Byth er y dydd hwnnw y bu'n dyst anfodlon i foddi Betsan, mynnai'r hen wreigan ymwthio i'w ymwybyddiaeth, yn enwedig pan dueddai i'w gysuro ei hun fod popeth yn llaw Duw.
Mae'r Unol Daleithiau, ac efallai Los Angeles yn arbennig, yn ran o ymwybyddiaeth pob un ohonom ni.
Y mae'r holl broses o ddewis un iaith ar draul y llall yn ymwneud â chymaint o ffactorau cyflyrol sydd yn greiddiol i'r dewis yn eu plith y mae ymwybyddiaeth, agwedd a hyder.
Yr hyn nad yw byth yn absennol yw ymwybyddiaeth o arwahanrwydd cenedlaethol Cymdeithas, cymundod ddynol, yw cenedl.
Eilbeth, o ran pwysigrwydd, yw'r tir i fodolaeth y genedl, ond y mae'r ymwybyddiaeth o'r gorffennol hir sydd wedi ei grisialu yn y Gymraeg, a'r diwylliant sydd ynghlwm wrthi, yn hanfodol.
Ymestyn ymwybyddiaeth yr athrawon o'r : a.
Ac y mae dylanwad mudiadau protest a chymdeithasau amddiffyn o'r tu mewn a'r tu allan yn ysgogi ymwybyddiaeth amgenach na'r gwerthoedd yr oedd 'cyfoeth ffermwyr Llŷn' yn ei gynrychioli.
EFFEITHIAU: Yn fras, gellir rhannu effeithiau fel a ganlyn:- llai o lygredd a thagfeydd traffig, llai o alw am gerrig mâl, gwell ansawdd bywyd yng nghefn gwlad a hyrwyddo ymwybyddiaeth o'r amgylchedd drwy gynllunio teithiau cludiant cyhoeddus i hybu canolfannau ymwybyddiaeth o'r amgylchedd.
Cyfuniad yw o elfennau diriaethol a haniaethol ac y mae'n gyfrwng i fynegi ymwybyddiaeth gymhleth.
Dyma Kitchener, ar ôl cyfnod prysur o arbrofi, yn gweld modd i gymodi agweddau gwahanol ar ei ymwybyddiaeth..
Sylweddolwyd bod sgiliau a gwybodaeth ac ymwybyddiaeth hanesyddol y bobloedd frodorol yn hanfodol i fedru creu trefn deg a gwir gynaladwy.
I hyrwyddwyr ieithoedd lleiafrifol, iaith yw'r symbol grymusaf oll gan ei bod yn elfen hanfodol mewn unrhyw ymgais i godi ymwybyddiaeth a chyflwyno ideoleg, sef y camau cyntaf tuag at greu model o drosglwyddiad iaith a diwylliant hyfyw.
Un enghraifft o waith cyfoed yw'r Hyfforddiant Ymwybyddiaeth Cydraddoldeb Anabledd, a ddatblygir ac a gyflwynir gan bobl anabl.
* Cynnig cyngor a chefnogaeth i hybu hunan-ymwybyddiaeth; hyrwyddo cynghori gan gyfoedion drwy'r grwpiau Hunan-Eiriolaeth a Hyfforddi Ymwybyddiaeth Cydraddoldeb Anabledd.
Mae trefniadau ar y gweill i aelodau'r Cyngor eu hunain dderbyn hyfforddiant ymwybyddiaeth.
Hyd at heddiw mae'n diffyg ni o ymwybyddiaeth cenedl, ein hamddifadrwydd ni o falchter cenedl, yn rhwystro inni amgyffred arwyddocâd ac arwriaeth yr antur ym Mhatagonia.
Llwyddodd carfan o arlunwyr i ddryllio cynlluniau yn ddiweddar i gynnal sioe deithiol i ddathlu ymwybyddiaeth o Gymreictod gan ei bod yn gweld y sioe yn fygythiad iddynt'.
Yng Nghymru mae'r cwricwlwm i blant dan bump yn adlewyrchu materion Cymreig drwy gyfrwng yr iaith a thrwy brofiadau sy'n arwain plant ifanc at ymwybyddiaeth o Gymreigrwydd eu cymuned arbennig nhw, eu milltir sgwar.
Ymrwymiad i barhau â'r rhaglen codi ymwybyddiaeth a fu ar y gweill (gyda BBC Cymru, HTV ac eraill, megis y Bwrdd Croeso) i addysgu a lledaenu gwybodaeth ymysg y cyhoedd, cyflenwyr erialau a gwesteiwyr am safon a pherthnasedd gwasanaethau teledu o Gymru.
Nofelau yw'r rhain y byddem yn annog plant a phobl ifanc i'w darllen er mwyn meithrin ynddynt ryw ymwybyddiaeth o gronoleg hanesyddol.
Gall codi ymwybyddiaeth weithio ar ddwy lefel, sef y lefel affeithiol gyda'i hapêl at hanes, traddodiad a threftadaeth a'r lefel ymarferol gyda'i hapêl at swyddi, statws a dwyieithrwydd (yn enwedig yng nghyd-destun yr Ewrop newydd).
Dylai'r dysgu lywio gwybodaeth gynyddol am iaith ac ymwybyddiaeth gynyddol bod iaith yn gwasanaethu amrediad o ddibenion ac yn amrywio yn ôl y cyd-destun a'r gynulleidfa neu'r darllenwyr.
Gallwn brofi pwysigrwydd yr uned bentrefol trwy gyfeirio at nifer o enghreifftiau e.e.l. Pan unir capeli, gan gynnal gwasanaethau bob yn ail mewn gwahanol bentrefi, tuedda'r mwyafrif o'r gynulleidfa ddod bob amser o'r pentref y cynhelir y cwrdd ynddo e.e.2. Pan fydd plentyn yn cael ei symud - trwy ddewis rhieni - i ysgol pentref arall, tuedda'r plentyn golli cysylltiad cymdeithasol anffurfiol hefyd â gweddill plant y pentre e.e.3. Pan gae'r ysgol, bydd holl blant y pentre'n colli'r ymwybyddiaeth o fod yn griw y pentre wrth fynd i'r ysgol uwchradd ac felly'n colli'r ymwybyddiaeth o berthyn ar y lefel hon.
Dydi'r ffaith fod gweithiwr gofal ddim yn gyfoed ddim yn golygu nad oes ganddi ran i'w chwarae yn natblygiad defnyddiwr y gwasanaeth o'i hunan-ymwybyddiaeth a'i werthoedd personol.
Mae'n rhaid i weithwyr gofal wneud yn siwr fod defnyddwyr y gwasanaeth yn gallu datblygu syniad clir o hunan-ymwybyddiaeth a gwerthoedd personol.
'Y gweld cyntaf' a ddaeth iddo, fel yr esboniodd mewn llythyr at Mary Lewis, a oedd yn gyfrifol am y cynhyrchiad, oedd, 'nad oes ddianc rhag enbydrwydd arswydus economeg y gors.' Dyma sail yr athroniaeth feirniadol a fynegwyd yng Nghwm Glo: 'Gweld cefn gwlad yn dihoeni a wneuthum,' meddai ac o ganlyniad meithrin ymwybyddiaeth o'r graddau y dylanwedir ar fywyd yr unigolyn gan amgylchiadau sydd y tu hwnt i'w reolaeth ef.
Fodd bynnag, mae angen i arolygwyr fod yn ymwybodol o gyfraniad agweddau eraill, megis cyd-wasanaethau a gweithgareddau trawsgwricwlaidd, a all fod o gymorth i hyrwyddo safonau da a datblygu dealltwriaeth ac ymwybyddiaeth disgyblion.
Mae Densil John yn meddwl bod mwy o ymwybyddiaeth o broblemau y digartref erbyn hyn ond mae'r problemau'n dal i fodoli: "Mae Caerdydd yn ddinas sy'n benthyg ei hun i ddatblygiad ond pwy sy'n mynd i ddod i le sydd a llwyth o bobl yn crwydro'r strydoedd yn aml yn chwil?
Yr ymwybyddiaeth honno oedd yn y fantol bellach ac nid y darn o dir a elwid ar fap yn 'Gymru'.
Y mae ymwybyddiaeth yn gysylltiedig â hyder.
Nid yw o bwys os bydd achosydd yr ymwybyddiaeth hon yn sefyll yn grwn o'm blaen ar lun dyn; ni bydd ond fel cysgod nes i'r ddau John arall ymddangos gerbron llygad fy meddwl.
iv) sicrhau bod adnoddau addas ar gael i ddarparu a chynnal ymwybyddiaeth o ddiogelwch trwy hyfforddi, dillad gwarchod a gweithle diogel a gwasanaethau cysylltiol;
Cyfrinach medr Dafydd wyneb yn wyneb â Goliath oedd ei ymwybyddiaeth o'i ddiffyg maint a'i ddiffyg nerth.
Sylfaen yr ymwybyddiaeth fodern, meddai, oedd ymdeimlad o annibyniaeth ar allanolion ynghyd â ffydd yng ngallu'r dyn unigol i ateb cwestiynau dyrys bywyd drosto'i hun.
Yr oedd teyrngarwch i'r duw cenedlaethol yn rhan o'r ymwybyddiaeth o genedligrwydd.
Nodwedd benodol yr haen hon yw mai ystyried y ffordd y mae ymwybyddiaeth o bwysigrwydd iaith mewn cyfathrebu pynciol yn y cyd-destun uniaith a wneir, cyn symud i gymhlethdod y sefyllfa ddwyieithog.
Mae'n debyg fod yr ymwybyddiaeth hon yn arwain yn naturiol at symboliaeth.
Gwerth y Pecyn Hwn i Chi Bwriad y pecyn hwn yw eich helpu chi yn y gwaith o drefnu addysg ddwyieithog a chreu ymwybyddiaeth yn athrawon eraill yr ysgol o sut y gallai: y defnydd a wneir o iaith hybu dealltwriaeth o bwnc a sut y gallai pwnc helpu i ddatblygu iaith, yn arbennig yr ail iaith.
Mae hynny'n bwysig am fod ymwybyddiaeth o dras (nid trwy waed o angenrheidrwydd) yn debyg o gynysgaeddu pobl a theimlad o gyfrifoldeb.
Ar y llaw arall, y mae diffyg ymwybyddiaeth, hyd yn oed difaterwch yn arwain at ddiffyg hyder, sydd yn ddi-gwestiwn yn tanseilio cynnydd.
Ychwanegu at lwyddiant gwaith marchnata yn y gorffennol i godi ymwybyddiaeth o holl wasanaethau'r BBC yng Nghymru.
Y dull gwyddonol yng nghyd-destun eich prif bwnc chwi eich hun Lle Gwyddoniaeth yn y cwricwlwm a'r berthynas rhwng y gwahanol wyddorau a rhwng gwyddoniaeth a thechnoleg, mathemateg a phynciau eraill Datblygiadau diweddar mewn meysydd megis technoleg gwybodaeth, micro- electroneg, a biotechnoleg Perthynas gwyddoniaeth a thechnoleg a bywyd bob dydd ar bob lefel Defnyddio'r amgylchfyd ar gyfer dysgu Asesu Sgiliau sylfaenol asesu a sut i'w cymhwyso wrth ddysgu Sgiliau cadw golwg ar gynnydd a chyrhaeddiad disgyblion a'u cofnodi, gan gynnwys swyddogaeth gwaith cartref Sgiliau angenrheidiol ar gyfer cloriannu gwerth gwersi, defnyddiau dysgu a meysydd llafur Iechyd a Diogelwch Yn ogystal â gwybodaeth am ddeddfwriaeth ynglŷn ag iechyd a diogelwch yng nghyd-destun yr ysgol, cynhelir sesiynau ar gyfer pob myfyriwr gwyddoniaeth ar beryglon arbennig labordai bioleg, cemeg, ffiseg ac astudiaethau maes Ymarfer diogel wrth wneud gweithgareddau ymarferol gyda disgyblion Storio a chynnal cemegau a chyfarpar Gofalu am greaduriaid a phlanhigion cyffredin y labordy Egwyddorion sylfaenol ac ymarfer Cymorth Cyntaf Datblygiad Personol a Phroffesiynol Paratoi'r myfyriwr ar gyfer profiad ysgol Datblygu hyder fel athro ac ymwybyddiaeth o gryfderau a gwendidau personol wrth ddysgu Hyrwyddo cyfranogi bywiog gyda chydweithwyr wrth ddatblygu a dysgu cwricwla newydd, cynlluniau gwaith, ymarferion theoretig ac ymarferol Bod yn ymwybodol o'r cynnydd mewn ymchwil addysgol, yn arbennig ym maes dysgu'r gwyddorau Astudiaethau Addysg a Datblygiadau Arloesol Bod yn ymwybodol o bwysigrwydd dysgu 'sgiliau proses' mewn gwyddoniaeth Dod yn gyfarwydd a mentrau megis, Cofnodi Cyrhaeddiad, Disgwylir i bob myfyriwr archwilio posibiliadau Gwybodaeth Technoleg, eu heffaith ar arddulliau addysgu a dysgu, a dod i'w defnyddio'n hyderus.
Ergyd arswydus sydd i englynion Williams Parry, ond yma mae'n fater o gyfleu'r berthynas glos rhwng y tad a'r mab, fel petai Siôn yn dal i fodoli yn ymwybyddiaeth ei dad - ymdeimlad sy'n gwbl ddilys yn seicolegol wrth gwrs.
Ond y pentref unigol (a'r gweithle) yw sylfaen bywyd cymunedol naturiol neu anffurfiol y mwyafrif o drigolion ac, ar y lefel hon y creir ymwybyddiaeth o berthyn i gymuned organig ac amlochrog o'i gwrthgyferbynnu â pherthyn i fudiad neu garfan diddordeb arbennig.
Gydag ymwybyddiaeth drom o'r cyfrifoldeb dechreuodd y Pwyllgor Gwaith drefnu'r Brifwyl.
Diau fod aml denant yn methu cysgu gan y llawenydd sydd yn deillio iddo o'r ymwybyddiaeth hon o rinwedd ar ei ran.
A hynny'n fwy amlwg yn yr ymwybyddiaeth gyntefig, cyn y sylweddolwyd rhan y tad yn y broses o genhedlu.
Fel rhan o'r broses o godi ymwybyddiaeth ymhlith ieuenctid ac oedolion yr ydym wedi darparu tapiau sain o gerddoriaeth Gymraeg gyfoes i dafarndai a chlybiau'r ardal i'w chwarae fel cerddoriaeth cefndir.
Yn sgil hyn codir ymwybyddiaeth o'r iaith gan Gymry nad oeddynt yn defnyddio'r iaith o'r blaen, boed oherwydd diffyg cyfle, hyder neu resymau eraill.
Y widdon wen ydyw'r lloer-fam, sy'n llewyrchu yn y nos; hi ydyw'r fam fewnblyg, ddiwylliadol, a'i merch, Olwen - y lloer-ferch - fel ymwybyddiaeth fewnol.
Yn gymysg â'r parch tuag at yr awdur, mae ymwybyddiaeth fod ei gysylltiad â'r ynys yn atyniad i ymwelwyr.
Enw arall ar yr ymwybyddiaeth hon oedd Rhamantiaeth.
Credaf iddi fod yn gyfrwng i gryfhau yr ymwybyddiaeth o Gymreictod.
cynyddu ymwybyddiaeth y rheiny sy'n comisiynu rhaglenni cyfrifiadurol o'r angen i ddarparu deunydd dwyieithog ar gyfer Cymru.
Roedd yr ymwybyddiaeth o Gymreictod a chyflwr Cymru, cyflwr yr iaith, y cyflwr cymdeithasol i gyd yn gweithio arna i i ffurfio fy ymateb.
Dim ond newid yn fy ymwybyddiaeth a arweiniodd at hyn, ac wedyn dim ond yn gyndyn iawn, a dim ond yn yr wyth mlynedd diwethaf."
Unir aelodau'r gymundod hon gan eu hanes - sef y profiad o gydfyw am ddwy neu dair mil o flynyddoedd ar y penrhyn a alwn yn Gymru; a hefyd gan ffactorau eraill sy'n cynnwys eu traddodiadau, a'r iaith Gymraeg yn bwysicaf yn eu plith; gan batrwm diwylliannol unigryw; gan sefydliadau crefyddol, diwylliannol, cymdeithasol (yn arbennig eu tîm rygbi), ac, yn awr eto, gan rai gwleidyddol; a chan yr ymwybyddiaeth o'u Cymreictod.
Dim ond tua diwedd eu hoes hwy y dechreuodd ymwybyddiaeth o genedligrwydd Cymru egino, a hynny yn bennaf ymhlith alltudion, y Gwyneddigion a'r Cymmrodorion yn Llundain.
Arteithir ei ferched gan yr ymwybyddiaeth eu bod hwy, yn eu hanffrwythlondeb, yn medi plant eraill:
Adeiladu ymwybyddiaeth o Ryddid i Gymru mewn Addysg. Cylchgrawn 'Rhyddid' -- heb lwyddo i'w gyhoeddi.
canolbwyntir yn hytrach ar ymwybyddiaeth y bardd ac ar ei brofiadau ysbrydol.
Aeth ymadroddi tebyg i ac yn y blaen, yn ddwfn i'r ymwybyddiaeth, a bu rhaid i mi eu carthu allan trwy gynorth Ratz a'r athro Saesneg yn Ysgol Uwchradd, Aberaeron sef WE Jones a hanai o Went ac a oedd, fel minnau, wedi gorfod yn ei dro ymlafnio i'w waredu ei hun rhag y math ymadroddi a ystyriem yn llediaith.
Weithiau wrth glywed neu wrth ddarllen yr enw John, byddaf yn cael ymwybyddiaeth sydyn o ddau ddyn arbennig a enwyd felly, sef John Lewis a John Evans.
Mae trefniadau ar y gweill i aelodaur Cyngor eu hunain dderbyn hyfforddiant ymwybyddiaeth.
Dengys cymeriadau Meini Gwagedd ymwybyddiaeth debyg ac y mae Kitchener yn dilyn Eliot yn y ffordd y mae'n pwysleisio'r berthynas rhwng agweddau gwrthdrawiadol bywyd.
Er nad yw gweithwyr gofal yn gyfoedion, dydi hynny ddim yn golygu nad oes ganddynt ran i'w chwarae wrth i ddefnyddiwr y gwasanaeth ddatblygu ei hunan ymwybyddiaeth a'i werthoedd personol.
Er i'r cyfnewid cyhuddiadau hyn ymylu ar ryfel preifat rhwng y golygyddion o dro i dro, gan dueddu gadael y darllenwyr mewn penbleth ar yr ymyl, cyfrannodd at y broses o godi ymwybyddiaeth ynglŷn â mater yr Eglwys Sefydledig.
rhoi addysg bersonol a chymdeithasol dan bynciau fel gofal iechyd, cynllunio gyrfa, ymddygiad moesol, ymwybyddiaeth wleidyddol/ economaidd ayb.
Dyw'r mesur ddim yn farw eto, a ry'n ni'n benderfynol o godi ymwybyddiaeth pobol o'r hyn sy'n digwydd." Dywedodd bod yr agwedd negyddol hon yn ymestyn at bobol gyda phob mathau o anabledd, nid anabledd gorfforol yn unig.
Er gwrthwynebiadau gwleidyddol (ac yn aml, ansicrwydd gwyddonol), yn ystod y chwarter canrif ddiwethaf, trawsnewidiwyd ein hamgyffred o'n dibyniaeth ar yr amgylchedd - tyfodd ymwybyddiaeth newydd ac, yn araf, blaenoriaethau newydd.
Yr ysgol bentref fu'r cyfrwng pwysicaf i ddatblygu'r ymwybyddiaeth hon o berthyn i'r gymuned leol.
Ar gyfer Wythnos Ymwybyddiaeth Cyffuriau ym mis Tachwedd, creodd yr adran Addysg y gyfres Know Your Poison, sydd wedi derbyn canmoliaeth o sawl ffynhonnell ers hynny am ei thriniaeth realistig o gyffuriau, cyfreithlon ac anghyfreithlon.
Un o dasgau cyntaf Menter Cwm Gwendraeth pan lawnsiwyd hi dros flwyddyn yn ôl fel cynllun peilot i hybu'r laith yn y gymuned oedd meddwl am ffyrdd i godi ymwybyddiaeth ymhlith pobl Cwm Gwendraeth ynglŷn â phwysigrwydd a gwerth parhad y Gymraeg fel elfen annatod o wead a chymeriad yr ardal.