cymdeithas am ganolbwyntio ein ymdrechion ar ymgyrchu dros Ddeddf Iaith berthnasol i'r ganrif newydd - ac i'r Gymru ifanc ddemocrataidd newydd - a dyma fydd ein prif ymgyrch eleni.

Gyda dyfodiad y Cynulliad y mae mwy o alw nag erioed am fudiad cryf i sefyll dros hawliau ieithyddol a chymunedol Cymru a Chymdeithas yr Iaith yw'r unig fudiad sy'n ymgyrchu'n radicalaidd gyda phobl a chymunedau Cymru.

Ers blynyddoedd, felly, bu mudiadau fel Cymorth Cristnogol yn ymgyrchu am gymorth ariannol ar gyfer cynlluniau datblygu, yn hytrach na phentyrru bwyd.

Mae Cymdeithas yr Iaith Gymraeg yn ymgyrchu i weld y Gymraeg yng nghanol hynny ac nid ar y cyrion fel mae ar hyn o bryd.

Aeth Ben â ni trwy'r gwahanol ddulliau ymgyrchu a ddefnyddiwyd gan Jiwbili 2000, ac er ei bod yn fudiad o fath gwahanol i Gymdeithas yr Iaith Gymraeg, roedd nifer o'r pwyntiau yn berthnasol i'r ymgyrch dros ddeddf iaith.

'Ystyr chwyldro Libya yw ymgyrchu am heddwch yn erbyn gorthrwm drwy'r byd - gwir heddwch, nid y math o heddwch y mae America yn sôn amdano.

Mewn partneriaeth â Stena Sealink ym mhorthladd Caergybi, bydd yr Awdurdod yn ymgyrchu dros reoli arllwys sbwriel gan longau fferi yn y môr, ac yn dilyn y côd ymarfer da ar gyfer olew a arllwysir yn y môr.

Ymgyrchu dros fywyd gwyllt Cymru MAE perygl i lafant y môr prin, lili Eryri a phlanhigion ac anifeiliaid eraill ddiflannu am byth o Gymru os na fydd ymdrechion newydd i amddiffyn ein harfordir a'n cefn gwlad.

Mae aelodaeth o'r grŵp Heddlu a'r Gyfraith yn agored i bob menyw yn y mudiad sydd am gymryd rhan yn bennaf mewn dwy agwedd ar waith CiF ymgyrchu ar yr naill law, a hyfforddi Heddluoedd Cymru ar y llall, gan geisio hyrwyddo gwell dealltwriaeth o sefyllfa anodd a pheryglus dros ben, menywod a phlant a beryglir gan drais gan yr union berson ddylai fod yn eu hamddiffyn.

Bydd pob grŵp ymgyrchu canolog yn cael ei gynrychioli ar y senedd gan ei gynullydd, ynghyd ag unigolion penodedig a fydd yn gyfrifol am y dair elfen hanfodol: ymchwil a pholisi; cyfathrebu a lobïo; gweithredu.

Mae'r Gymdeithas yn ymgyrchu i newid yr amodau grant i'w galluogi i ail-afael mewn rhaglen adnewyddu o bwys.

fod disgwyl i'r Is-gadeirydd ymgyrchu gweithredol (a'r swyddog sydd â chyfrifoldeb dros y maes) gynorthwyo a hybu gwaith cadeiryddion rhanbarth).

Cadarnheir yn flynyddol (yn y Cyfarfod Cyffredinol) ein prif feysydd ymgyrchu blynyddol.

Ar ôl ymgyrchu caled a llawer o garchariadau a dirwyon, gorfodwyd y Llywodraeth i ymateb.

Mae pob mudiad ymgyrchu sy'n ymdrechu i sicrhau newidiadau cymdeithasol o bwys yn gaeth i'w fytholeg arwrol ei hun i ryw raddau: canmolir yr arloeswyr, mawrygir y merthyron, a dethlir yr uchafbwyntiau a'r llwyddiannau.