Ni allai'r ysgwieriaid godi ond ar draul y mân wŷr rhyddion ar y naill law a'r caethion ar y llaw arall (er i rai o'r rheini lwyddo i oresgyn pob anhawster a thyfu'n ysgwieriaid eu hunain).
Hytrach yn elfennol oedd pensaerni%aeth tai annedd yr ysgwieriaid o hyd, er bod eithriadau i'r rheol hon hefyd a'u bod fel dosbarth yn dysgu'n gyflym.
Canlyniad hyn fu cyfodi o blith y gwŷr rhyddion Cymreig, nad oedd ganddynt at ei gilydd ond ychydig aceri ar eu helw er gwaethaf eu hachau urddasol, ddosbarth o ysgwieriaid llawer mwy cefnog, a elwir yn aml yn uchelwyr.
Yr oedd y dosbarth ysgwieriaid hwn, fel y gellid disgwyl, fwy neu lai'r un â'r dosbarth swyddogol: hynny yw, yr oedd casglu tiroedd a chasglu swyddi yn mynd law yn llaw.