'Roedd pedwar ugain mlynedd o ymgyrchu dros ryw fath o ymreolaeth wedi mynd i'r gwellt.

Edrycher ar y penderfyniad pasiffistaidd yn gyntaf, penderfyniad yn datgan fod y Blaid yn ymwrthod â dulliau milwrol ar gyfer ennill Ymreolaeth, a hefyd yn rhan o bolisi'r Gymru Rydd.

A yw hyn yn golygu ei fod yn awyddus i'r Cymry Cymraeg gael ymreolaeth?

E. T. John, A. S. Rhyddfrydol dwyrain Sir Ddinbych, yn cyflwyno mesur Ymreolaeth i Gymru, ond ni chafodd fawr o sylw oherwydd y Rhyfel.

Un o'r camau cyntaf a gymerir gan wledydd wedi iddynt ennill ymreolaeth yw pasio deddfau iaith newydd.

Mewn termau amrwd, ac y mae gwleidyddiaeth yn fater amrwd weithiau, y mae ymreolaeth yn golygu trosglwyddo rheolaeth dros fantolen flynyddol o tua biliwn o bunnoedd; nid rhyw fanion pitw yr ydym yn eu ceisio!

mewn cyfarfod cyhoeddus yn nhref Abertawe yn ystod yr Ysgol Haf, dangosodd beth y byddai'r penderfyniad yn ei olygu mewn disgyblaeth i ymladd brwydr ymreolaeth drwy ddulliau di drais.

Rhyddfrydol dwyrain Sir Ddinbych, yn cyflwyno mesur Ymreolaeth i Gymru, ond ni chafodd fawr o sylw oherwydd y Rhyfel.