Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

ysgrifeniadau

ysgrifeniadau

Ac yn awr, wele ysgrifeniadau hwn, ar gael, ond yn sicr ddigon nid ar led.

Plethu'r ddau ddiwylliant a'r ddwy iaith i'w gilydd, yn ei fywyd personol, yn ei weinidogaeth, yn ei fywyd cyhoeddus ac yn ei ysgrifeniadau a wnaeth Elfed.

Yr oedd fel petai, yn isymwybodol, wedi penderfynu cadw ei danbeidrwydd yn beth llafar ac wedi penderfynu syberu ei ysgrifeniadau.

Ond pwysicach na'i arddull na'i ffydd yn y werin oedd naws neu dymer ei ysgrifeniadau.

Ac yn drydydd, am iddo ymdrafferthu i adnabod ysgrifeniadau Morgan Llwyd a rhai o'i gydnabod pwysicaf, ac am iddo eu deall, camp nid bechan.

Y mae ei gamgymeriadau, meddai, 'yn difwyno llyfr hanes sydd, mewn cyfeiriadau eraill, yn gampus.' Y mae David Powel yntau yn cydnabod bod peth sail i'r amheuon ynghylch bodolaeth Arthur, un o gonglfeini'r hanes Brytanaidd, yn ogymaint a'i fod wedi'i gymysgu a 'ffug-chwedlau' a 'phroffwydoliaethau ynfyd Myrddin', ond eto i gyd, deil yn gadarn ei gred yng ngwirionedd sylfaenol yr hanes: 'y mae'n glir nid yn unig wrth y llu hen gofebau sydd wedi cael eu henw oddi wrth Arthur, ond hefyd wrth yr hanesion Sgotaidd a Sacsonaidd ac ysgrifeniadau'r mwyaf dysgedig ymhlith amddiffynwyr yr hanes hwn, fod yr Arthur hwnnw wedi bod yn frenin ar Brydain, yn ddyn amlwg ei glod mewn rhyfel, ac iddo'n fynych fod yn fuddugoliaethus ar ei elynion trwy ei gampau tra rhagorol'.